Giáo án Toán 6 (Kết nối tri thức) - Bài 19: Hình chữ nhật, hình thoi, hình bình hành, hình thang cân (Tiết 2) - Năm học 2023-2024

Nội dung text: Giáo án Toán 6 (Kết nối tri thức) - Bài 19: Hình chữ nhật, hình thoi, hình bình hành, hình thang cân (Tiết 2) - Năm học 2023-2024

1. 1 Ngày dạy: 02/10/2023 TIẾT 5. BÀI 19: HÌNH CHỮ NHẬT. HÌNH THOI. HÌNH BÌNH HÀNH. HÌNH THANG CÂN. (tiết thứ 2) (DẠY HỌC THEO GD STEM) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Dạy mục 2 - Mô tả được một số yếu tố cơ bản (cạnh, đỉnh, góc) của hình thoi và vẽ được hình thoi bằng các dụng cụ học tập. - Biết nhận dạng hình thoi. 2. Năng lực * Năng lực chung - Năng lực tự học: HS tự hoàn thành được các nhiệm vụ học tập chuẩn bị ở nhà và tại lớp. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: HS phân công được nhiệm vụ trong nhóm, biết hỗ trợ nhau, trao đổi, thảo luận, thống nhất được ý kiến trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ. * Năng lực đặc thù - Năng lực tư duy và lập luận toán học: HS phát biểu, nhận biết được các yếu tố cơ bản của hình thoi. - Năng lực mô hình hóa toán học: HS nhận dạng, mô tả được hình thoi trong hình học và trong thực tế. - Năng lực sử dụng công cụ toán học và phương tiện toán học: HS sử dụng thành thạo thước thẳng và compa thước đo góc để so sánh cạnh, góc, đường chéo của hình chữ nhật và hình thoi, sử dụng linh hoạt thước ê ke để vẽ hình chuẩn xác. - Biết sử dụng dụng cụ để chế tạo cánh diều, trang trí phù hợp đẹp mắt. 3. Phẩm chất - Chăm chỉ: thực hiện đầy đủ các hoạt động học tập một cách tự giác, tích cực. - Trách nhiệm: hoàn thành đầy đủ, có chất lượng các nhiệm vụ học tập. - Trung thực trong báo cáo kết quả, trách nhiệm và tích cực trao đổi trong công việc thực hiện nhiệm vụ. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1.Giáo viên: SGK, kế hoạch bài dạy, thước thẳng, eke có đo góc đo 60°, máy chiếu. - Hình ảnh minh hoạ: Hình ảnh cánh diều. 2. Học sinh: SGK, thước thẳng, compa, eke có đo góc đo 60°, bảng nhóm. - Bìa giấy cứng: mỗi nhóm HS 01 tấm. - Kéo, keo dán (băng dính), thước, ê-ke, màu tô, giấy màu, nan tre, vật liệu để thiết kế cánh diều. Mỗi nhóm HS 01 bộ. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động 1: MỞ ĐẦU (5 phút) a) Mục tiêu: Gợi động cơ tìm hiểu về hình thoi thông qua hình ảnh thực tế. b) Tổ chức thực hiện: HĐ giáo viên HĐ học sinh Sản phẩm GV: Yêu cầu HS quan sát hình ảnh trên máy chiếu và trả lời HS: nhận nhiệm vụ GV giao. KHBD Toán 6 GV: Nguyễn Thị Hoãn
2. 2 câu hỏi hình trên bảng là hai hình gì? - HS thực hiện nhiệm vụ - GV đặt vấn đề: ở tiểu học các được giao em đã được làm quen với hình -HS: hình thoi. chữ nhật và hình thoi và chúng ta thường gặp rất nhiều trong đời sống thực tế, vậy em hãy kể -HS: quan sát một và vật dụng có chứa hình chữ nhật và hình thoi mà em đã thấy ở xung quanh em. - HS chú ý lắng nghe. -GV: giới thiệu một vài hình ảnh thực tế về hình thoi. 2. Hoạt động 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI (23phút) a) Mục tiêu: Học sinh thực hiện các nhiệm vụ học tập để chiếm lĩnh kiến thức về nhận dạng và nắm được các yếu tố cơ bản của hình