Bài giảng Âm nhạc Lớp 6 - Tiết 15: Ôn tập bài hát: Đi cấy. Âm nhạc thường thức: Sơ lược về một số nhạc cụ dân tộc phổ biến. Ôn tập đọc nhạc: TĐN số 5 - Trần Thị Ngọc

Nội dung text: Bài giảng Âm nhạc Lớp 6 - Tiết 15: Ôn tập bài hát: Đi cấy. Âm nhạc thường thức: Sơ lược về một số nhạc cụ dân tộc phổ biến. Ôn tập đọc nhạc: TĐN số 5 - Trần Thị Ngọc

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QŨY LAWRENCESTING Cuộc thi Quốc gia thiết kế bài giảng e – learning lần thứ 4 SƠ LƯỢC VỀ MỘT SỐ NHẠC CỤ DÂN TỘC PHỔ BIẾN MÔN: ÂM NHẠC/ LỚP 6 Giáo viên: TRẦN THỊ NGỌC E- mail: boingocdongthuan@gmail.com Điện thoại: 0932137598 Đơn vị: trường THCS Đông Thuận Ấp Đông Thành – Đông Thuận – Thới Lai - TP. Cần Thơ Giấy phép: CC - BY- SA Tháng 9/2016
2. Vui đến trường lòng rộn ràng như hoa nở, hương thơm ngọt ngào từng góc phố thân quen. Nụ hoa xinh xinh trong từng chiếc lá nhỏ như lời thầy cho em bao ước mơ. Cây xanh xanh trong nắng ấm ban mai bước chân nhẹ em vui đi đến trường, chim reo vang bao khúc hát líu lo dưới mái trường là khoảng trời thân thương lalalalalalala.
3. TiÕt 15 - ÔN TẬP BÀI HÁT: ĐI CẤY - ÂM NHẠC THƯỜNG THỨC: Sơ Lược Về Một Số Nhạc Cụ Dân Tộc Phổ Biến - ÔN TẬP ĐỌC NHẠC: TĐN SỐ 5
4. §i cÊy D©n ca: Thanh Hãa Lªn chïa bÎ mét cµnh sen, lªn chïa bÎ mét cµnh sen ¨n c¬m b»ng ®Ìn ®i cÊy s¸ng tr¨ng. Ba bèn c« cã hÑn cïng ch¨ng cã b¹n cïng ch¨ng. Th¾p ®Ìn ta sÏ ch¬i tr¨ng ngoµi thÒm ch¬i tr¨ng ngoµi thÒm ý r»ng cÇu cho CÇu cho trong Êm ªm ªm l¹i ngoµi ªm
5. Trong rừng có ngàn loài chim, trong rừng có ngàn loài chim. Chim sâu nhặt mồi chim sáo hát ca. Chim cu hát thật là hay, hót thật là hay. Chơi đùa bên suối Hát vui bay lượn Hát vui bay lượn ý thật là vui. Mùa xuân đang tới, vui ta cùng hòa ca.
6. ©m nh¹c thêng thøc S¬ lîc mét sè nh¹c cô d©n téc ViÖt Nam
7. S¸o tróc - S¸o tróc lµ nhạc khÝ hơi phổ biến tại Việt Nam - §îc lµm b»ng tre, nøa, tróc, thæi ngang, (nªn còng cã n¬i gäi lµ s¸o ngang) - S¸o cã chiÒu dµi 40 - 50cm, ®êng kÝnh 1,5-2cm, ë phÝa ®Çu èng cã mét lç hinh bÇu dôc gäi lµ lç thæi - ¢m thanh trong s¸ng, t¬i t¾n. Khi thæi s¸o, th©n s¸o ®Æt n»m ngang bªn ph¶i, miÖng ®Æt lªn lç thæi. - S¸o cã thÓ ®éc tÊu, hoµ tÊu trong c¸c dµn nh¹c chÌo, h¸t v¨n, tiÓu nh¹c. Ngoµi ra s¸o cßn ®îc cµi vµo diÒu th¶ lªn cho giã thæi, ngêi ViÖt gäi lµ “s¸o diÒu”
8. §µn bÇu - Đàn bầu còn gọi là độc huyền cầm chỉ có một dây dùng que để gẩy có âm sắc đặc biệt đây là một trong những nhạc cụ đặc biệt của Việt Nam. - Đàn bầu được sử dụng để độc tấu, đệm cho ngâm thơ, đờn ca tài tử
9. ®µn thËp lôc -Lµ nh¹c khÝ d©y g¶y - Tríc ®©y, ®µn cã 16 d©y v× thÕ nªn míi gäi lµ ®µn thËp lôc (mêi s¸u). §µn ®îc g¶y b»ng c¸c mãng g¶y lång vµo c¸c ®Çu ngãn tay. - ¢m s¾c cña ®µn thanh tho¸t trong trÎo. ë níc ta, ®µn tranh ®îc sö dông trong ©m nh¹c cña ngêi ViÖt vµ ngêi ViÖt gèc Hoa. ®ã lµ nh¹c khÝ dïng ®Ó hoµ tÊu, ®éc tÊu ®Öm cho h¸t vµ ng©m th¬. Nã cã mÆt trong nhiÒu thÓ lo¹i ca nh¹c nghi lÔ tÝn ng- ìng còng nh ®êi thêng.
