Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 26, Đọc hiểu văn bản: Trong lòng mẹ (tiết 1)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 26, Đọc hiểu văn bản: Trong lòng mẹ (tiết 1)

1. Chỉ được phép chia sẻ bởi chủ sở hữu. Em nghĩ đến điều gì trước tiên khi nói về mẹ em ?
2. Những mảnh đời bất hạnh khi không có mẹ
3. Tiết 26: Đọc hiểu văn bản:TRONG LÒNG MẸ -T1- (Trích “Những ngày thơ ấu”) – Nguyên Hồng –
4. I. Đọc - Tìm hiểu chung: 1. Kiến thức ngữ văn – KÍ:
5. Câu 1: Kí là một thể loại . Ghi lại sự việc và con người một cách xác thực. A. Văn vần. B. Văn biền ngẫu. CC. Văn xuôi D. Thơ
6. Câu 2: Đâu là thể loại thuộc kí? A. Tiểu thuyết B. Hồi kí và du kí C. Truyện ngắn D. Thơ
7. Câu 3: Tác dụng của hồi kí là gì? A. Ghi chép lại những B. Ghi lại những quan sự việc mà tác giả sát của tác giả. chứng kiến. C. Ghi lại những nhận xét và tâm trạng D. Cả ba đáp án trên có thực mà tác giả đã đều đúng. trải qua.
8. Câu 4: Tác dụng của du kí là gì? A. Ghi lại những đều đã B. Ghi chép lại những chứng kiến trong một sự việc, những quan sát, chuyến đi diễn ra chưa nhận xét và tâm trạng lâu của bản thân tới một có thực mà tác giả đã miền đất khác. trải qua. C. Ghi lại những nhận D. Cả ba đáp án trên xét và tâm trạng có thực đều đúng. mà tác giả đã trải qua.
9. Câu 5: Tính chất xác thực của sự việc mà kí ghi chép được thể hiện qua những yếu tố nào? A. Thời gian và địa C. Cả A và B đều điểm diễn ra sự đúng. việc. B. Sự có mặt của D. Cả A và B đều những nhân vật sai. khác.
10. Câu 6: Người kể trong kí thường kể theo ngôi thứ mấy? A. Ngôi thứ nhất B. Ngôi thứ ba
11. Những lưu ý khi đọc hồi kí - Nhận biết được:Tác giả viết về ai, về sự việc gì? Viết như thế nhằm mục đích gì? -Xác định những yếu tố nào của văn bản cho biết tính xác thực của điềuđược kể (về người, địa điểm, sự việc - Hiểu được:Cảm xúc, thái độ của người kể chuyện. Xác định được ngôi kể và tác dụng của ngôi kể đó. Phát hiện trong cách viết hồi kí của tác giả.
12. Hoạt động dự án NHÓM 2 Điều hành phần đọc, tìm hiểu chú thích NHÓM 1 NHÓM 3 Hiểu biết chung về tác giả Nguyên Hồng Tìm hiểu chung về tác phẩm
13. I. Đọc - Tìm hiểu chung: Hồ sơ người nổi tiếng 2. Tác giả. - Nguyên Hồng (1918 - 1982) - Tên: Nguyễn Nguyên Hồng. -Quê: Nam Định nhưng sống chủ yếu ở Hải Phòng. Nêu những hiểu -Cuộc đời:Khổ cực,vất vả.-> Ông gần gũi với biết của em về người lao động, hiểu và thông cảm với họ. nhà văn Nguyên - Sự nghiệp: + Đề tài: hướng về những người cùng khổ. Hồng? + Sáng tác: tiểu thuyết, kí, thơ thành công hơn cả là tiểu thuyết. + Phong cách: giàu chất trữ tình, cảm xúc dạt dào thiết tha, rất mực chân thành. -Các tác phẩm chính: “Bỉ vỏ” (1938), “Những ngày thơ ấu” (1938), “Cửa biển”, → Ông là cây bút xuất sắc của văn học hiện đại Việt Nam.
14. Các tác phẩm chính
15. ? Truyện“ Những ngày thơ ấu” thuộcthể loại gì? Em hiểu gì về thể loại đó? ? Truyện sử dụng ngôi kể nào? Dựa vào đâu em nhận ra ngôi kể đó? Lời kể của ai?
