Bài giảng Khoa học tự nhiên 6 (Chân trời sáng tạo) - Chủ đề 8 - Bài 28: Nấm

Nội dung text: Bài giảng Khoa học tự nhiên 6 (Chân trời sáng tạo) - Chủ đề 8 - Bài 28: Nấm

1. TRƯỜNG THCS Bài 28: NẤM Môn: KHTN – Lớp 6 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO – KHTN 6
2. MỘT SỐ LOẠI NẤM ĂN ĐƯỢC Hãy kể tên những loại nấm em biết trong các hình sau?
3. MỘT SỐ LOẠI NẤM ĐỘC Làm thế nào để phân biệt nấm ăn được và nấm độc?
4. 1. ĐẶC ĐIỂM CỦA NẤM
5. THỰC HÀNH QUAN SÁT MỘT SỐ LOẠI NẤM Bước 1: Đeo găng tay, khẩu trang cá nhân. Bước 2: Quan sát bằng mắt thường: viết tên, mô tả hình dáng, màu sắc và vẽ lại vào vở. Bước 3: Quan sát nấm mốc bằng kính lúp: + Dùng kim mũi nhọn lấy 1 phần nấm mốc ra đĩa đồng hồ. + Dàn mỏng nấm mốc, dùng kính lúp cầm tay quan sát sợi nấm. Bước 4: Vẽ sợi nấm mốc mà em quan sát được.
6. Nấm bào ngư Nấm đùi gà Nấm sò trắng Nấm linh chi Nấm men Nấm đông cô Nấm mốc Nấm hương Một số loại nấm thông dụng trong gia đình
7. TÌM HIỂU SỰ ĐA DẠNG CỦA NẤM Bào tử đảm Nấm hương Nấm sò Nấm độc tán trắng Nấm độc đỏ Nấm mộc nhĩ Một số đại diện nấm đảm
8. TÌM HIỂU SỰ ĐA DẠNG CỦA NẤM Bào tử túi Nấm men Nấm cốc Nấm đông trùng Nấm mốc hạ thảo Một số đại diện nấm túi
9. THẢO LUẬN NHÓM Hoàn thành phiếu học tập dưới đây: PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 – SINH HỌC 6 Nhóm: Lớp: Câu hỏi Trả lời 1. Hãy nhận xét về hình dạng của nấm. ? Nấm thường Nấm độc 2. Hãy chỉ ra điểm khác biệt giữa cấu tạo cơ thể nấm độc và các loại nấm khác. ? ?
10. PHIẾU SỐ 1 Câu hỏi Trả lời 1. Hình dạng nấm. Hình bầu dục, hình mũ, hình cốc, hình sợi, . Nấm thường Nấm độc Được sử dụng làm thức Nấm không nên ăn: nấm mốc cà ăn: nấm hương, nấm chua (có thể gây đau bụng hoặc 2. Hãy chỉ ra điểm khác biệt rơm, nấm sò, nấm mộc ngộ độc), nấm độc đỏ, nấm độc giữa cấu tạo cơ thể nấm độc nhĩ, tán trắng, và các loại nấm khác. Cấu tạo chung của nấm: mũ, cuống, sợi nấm Nấm độc có thêm bộ phận như vòng cuống nấm, bao gốc nấm và có màu sắc sặc sỡ.
11. THẢO LUẬN NHÓM Hoàn thành phiếu học tập dưới đây: PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 – SINH HỌC 6 Nhóm: Lớp: Câu hỏi Trả lời Nấm túi Nấm đảm 1. Em hãy phân biệt nấm túi và nấm đảm. ? ?
12. PHIẾU SỐ 2 Câu hỏi Trả lời Nấm túi Nấm đảm 1. Em hãy phân biệt nấm túi và nấm đảm. ▪ Nấm thể dạng hình túi ▪ Nấm thể dạng hình mũ ▪ Sinh sản bằng bào tử túi ▪ Sinh sản bằng bào tử đảm
13. 1. Quan sát hình sau, hãy nêu sự khác nhau giữa đặc điểm cấu tạo nấm men so với các nấm khác? Nấm men 2. Từ đó, em hãyNấm độcphân đỏ biệt nấm Nấm hương Cấu tạo nấm đơn bào và nấm đa bào 1.Nấm men có cơ thểđơn chỉ gồmbào 1 tế vàbào nấmnên gọiđa là nấmbào đơn? bào; các loại nấm còn lại có hệ sợi nấm cấu tạo từ nhiều tế bào được gọi là nấm đa bào. 2.Nấm đơn bào chỉ có 1 tế bào. Nấm đa bào có hệ sợi nấm đa bào.