10. - §µn NguyÖt cßn cã - Nh¹c khÝ d©y g¶y cña ngêi tªn gäi lµ NguyÖt cÇm ViÖt. Hép céng hëng cña hay §µn k×m ®µn h×nh trßn dÑt tr«ng gièng nh mÆt tr¨ng nªn gäi lµ “®µn nguyÖt”. MiÒn B¾c ®µn NguyÖt ®uîc sö dông trong h¸t ChÌo, h¸t ChÇu v¨n. ë MiÒn Trung ®µn NguyÖt g¾n víi ca HuÕ vµ ë MiÒn Nam ®µn NguyÖt sö dông trong c¸c dµn nh¹c Tµi tö vµ C¶i l¬ng. §µn nguyÖt cßn tham gia nhiÒu dµn nh¹c D©n téc kh¸c nh: Dµn nh¹c B¸t ©m, dµn nh¹c LÔ Khi ®Öm cho h¸t ChÇu v¨n chØ cÇn mét c©y ®µn NguyÖt cïng víi hai nh¹c khÝ Gâ còng lµm nªn hiÖu qu¶ ©m nh¹c say ®¾m lßng ngêi.
11. - Ph¸t triÓn tõ ®µn§ NhÞµn nh ngnhÞ to vµ dµi h¬n lµ ®µn G¸o hay cßn gäi lµ §µn Hå. ®µn G¸o cã mµu(Cßn ©m ® îctrÇm gäi h¬n lµ ®µn®µn Cß)NhÞ. - -§ Tªnµn G¸ogäi “ nhÞlu«n” cã cÆp nghÜa kÌ lµchung “hai” . víiNg êi®µn ViÖt NhÞ trong c¸c dµn nh¹c s©n khÊu cæ truyÒn,®· dïng C¶i ®Ó l¬ng ®Æt vµ tªn trong cho phe®µn vb¾t¨n cñanguån dan tõ nh¹c sè l îngLÔ cè ®Þnh cña d©y ®µn. Dïng cung ®Ó kÐo - G¸o vµ Cß lµ s¸ng t¹o ng«n ng÷ cã tÝnh c¸ch d©n gian ë Nam Bé. MiÒn B¾c gäi ®µn- Phæ G¸o biÕn lµ ®µn ë nhiÒu Hå téc tõ B¾c tíi Nam. -Ngêi d©n Nam bé gäi lµ ®µn Cß v× h×nh d¸ng gièng nh con cß, trôc d©y cã ®Çu quÆp xuèng nh má cß, cÇn ®µn nh cæ cß, tiÕng ®µn l¶nh lãt nh tiÕng cß - Hép céng hëng cña lo¹i ®µn nµy cã thÓ b»ng gç hoÆc mét èng tre – nøa, mét sä dõa thËm trÝ c¶ mai rïa.
12. Trèng c¸i - Trống cái là nhạc cụ họ màng rung, chi gõ có kích thước lớn của dân tộc Việt. - Tang trống bằng gỗ hình viên trụ cao từ 50 - 70 cm. Hai mặt trống bưng bằng da trâu hoặc da bò có đường kính từ 40 - 60 cm. - Trống được đánh bằng dùi gỗ, âm thanh trống cái trầm, cường đội âm thanh lớn, vang xa. - Là nhạc cụ hoà tấu dùng trong sinh hoạt tín ngưỡng, trong biểu diễn nghệ thuật và thông tin trong cộng đồng.
13. Trèng c¬m - Nhạc cụ họ màng rung, chi vỗ của dân tộc Việt. - ®ược gọi là "Trống Cơm" vì trước khi sử dụng, nhạc công dùng cơm nóng nghiền nhuyễn gắn vào mặt trống để điều chỉnh độ cao thấp của âm thanh. - Thân trống cơm có hình ống, hai đầu hơi múp, được làm từ một khúc gỗ khoét rỗng dài khoảng 56 - 60 cm. Đường kính hai mặt khoảng 15 - 17 cm - Hai ®Çu bịt bằng da trâu hoặc da bò, mặt trầm gọi là "mặt thổ", mặt cao là "mặt kim". - Một hệ thống dây chằng bằng da hoặc mây gọi là dây xạ có tác dụng làm căng, trùng hai mặt trống. - Là nhạc cụ hòa tấu, được dùng trong nghi lễ phong tục và dàn nhạc chèo, âm thanh trống cơm trầm, vang, hơi đục.