16. 3. Tác phẩm: -Văn bản thuộc thể loại: hồi kí. - Sử dụng ngôi thứ nhất (Qua lời kể của chú bé Hồng : xưng “tôi”).
17. 4. Đọc và tìm hiểu chú thích
18. Chú thích Giỗ đầu Tha hương cầu thực Cổ tục
19. ? Văn bản chia làm mấy phần? Nêu nội dung của từng phần?
20. 5. Bố cục: - Văn bản chia làm 2 phần + P1: Từ đầu người ta hỏi đến chứ. -> Cuộc trò chuyện giữa bé Hồng và bà cô. + P2: Còn lại: -> Cuộc gặp gỡ của bé Hồng với mẹ.
21. II. Tìm hiểu chi tiết: 1. Cuộc trò chuyện giữa bé Hồng với bà cô: Nhóm I: Tìm những chi tiết nói về hoàn cảnh của bé Hồng? Nhóm II: Tìm những chi tiết nói về lời nói, cử chỉ của bà cô trong cuộc trò chuyện với Hồng? Nhóm III: Tìm những chi tiết nói về phản ứng của bé Hồng trong cuộc trò chuyện? - Nhận xét hòan cảnh của bé Hồng? - Nhà văn đã sử dụng nghệ thuật gì để xây dựng bức chân dung của bà cô? Cũng như tâm trạng của bé Hồng? - Qua đó em hiểu gì về bà cô và bé Hồng là chú bé thế nào?
22. II. Tìm hiểu chi tiết: 1. Cuộc trò chuyện giữa bé Hồng với bà cô: a. Hoàn cảnh của bé Hồng: - Bé Hồng là kết quả của cuộc hôn nhân không tình yêu. - Lớn lên trong gia đình không hạnh phúc. - Bố mất, mẹ đi tha hương, Hồng sống bơ vơ giữa sự ghẻ lạnh cay nghiệt của họ hàng. -> Cô độc, bất hạnh, luôn khát khao tình yêu thương của mẹ.
23. b. Cuộc trò chuyện của bé Hồng và bà cô Lời nói, cử chỉ của bà cô Phản ứng của bé Hồng - Cười, hỏi có muốn vào Thanh - Toan trả lời có -> Cúi đầu Hóa chơi với mẹ không? không đáp -> Cười đáp lại không muốn vào vì mẹ sẽ về - Hỏi luôn, giọng vẫn ngọt, nét - Im lặng cúi đầu, lòng thắt lại, mặt khi cười rất kịch. khóe mắt cay cay. Cô tôi chỉ có ý reo rắc vào đầu Không đời nào tình yêu thương, óc tôi những hoài nghi để tôi kính mến mẹ tôi lại bị những giáp khinh miệt và ruồng rẫy mẹ. tâm tanh bẩn xâm phạm đến. - Đổi giọng, vỗ vai nhìn tôi - Cổ họng nghẹn ứ cười đáp lại nghiêm nghị, tỏ ý thương xót thầy lời cô: cuối năm mẹ sẽ về. tôi.
24. b. Cuộc trò chuyện của bé Hồng và bà cô Lời nói, cử chỉ của bà cô Phản ứng của bé Hồng * NT: Tương phản, tăng cấp → * NT: Tăng cấp, lời văn dồn Bản chất bà cô là người đàn bà dập, sử dụng liên tiếp các ĐgT độc ác, lạnh lùng, thâm hiểm, mạnh, hình ảnh so sánh thể xấu xa. hiện sinh động, chân thực diễn biến tình cảm của bé Hồng: im lặng nhẫn nhịn → uất ức, tình cảm trào dâng không kìm nén được. => Tác giả vạch trần, tố cáo, => Bé Hồng thông minh, nhạy phê phán hạng người tàn cảm, tâm hồn sáng trong và nhẫn đến khô héo cả tình máu giàu tình yêu thương mẹ, có mủ trong xã hội thực dân nửa niềm tin mãnh liệt vào mẹ. phong kiến.