thoi. b) Tổ chức thực hiện HĐ giáo viên HĐ học sinh Sản phẩm GV: yêu cầu HS quan sát (hình 1. Hình thoi ảnh 4.9 SKG/ hình ảnh trên máy HS: nhận nhiệm vụ + Các đồ vật có dạng hình thoi chiếu) và trả lời các câu hỏi của là: cánh diều, mặt đá của chiếc HĐ 3. nhẫn, ô lưới mắt cáo ? Trong các đồ vật ở hình 4.9 đồ vật nào có dạng hình thoi? - HS thực hiện nhiệm vụ ? Em hãy tìm hiểu thêm một số -HS1: đồ vật có dạng hình hình ảnh khác của hình thoi trong thoi là mặt đá của chiếc thực tế. nhẫn - GV Hướng dẫn HS thực hiện -HS2: đồ vật có dạng hình (dựa vào các hình ảnh thực tế có thoi là cánh diều, ô lưới xung qua gia đình em) mắt cáo, giá để đồ. - GV: yêu cầu HS đứng tại chỗ trả lời -HS Nhận xét, đánh giá - GV: yêu cầu HS nhận xét câu câu trả lời của bạn trả lời của bạn - Đánh giá chung và tổng kết hoạt động. -GV: yêu cầu HS quan sát (hình Hình thoi ABCD có 4.10a hoặc hình ảnh trên máy HS: nhận nhiệm vụ + Đỉnh: A, B,C, D chiếu) và thực hiện các nhiệm vụ + Cạnh: AB, BC,CD, DA của HĐ 4. +Cạnh bên: AB, BC và BC,C D ? Em hãy kể tên các đỉnh, các CD, DA và DA, AB cạnh, đường chéo, các cặp cạnh ; đối, và các cặp cạnh kề + Cạnh đối: AB, DC và BC, AD ? Dung thước thẳng hoặc compa + Đường chéo: AC, BD so sánh các cạnh của hình thoi KHBD Toán 6 GV: Nguyễn Thị Hoãn
3. 3 ? Kiểm tra hai đường chéo của hình thoi có vuông góc với nhau không? Các cạnh dối của hình thoi có song song với nhau không ? Các góc đối của hình thoi ABCD có bằng nhau không? - GV Hướng dẫn HS thực hiện -GV: hướng dẫn HS kiểm tra hai - HS: hoạt động nhóm đường thẳng song song dựa vào thực hiện nhiệm vụ thước eke (quan sát trong SGK/ hình ảnh trên máy chiếu) -GV yêu cầu đại diện của 1 nhóm HS báo cáo kết quả ❖ Nhận xét: báo cáo kết quả, các nhóm khác +Bốn cạnh của hình thoi bằng quan sát và đưa ra nhận xét. nhau. -GV: yêu cầu các HS nhận xét bài + Hai đường chéo vuông góc làm của các nhóm. +Các cạnh đối song song -GV: Đánh giá chung và tổng kết -HS: đưa ra nội dung phần + các góc đối bằng nhau hoạt động. nhận xét. -GV: qua HĐ 4 em thấy hình thoi -HS: ghi nhớ và ghi chéo có đặc điểm gì vào vở -GV: chốt lại kiến thức và đưa ra phần nhận xét GV: yêu cầu HS suy nghĩ trả lời ? (SGK) câu hỏi? của HĐ4. -HS: nhận nhiệm vụ Lấy E trên BC sao cho ? Quan sát hình vẽ bên. Hãy tìm EB AB ; Lấy F trên AD sao điểm E trên đoạn thẳng BC, điểm cho AF AB F trên đoạn thẳng AD để tứ giác Ta được hình vẽ như sau: ABEF là hình thoi - GV Hướng dẫn HS thực hiện -GV: yêu cầu HS thảo luận đôi đưa ra hướng giải quyết cho bài -HS: thảo luận nhóm đưa toán ra câu trả lời -GV: yêu cầu đại điện 1 nhóm lên ? Lấy E trên BC sao cho bảng nêu hướng giải quyết và EB AB ; Lấy F trên trình bày. AD sao cho AF AB -GV: yêu cầu các HS nhận xét bài -HS: 1 HS lên bảng trình làm của bạn bày -GV: Đánh giá chung và tổng kết -HS Nhận xét, đánh giá hoạt động. bài làm của nhóm bạn. -GV: chốt lại kiến thức và yêu -HS: nhắc lại mục nhận cầu HS nhắc lại mục nhận xét của xét HĐ 4 KHBD Toán 6 GV: Nguyễn Thị Hoãn