14. Em hãy xác định môi trường sống của một số nấm bằng cách hoàn thành theo mẫu: Tên nấm Môi trường Tên nấm Môi trường Nấm rơm Rơm rạ Thân cây mục Nấm Thân cây gỗ mục, Nấm cốc mộc nhĩ môi trường ẩm, Trong rừng những nơi môi trường ẩm. Quần áo, tường ẩm, Nấm mốc đồ dùng, trên cơ thể Nấm độc tán trắng sinh vật, thức ăn,
15. Nấm thường sống ở những nơi ẩm ướt như đất như đất, rơm rạ, thức ăn, hoa quả, Dựa vào đặc điểm cấu tạo, nấm chia thành 2 nhóm: TÓM ▪ Nấm đơn bào LẠI ▪ Nấm đa bào Dựa vào đặc điểm cơ quan sinh sản, nấm chia thành 2 nhóm: ▪ Nấm đảm: có cơ quan sinh sản là đảm bào tử, bào tử mọc trên đảm; đại diện: nấm rơm, nấm sò, . ▪ Nấm túi: có cơ quan sinh sản là túi bào tử, bào tử nằm trong túi; đại diện nấm men, nấm mốc, Ngoài ra, dựa vào một số đặc điểm bên ngoài, người ta có thể phân loại nấm ăn được và nấm độc.
16. 2. VAI TRÒ CỦA NẤM TRONG TỰ NHIÊN VÀ THỰC TIỄN
17. Quan sát hình bên, em hãy nêu vai trò của nấm trong tự nhiên. Trong tự nhiên, nấm tham gia vào quá trình phân hủy chất thải và xác động vật, thực vật thành các chất đơn giản cung cấp cho cây xanh và làm sạch môi trường. Nấm phân hủy xác sinh vật và chất hữu cơ
18. Món ăn từ nấm Nấm men trong men nở Nấm đông trùng hạ thảo Thực phẩm chức năng Từ thông tin gợi ý trong hình, em hãy nêu vai trò của nấm đối với đời sống con người. Thuốc trừ sâu sinh học từ nấm mốc
19. ❑ Một số nấm dùng làm thức ăn: nấm rơm, nấm hương, nấm mộc nhĩ, . ❑ Nấm được sử dụng làm tác nhân lên men trong sản xuất rượu, bia, bánh mì, ; nấm men ❑ Nấm được sử dụng làm thực phẩm chức năng bổ dưỡng cơ thể: nấm linh chi, nấm vân chi, . ❑ Nấm được sử dụng làm thuốc trừ sâu sinh học: một số nấm có khả năng kí sinh trên cơ thể sâu làm ngưng trệ các quá trình sống của sâu.
20. MỘT SỐ BỆNH DO NẤM
21. Em hãy nêu một Bệnh nấm da taysố biểuBệnh nấmhiện mốc cá củaBệnh viêmmột phổi do nấm Bệnh mốc xám dâu tây Biểu hiện: xuất hiệnsố Biểubệnhhiện: trêndoda xuất nấmBiểu hiệngây: sốt cao kéo Biểu hiện: đầu tiên là mảng da màu đỏ kèm hiện vùng trắng xám, sau dài, ho khan, đau ngực, những đốm nâu sang vảy, ngứa, nhức, cảm giác đó nấm phát triển thành khó chịu ở ngực. xuất hiện, sau đó lan nóng rát lòng bàn tay. các rabúi trắng saunhư bông,đây? rộng cả quả, phủ một lớp cá bơi lội bất thường, da mốc xám và làm cho quả tróc vẩy. bị khô; hoa và quả non có thể bị nhiễm bệnh. Một số bệnh do nấm gây ra
22. Từ những thông tin ở hình bên, hãy nêu con đường lây truyền bệnh do nấm gây ra? Tiếp xúc với vật Tiếp xúc với cơ thể Dùng chung đồ với nuôi nhiễm bệnh nhiễm bệnh người bệnh Tiếp xúc với môi trường Tiếp xúc với bụi, đất Nấm mốc ô nhiễm chứa nấm gây bệnh Các con đường lây truyền bệnh do nấm gây ra
23. ❖Hạn chế tiếp xúc với mầm bệnh, nguồn bệnh, đặc biệt nơi môi trường ẩm mốc; ❖Bảo Từhộ an cáctoàn khicontiếp xúcđườngvới người bịtruyềnnhiễm nấm hoặc khử trùngbệnhsau khi tiếpdoxúcnấmvới môigâytrường khôngra, eman toàn với nấm mốchãy; đề xuất một số biện ❖Không dùng chung đồ với người bị nấm mốc, hoặc với người khácpháp. Quần áo sauchốngmặc cần giặtcácngay, tránhbệnhtreo trên giá vài ngàythườngsau đó mặc lạigặp; do nấm? ❖Vệ sinh cơ thể đúng cách, đúng thời điểm, an toàn; ❖Vệ sinh môi trường sạch sẽ.
24. Alexander Fleming sinh năm 1881 ở Lochfield, xứ Scotland, phía Bắc Vương Quốc Anh. Trong điều kiện như thế, nhiều loại bệnh đã xảy ra ở đây, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, bạch hầu, viêm màng não mủ, nhiễm trùng huyết Từ nhỏ, Fleming đã chứng kiến một số người thân của mình bị những căn bệnh ấy cướp đi mạng sống. Cũng chính vì thế, từ khi còn bé Fleming đã quyết tâm sẽ trở thành một bác sĩ để cứu giúp những người bệnh. Từ những năm học trung học, Fleming đã có xu hướng học lệch về các môn sinh vật, hóa học. Khi nộp hồ sơ vào đại học, ông đã ghi danh vào khoa Y, Học viện Y học Saint Mary ở Luân Đôn.