25. LUYỆN TẬP
26. 1 N G U Y E N N G U Y E N H O N G 2 N A M D I N H 3 N H U N G N G A Y T H O A U 4 H A I M U O I H A I 5 H O I K I 6 T I E U T H U Y E T TácMột phẩm trongĐoạn “Những nhữngtrích“ Trong thểngày loại lòngthơ thành ấu”mẹ” đượcđược công tríchNguyên nhất làm Hồng nên Tác phẩmNguyên “QuêNhững Nguyên Hồng ngày tên Hồngthơ đầy ấu ”ở thuộcđủđâu là ? gìthể ? loại gì? N tênxuấtI tuổi bảntrong Tcủa năm tácNguyênM bao phẩm nhiêuH Hồng nào? tuổi Elà ?gì?
27. T Ì N H M Ẹ
28. VẬN DỤNG
29. Tự tạo một tấm thiệp tặng mẹ bằng trang web canva.com hoặc những tấm thiệp tự tay mình làm để tặng mẹ nhân ngày 20/10 nhé.
30. Bài học của chúng ta đến đây là kết thúc rồi. Chào các thầy cô và các bạn học sinh 6A.
31. Chúc các thầy cô mạnh khỏe! Chúc các con 6A luôn học tốt nhé !
32. Tiết 27: ĐHVB:TRONG LÒNG MẸ -T2- (Trích “Những ngày thơ ấu”) – Nguyên Hồng –
33. 2. Cuộc gặp gỡ giữa bé Hồng và mẹ 1. Tìm những chi tiết thể hiện tâm trạng của bé Hồng khi thoáng thấy người ngồi trên xe giống mẹ và khi nhận ra mẹ? 2. Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì khi diễn tả cảm xúc của nhân vật trong đoạn truyện này? 3. Em có nhận xét gì về tâm trạng nhân vật bé Hồng lúc này?
34. 2. Cuộc gặp gỡ giữa bé Hồng và mẹ a) Lúc mới gặp mẹ Thoáng thấy người ngồi trên xe Khi nhận ra mẹ giống mẹ - Đuổi theo, gọi bối rối: Mợ ơi! - Thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi. - Ríu chân khi trèo lên xe. - Òa khóc nức nở. → Hành động vội vàng, tiếng → Là phản ứng tự nhiên của đứa gọi cuống quýt bị dồn nén rất con lâu ngày được gặp mẹ. Em lâu bật ra thành tiếng thể hiện khóc vì mãn nguyện khác với niềm khao khát được gặp mẹ. giọt nước mắt xót xa, tủi hờn khi nói chuyện với bà cô.
35. 2. Cuộc gặp gỡ giữa bé Hồng và mẹ b. Khi ở trong lòng mẹ Hành động Cảm xúc Suy nghĩ - Đùi áp đùi mẹ; - Ấm áp, mơn - Phải bé lại, lăn - Đầu ngả vào đầu vào lòng mẹ, áp man khắp da thịt. mẹ. mặt vào bầu sữa nóng của mẹ, êm dịu vô cùng. → Là phản ứng tự nhiên của đứa con lâu ngày được gặp mẹ. Em khóc vì mãn nguyện khác với giọt nước mắt xót xa, tủi hờn khi nói chuyện với bà cô.
36. Bức tranh sau gợi cho em suy nghĩ gì về tình mẫu tử?
37. - Hình ảnh người mẹ: + Gương mặt tươi sáng. + Đôi mắt trong. + Nước da mịn, gò má hồng. → Chân dung mẹ hiện lên thật hoàn hảo qua cái nhìn của bé Hồng, từ đó thể hiện sâu sắc lòng yêu thương, quý trọng mẹ của bé Hồng.
38. III. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Hồi kí giàu chất trữ tình. - Miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế; lời văn dạt dào cảm xúc. - Hình ảnh so sánh độc đáo. 2. Nội dung: - Nỗi đau khổ bất hạnh của những người phụ nữ trong xã hội cũ, mẹ Hồng và hình ảnh đáng thương của những đứa trẻ. - Tình yêu mãnh liệt của chú bé Hồng với mẹ.
39. Tại sao nói: "Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng" ?