14. - Là nhạc khí gõ, họ màng rung của dân tộc Việt. Đúng như tên gọi Trống đế làm nhiệm vụ đế có nghĩa là lót, là chỗ dựa, làm điểm xuyết cho diễn viên khi biểu diễn và ca hát. - Trống Đế có hai mặt hình tròn, đường kính khoảng 15 cm bưng bằng da nách của con trâu. Những nghệ nhân làm trống cho rằng da nách mỏng, dai và bền, đủ sức chịu đựng độ căng mặt trống. Tang trống cao khoảng 18 cm, khoét từ một khúc gỗ mít (gọi là tang liền). Dùi trống làm bằng gỗ cứng, dài khoảng 25 cm, một đầu to, một đầu nhỏ. - Âm thanh Trống Đế nghe vui, cao, lảnh lót, hơi đanh nhưng gọn tiếng. - Người ta đánh vào nhiều vị trí khác nhau trên trống đã tạo ra được nhiều âm thanh khác nhau Trống Đế có ở Việt Nam từ lâu đời. Trống được coi là nhạc khí gõ cao âm quan trọng, không thể thiếu trong sân khấu chèo truyền thống. - Ngoài ra trống cũng được dùng trong một vài thể loại ca nhạc dân tộc khác như Ca Trù, Chầu Văn vv Nhưng không phổ biến.
15. Dµn nh¹cDµn ChÌonh¹c ¶ ®µo Đờn ca tài tử Ca Trù
16. TËp ®äc nh¹c: T§N sè 5 Vµo rõng hoa Nh¹c vµ lêi: ViÖt Anh Võa ph¶i CÇm tay nhau cïng ®i ch¬i , ®i kh¾p n¬i h¸i b«ng hoa t¬i Vµo ®©y ch¬i rõng hoa t¬i , chim lÝu lo h¸t nghe vui vui. Vµo rõng xem hoa nghe tiÕng chim rõng reo ca T×m vµi b«ng hoa cïng h¸i ®em vÒ nhµ
17. Trß ch¬i ¢m nh¹c
18. Câu 1 S¸o tróc ThËp lôc §µn nhÞ 1 2 3 BÇu, S¸o NhÞ, ThËp lôc 4
19. Câu 2: Đàn nhị có mấy dây? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Em đã Emtrả trảlời Emđúng.là chưa hãy Click hoànđúng. chuột thành Click để chuộtbài tập để trước đi tiếp. đi tiếp.khi tiếp tục. Trả lời Xóa
20. Câu 3. Đàn độc huyền cầm có mấy dây? A) 1 dây B) 2 dây C) 3 dây D) 4 dây Hãy hoànEm đã thành trả lời bài sai. tập Nhấp trước chuột khi để đi Em đã trả lời đúng.Nhấp chuột để tiếp tục.tiếp đi tiếp Trả lời Xóa
21. Câu 4: Em hãy cho biết để tiếng trống cơm ấm, hòa vào nhau người nghệ nhân thoa gì lên mặt trống? A) Nếp B) Gạo C) Tấm D) Cơm Em đãEm trả hãy Emlời hoànđúng.trả là thành chưaClick chuộtđúng.bài tập đểClick trước chuột để Trả lời Xóa đi tiếp.khi tiếp tục.đi tiếp.
22. Câu 5. Độc huyền cầm còn gọi là đàn gì? A) Đàn Cò B) Đàn Nhị C) Đàn Tam D) Đàn Bầu Em đã trả lời đúng.Nhấp chuột để Hãy hoànEmđi đã thànhtiếp trả lời bài sai. tập Nhấp trước chuột khi để đi tiếp tục.tiếp Trả lời Xóa
23. Giữ gìn bản sắc dân tộc Âm nhạc là một phần không thể thiếu trong cuộc sống con người. Nền âm nhạc Việt Nam là nền âm nhạc độc đáo vô cùng phong phú và đậm đà bản sắc dân tộc gìn giữ bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là nhiệm vụ của mỗi chúng ta. Ngày nay đất nước đang trên đà phát triển hòa nhập với nền văn hóa của thế giới các em những chủ nhân tương lai đát nước hãy cố gắng học tập trân trọng giữ gìn những giá trị văn hóa mà ông cha ta đã để lại từ bao đời nay.
24. TÀI LIỆU THAM KHẢO -Sách giáo khoa Âm Nhạc lớp 6. -Sách giáo viên Âm Nhạc lớp 6. -Độc tấu, hòa tấu nhạc cụ dân gian Việt Nam I, II, III, IV của nhạc viện âm nhạc. -Các loại nhạc cụ dân tộc Việt Nam – Ban nhạc tài tử của nhà xuất bản trẻ. -Sách Học sinh với thế giới âm nhạc các nhạc cụ dân tộc Việt Nam tập 2 – Ban nhạc Hiếu của nhà xuất bản trẻ. -Tư liệu trên mạng.
25. • Xin chân thành cảm ơn phòng giáo dục Huyện Thới lai, trường THCS Đông Thuận cùng các đồng nghiệp đã cung cấp phần mềm, hỗ trợ giúp đỡ cho tôi trong quá trình xây dựng bài giảng. Rất mong sự đóng góp bổ sung ý kiến của quí đồng nghiệp để bài giảng hoàn thiện hơn.