4. 4 -GV: yêu cầu HS quan sát các Thực hành 2: thao tác vẽ hình thoi trên máy 1. Vẽ hình thoi ABCD cạnh 3cm chiếu -HS nhận nhiệm vụ + Bước 1: Vẽ đoạn thẳng -GV: yêu cầu HS hoạt động cá AB 3cm nhân. + Bước 2: Vẽ đường thẳng đi qua -GV hướng dẫn cho HS các bước B . Lấy điểm C trên đường vẽ hình thoi theo các bước ở phần thẳng đó sao cho BC 3cm Thực hành 2 và yêu cầu HS thực + Bước 3: Vẽ đường thẳng đi qua hành vẽ hình thoi vào vở. -HS hoạt động cá nhân lên C và song song với cạnh AB . -GV lưu ý HS thực hành vẽ và bảng thực hành vẽ hình Vẽ đường thẳng đi qua A và song cho HS kiểm tra chéo sau khi vẽ, thoi song với cạnh BC . xem các cạnh có bằng nhau + Bước 4: Hai đường thẳng này không) cắt nhau tại D -GV: quan sát hỗ trợ HS thực => Ta được hình thoi ABCD . hiện vẽ hình -GV: yêu cầu 1 HS lên bảng dùng thước kiểm các cạnh hình thoi - HS lên bảng kiểm tra, của bạn vừa vẽ. HS còn lại kiểm tra hình -GV: yêu cầu 1 HS nhận xét vẽ của mình trong vở ghi. -GV: nhận xét và yêu cầu HS -HS: nhận xét bài làm của nhắc lại các thao tác để vẽ hình bạn. thoi -HS đưa ra các bước vẽ -GV: chốt lại kiến thức và đưa ra hình thoi. các bước vẽ hình thoi. -GV: giới thiệu thêm 1 cách vẽ -HS: ghi chép vào vở hình thoi bằng việc gấp giấy. Và yêu cầu của phần vận dụng -HS quan sát về nhà thực -GV: yêu cầu HS quan sát các hành. thao tác trên máy chiếu và yêu cầu về nhà thực hiện cắt dán và hoàn thiện bài vận dụng vào phiếu học tập giờ học sau nộp lại sản phẩm của mình. 3. Hoạt động 3: LUYỆN TẬP (8 phút) a) Mục tiêu: HS vận dụng được lý thuyết của bài hình thoi vào thực hiện bài tập b) Tổ chức thực hiện HĐ giáo viên HĐ học sinh Sản phẩm *Giao nhiệm vụ Bài 4.10: Vẽ hình thoi cạnh 4cm - GV: yêu cầu HS làm bài 4.10 HS tìm hiểu bài tập được + Bước 1: Vẽ đoạn thẳng (sgk/89) giao AB 4cm Bài 4.10: Vẽ hình thoi cạnh + Bước 2: Vẽ đường thẳng đi qua 4cm B . Lấy điểm C trên đường thẳng -GV: yêu cầu HS hoạt động cá đó sao cho BC 4cm nhân suy nghĩ làm bài 4.10 - HS thực hiện nhiệm vụ + Bước 3: Vẽ đường thẳng đi qua -GV Hướng dẫn HS thực hiện C và song song với cạnh AB . Vẽ KHBD Toán 6 GV: Nguyễn Thị Hoãn
5. 5 -GV: quan sát và hỗ trợ HS - HS báo cáo kết quả và đường thẳng đi quâ A và song trong quá trình làm bài. đưa ra phân tích, cách làm. song với cạnh BC . -GV: yêu cầu HS lên bảng làm + Bước 4: Hai đường thẳng này cắt bài nhau tại D -GV: yêu cầu HS nhận xét bài HS lắng nghe => Ta được hình thoi ABCD làm của bạn. - Đánh giá chung và tổng kết hoạt động. - Gv chốt kiến thức vừa luyện tập. 4. Hoạt động 4: VẬN DỤNG (5 phút) a) Mục tiêu: Vận dụng các kiến thức cơ bản về hình thoi để giải quyết các bài toán thực tế b) Tổ chức thực hiện * Xác định vấn đề thiết kế, chế tạo GV giới thiệu hình ảnh thực tế về một số cánh diều và giao nhiệm vụ *Nghiên cứu kiến thức nền và đề xuất giải pháp thiết kế +Những tính chất chung của hình thoi; + Giải thích về cách xác định hai đường chéo vuông góc với nhau tại trung điểm mỗi đường và bình luận về việc áp dụng tính chất này để gấp/cắt giấy để tạo ra một hình thoi; * Lựa chọn giải pháp thiết kế a. Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức đã học để xây dựng phương án thiết kế cánh diều b.Nội dung hoạt động: Hãy sử dụng tấm bìa để thiết kế một cánh diều c. Sản phẩm học tập: Bản thiết kế một cánh diều; nguyên liệu dự kiến trang trí trên cánh diều. d.Tổ chức thực hiện: HS vận dụng các kiến thức/kĩ năng đã học để xây dựng và lựa chọn các phương án; tính toán minh chứng để bảo vệ cho thiết kế lựa chọn. - GV di chuyển trong lớp để quan sát, phát hiện và đặt câu hỏi gợi ý để HS định hướng xem xét lại thiết kế của mình (Tiêu chí: Cánh diều hình thoi, trang trí phù hợp. Đồng thời chuyển tải thông điệp bảo vệ môi trường, giữ gìn sức khoẻ cho con người). - GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm (mỗi dãy bàn 1 nhóm), so sánh thiết kế theo yêu cầu đã cho; thống nhất lựa chọn một thiết kế chung của nhóm. - GV nhận xét chung về hoạt động của lớp; nhấn mạnh các tiêu chí; tầm quan trọng của việc tính toán chính xác số liệu và việc vận dụng những kiến thức/kĩ năng đã học. KHBD Toán 6 GV: Nguyễn Thị Hoãn
6. 6 * Chế tạo, thử nghiệm và đánh giá a. Mục tiêu: HS đo đạc và vẽ được hình thoi trên tấm bìa; cắt được hình thoi có kích thước chính xác theo thiết kế; trang trí được trên cánh diều khéo léo, đẹp, thẩm mỹ, làm đuôi diều; tính toán tỉ lệ cho cân đối, các chi tiết trang trí hài hoà. b. Nội dung hoạt động: Cắt/ghép tấm bìa để làm cánh diều theo bản thiết kế (ghi lại những thay đổi thiết kế nếu có). c. Sản phẩm học tập: - Tấm thiệp làm bằng tấm bìa và phù hợp tiêu chí ở hoạt động 3, giáo viên bộ môn trợ giúp các nhóm hoàn thành sản phẩm. d. Tổ chức thực hiện: GV chuyển giao nhiệm vụ như mục Nội dung. - HS phối hợp thực thi làm cánh diều bằng tấm bìa. GV nhắc nhở HS tra cứu bản thiết kế khi làm, lưu ý an toàn khi thực hiện cắt/ghép. - GV yêu cầu HS sắp xếp gọn gàng sản phẩm thu được trên mặt bàn để GV kiểm tra. - GV nhận xét chung về tinh thần, thái độ và sự hợp tác của các nhóm trong quá trình làm; lưu ý HS về vệ sinh và những lưu ý khác nếu có. * Chia sẻ, thảo luận và điều chỉnh a. Mục đích: - Giải thích và khẳng định được sự chính xác số liệu tính toán, đo đạc về tính chất của hình thoi theo tiêu chí đã đưa ra. - Học sinh các nhóm chủ động chế tạo mẫu, viết bài thuyết trình, biểu diễn thử sản phẩm. b. Nội dung hoạt động: Thuyết trình giới thiệu sản phẩm trong 3 phút về những nội dung sau: - Giới thiệu về bản thiết kế, chỉ rõ hình vẽ có số liệu. - Tự nhận xét về sản phẩm của nhóm: kích thước phù hợp với tính toán trong thiết kế hay không? - Nêu khó khăn, kinh nghiệm hoặc chia sẻ quá trình làm (nếu có). c. Sản phẩm học tập: - Cánh diều của nhóm, bản thiết kế, nội dung thuyết trình và nội dung lời thảo luận hoặc video thảo luận/ thuyết trình. d. Tổ chức thực hiện: - HS thuyết trình và trả lời câu hỏi thảo luận. GV tổ chức, điều hành. - GV sử dụng các sản phẩm của HS, lựa chọn những điểm cần lưu ý trong các trình bày, bình luận và giải thích cụ thể gắn với kiến thức/kĩ năng của bài. - GV tổng hợp lại những nội dung kiến thức cốt lõi và nhấn mạnh về tư duy áp dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống. * Hướng dẫn về nhà (4 phút) - Ôn tập toàn bộ lý thuyết đã học trong bài - BTVN: 4.10,4.11 (SBT/68) - Phân công HS chuẩn bị: thước, êke; đọc trước mục 3. Hình bình hành KHBD Toán 6 GV: Nguyễn Thị Hoãn