25. ▪ Nấm mốc phát triển tốt ở 22 – 270C. Nguồn bệnh do nấm mốc gây ra có tỉ lệ khá lớn. Bào tử nấm mốc phát tán trong không khí gặp điều kiện thuận lợi sẽ phát triển làm hỏng thức ăn, hỏng các đồ dùng trong nhà và gây bệnh. ▪ Mặc dù vậy, nấm mốc lại đóng vai trò quan trọng trong sản xuất thuốc kháng sinh penicillin. MM.DD.20XX
26. 3. KĨ THUẬT TRỒNG NẤM Em hãy xem đoạn video sau về Kỹ thuật trồng nấm rơm để xác định được các bước trồng nấm rơm. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6
27. CÁC BƯỚC TRỒNG NẤM Chuẩn bị nguyên liệu 01 02 Chọn vị trí trồng Chọn giống nấm, đóng khuôn và gieo giống nấm 03 04 Chăm sóc nấm Thu hoạch 05
28. Thu hoạch nấm rơm
29. Tại sao người ta không trồng nấm trên đất mà phải trồng trên rơm, rạ? - Nấm rơm có thể trồng trên nền đất khác như đất ruộng, rẫy, vườn cây, .hoặc trong nhà nhưng phải thoát nước tốt, không bị ứ đọng. Nơi trồng nấm rơm phải ít bị ảnh hưởng bởi gió. - Nấm rơm thường mọc trên các giá thể ẩm nên thường được trồng trên rơm, rạ để dễ chăm sóc, dễ xử lí bệnh, không bị ứ đọng nước gây hỏng nấm khi tưới nước.
30. CÂU HỎI THẢO LUẬN CÂU SỐ 1 CÂU SỐ 2 Có ý kiến: “Môi trường trồng Nấm men được ứng nấm rơm tốt nhất là gần địa dụng trong những lĩnh vực điểm có chăn nuôi gia súc”. nào của đời sống con Theo em, ý kiến trên đúng hay người? sai? Giải thích.
31. CÂU SỐ 1 CÂU SỐ 2 Ý kiến trên hoàn toàn sai Phổ biến trong các lĩnh sản xuất của đời sống ❑ Trong sản xuất nước mắm, nước tương có ❑ Những địa điểm có chăn nuôi gia súc, gia cầm thêm thành phần nấm men sẽ làm giảm đi vị thường dễ bị ô nhiễm, khuôn viên mất vệ sinh, chát của muối và loại bỏ mùi tanh khó chịu ẩm thấp là điều kiện cho nấm mốc, các loại vi của cá. Nước tương, nước mắm sẽ thơm ngon, khuẩn gây bệnh phát triển. Nấm rơm trồng gần đậm đà. những nơi chăn nuôi gia súc, gia cầm, dễ ảnh ❑ Trong sản xuất mì gói: nấm men dùng để ăn hưởng giảm năng suất và chất lượng nấm. với mì sẽ tạo cảm giác tô mì thơm ngon, ngọt ❑ Môi trường nấm phải đảm bảo sạch sẽ, khô nước hơn. ráo, cao ráo, bằng phẳng, không bị ngập úng; ❑ Trong sản xuất hạt nêm: nấm men bổ sung 1 – 5% giúp vị ngọt của đạm trong hạt nêm tăng tránh những nơi chăn nuôi, khu vực chất thải, đáng kể. nước sinh hoạt. Lưu ý tưới nấm bằng nước sạch ❑ Trong sản xuất các loại bánh, nấm men như nước song, mương, giếng khoan, .tránh không thể thiếu trong quá trình lên men, làm nước nhiễm phèn, mặn, hôi thối. bánh thơm ngon hơn.
32. CÂU HỎI ÔN TẬP
33. 1 Câu hỏi: Bào tử đảm là cơ quan sinh dục của loại nấm nào sau đây? A. Nấm hương. B. Nấm bụng dê. 100438692517 C. Nấm mốc. D. Nấm men. ĐÁP ÁN A
34. 2 Câu hỏi: Thuốc kháng sinh penicillin sản xuất từ? A. Nấm men. B. Nấm mốc. 100438692517 C. Nấm mộc nhĩ. D. Nấm độc đỏ. ĐÁP ÁN B
35. BÀI TẬP VỀ NHÀ Câu 1. Dựa vào đặc điểm nào để phân biệt nấm đơn bào và nấm đa bào, nấm đảm và nấm túi, nấm độc và nấm không độc? Lấy ví dụ. Câu 2. Em thấy nấm mốc thường xuất hiện ở điều kiện thời tiết nào? Kể tên những vị trí dễ xuất hiện nấm mốc xung quanh em. Câu 3. Hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh nấm gây nên trên da người.
36. XIN CHÀO VÀ HẸN GẶP LẠI CÁC EM