Giáo án Khoa học tự nhiên 6 (Kết nối tri thức) - Chủ đề 3 - Bài 5: Sự đa dạng của chất - Năm học 2024-2025 - Nguyễn Thế Trọng

Nội dung text: Giáo án Khoa học tự nhiên 6 (Kết nối tri thức) - Chủ đề 3 - Bài 5: Sự đa dạng của chất - Năm học 2024-2025 - Nguyễn Thế Trọng

1. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 Ngày 7/10 9/10 10/10 Ngày soạn Ngày dạy TT tiết 2 4 1 3 3 4 2 5 3 4 1 23/9/ TKB 2024 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 Lớp A B C D E A B C D E A B C D E CHỦ ĐỀ 3: CÁC THỂ CỦA CHẤT BÀI 5: SỰ ĐA DẠNG CỦA CHẤT Môn học: KHTN - Lớp: 6 Thời gian thực hiện: 02 tiết (16, 17) I. Mục tiêu 1. Kiến thức: - Nêu được sự đa dạng của chất: Chất ở xung quanh ta, ở đâu có vật thể là ở đó có chất. - Trình bày được một số đặc điểm cơ bản của ba thể rắn, lỏng, khí. - Đưa ra được một số ví dụ về đặc điểm cơ bản của ba thể của chất. 2. Năng lực: 2.1. Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu sự đa dạng của chất và đặc điểm cơ bản của ba thể rắn, lỏng, khí. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: thảo luận nhóm trong tìm hiểu về chất có ở đâu và các đặc điểm cơ bản của chất ở thể rắn, lỏng, khí. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: GQVĐ trong lập bảng thống kê về một số chất và thể của chất thường gặp trong đời sống. 2.2. Năng lực khoa học tự nhiên - Quan sát được tranh, ảnh và thu thập thông tin từ hiện tượng thực tế để rút ra chất ở xung quanh ta và lấy được ví dụ minh họa. - So sánh, rút ra được đặc điểm về hình dạng và kích thước( thể tích) của chất ở thể rắn, lỏng, khí. 3. Phẩm chất: Thông qua thực hiện bài học sẽ tạo điều kiện để học sinh: - Chăm học, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ cá nhân nhằm tìm hiểu về sự đa dạng của chất. - Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ nhóm trong xử lí kết quả nghiên cứu và rút ra nhận xét về đặc điểm của chất ở thể rắn, lỏng, khí. - Trung thực, cẩn thận trong thu thập thông tin, xử lí kết quả và rút ra nhận xét. * Mục tiêu dành cho trẻ khuyết tật Kiến thức: Nhận biết được chất tồn tại ở các thể rắn, lỏng, khí. Năng lực: giao tiếp, hoà nhập với hđ học tập. Phẩm chất: Có ý thức, chăm chỉ. II. Thiết bị dạy học và học liệu - Một khối trụ kim loại, 1 cốc dầu ăn, một túi nilong, dây buộc, 1 cái cân. GV: Nguyễn Thế Trọng - THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
2. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 - Phiếu học tập. - Tranh ảnh về các chất, các thể trên power point. III. Tiến trình dạy học 1. Hoạt động 1: Xác định vấn đề học tập là tìm hiểu sự đa dạng của chất a) Mục tiêu: Giúp học sinh xác định được vấn đề cần học tập là: phân biệt được vật thể, chất với thể; tìm hiểu sự đa dạng của chất. * Mục tiêu dành cho trẻ khuyết tật: Nhận biết được có sự tồn tại các chất trong cuộc sống b) Nội dung: Học sinh làm việc với phiếu cá nhân và hình 5.1 để kiểm tra bài cũ và nhận thức hiện có về vật thể, chất, thể. c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh: - Với H5.1: HS đưa được 4 vật thể trong hình về các nhóm vật thể tự nhiên, vật thể nhân tạo, vật sống và vật không sống. - Với câu hỏi 1 trong phiếu học tập, HS hoàn thành được cột chất và thể của chất tạo nên cái bút chì và nước biển( HS có thể trả lời đúng hoặc không). d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: - Nhận biết có - HS đưa được 4 vật thể trong - GV giao nhiệm vụ cá nhân HS hoàn sự tồn tại các hình về các nhóm vật thể tự thành phiếu học tập phần 1 trong 3 phút; chất trong tự nhiên, vật thể nhân tạo, vật sau đó trao đổi nhóm đôi trong 2 phút. nhiên mà được sống và vật không sống. HSKT hòa nhập: HS chú ý lắng nghe sử dụng hàng - HS hoàn thành được cột chất ngày. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập và thể của chất tạo nên cái bút - Học sinh thực hiện hoàn thành phiếu học chì và nước biển( HS có thể trả tập. HSKT hòa nhập: tham gia hoạt động cùng lời đúng hoặc không). các bạn, xử lý 2 câu hỏi ( GV hướng dẫn thêm) Bước 3: Báo cáo kết quả - GV từ mời 2 hoặc 3 ý kiến của HS. Từ đó đưa ra phân biệt giữa vật thể với chất và thể. HSKT hòa nhập: Lắng nghe báo cáo của các bạn Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - GV nhận xét, đánh giá. HSKT hòa nhập: Lắng nghe nhận xét của các bạn và GV GV: Nguyễn Thế Trọng - THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
3. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới Hoạt động 2.1: Tìm hiểu chất ở xung quanh ta a) Mục tiêu: - Nêu được vật thể do chất tạo nên, ở đâu có vật thể thì ở đó có chất. - Nêu được một vật thể có thể do nhiều chất tạo nên và một chất có thể có trong nhiều vật thể khác nhau. * Mục tiêu dành cho trẻ khuyết tật: Giúp trẻ nắm được khái niệm về chất, bao gồm các trạng thái khác nhau của chất (rắn, lỏng, khí) b) Nội dung: - Từ phiếu học tập phần 2, HS trả lời cá nhân: Chọn từ thích hợp trong các từ cho dưới đây để hoàn thành câu còn thiếu phía dưới: vật thể chất thể một nhiều a. tạo nên . Ở đâu có vật thể, ở đó có b. Một vật thể có thể do hoặc chất tạo nên. Một chất có thể có trong vật thể. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS có thể là: a. Chất tạo nên vật thể. Ở đâu có vật thể, ở đó có chất. b. Một vật thể có thể do một hoặc nhiều chất tạo nên. Một chất có thể có trong nhiều vật thể. d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Biết được: Mọi a. Chất tạo nên vật thể. Ở đâu - GV giao nhiệm vụ cho học sinh hoạt động thứ mà chúng ta có vật thể, ở đó có chất. cá nhân trong 2 phút để hoàn thiện phần có thể nhìn thấy, b. Một vật thể có thể do một nhận xét thông qua bài điền từ. Sau đó, yêu chạm vào hoặc hoặc nhiều chất tạo nên. cầu HS thảo luận nhóm đôi về kết quả hoạt sử dụng đều Một chất có thể có trong được làm từ các động cá nhân trong 1 phút. nhiều vật thể. chất khác nhau. HSKT hòa nhập: HS chú ý lắng nghe Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - HS suy nghĩ, suy nghĩ cá nhân sau đó thảo luận nhóm dưới sự hướng dẫn của GV. HSKT hòa nhập: tham gia hoạt động cùng các bạn, xử lý 2 câu hỏi ( GV hướng dẫn thêm) Bước 3: Báo cáo kết quả - Đại diện 4 tổ lần lượt lên báo cáo kết quả thảo luận. HSKT hòa nhập: Lắng nghe báo cáo của GV: Nguyễn Thế Trọng - THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
4. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 các bạn Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - GV nhận xét, đánh giá. HSKT hòa nhập: Lắng nghe nhận xét của các bạn và GV Hoạt động 2.2: Tìm hiểu về ba thể của chất và đặc điểm của chúng a) Mục tiêu: - Nêu được đặc điểm nhận diện cơ bản của ba thể rắn, lỏng, khí. * Mục tiêu dành cho trẻ khuyết tật: Nhận biêt được ba thể cơ bản của chất :rắn, lỏng, khí. b) Nội dung: - HS nghe hướng dẫn từ GV, quan sát hình ảnh chiếu minh họa cho vật thể ở thể rắn, lỏng, khí để điền vào 3 cột đầu trong bảng các đặc điểm của vật chất ở thể rắn, lỏng, khí trong phần I.3 của phiếu học tập: Chọn từ hoặc cụm từ: “xác định”; “không xác định” để hoàn thành bảng sau: Đặc điểm Khối lượng Hình dạng Kích thước( thể tích) Các hạt vật chất Chất Chất rắn Chất lỏng Chất khí c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS có thể là: Đặc Kích thước điểm Khối lượng Hình dạng Các hạt vật chất ( thể tích) Chất Chất rắn Xác định Xác định Xác định Liên kết chặt chẽ Chất lỏng Xác định Không xác định Xác định Liên kết lỏng lẻo Chất khí Xác định Không xác định Không xác Chuyển động tự do định + Nhận xét thêm: chất lỏng là chất dễ chảy; chất khí là chất dễ lan tỏa. d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Chất tồn tại ở 3 - Chất rắn: có khối lượng, + GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh thể: Rắn, lỏng, hình dạng, kích thước xác các vật thể ở thể rắn, lỏng, khí. Thông báo: khí định, các hạt vật chất liên ở nhiệt độ phòng, chất ở thể rắn thì được kết chặt chẽ. gọi là chất rắn, chất ở thể lỏng thì được gọi - Chất lỏng: có khối lượng, là chất lỏng, ở thể khí thì được gọi là chất hình dạng, không xác định, khí. GV: Nguyễn Thế Trọng - THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
5. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 + GV yêu cầu HS đọc SGK, quan sát kích thước không xác định, hình ảnh minh họa và hoạt động nhóm 4 để các hạt vật chất liên kết lỏng hoàn thiện phần I.3 của Phiếu học tập. GV lẻo. gợi ý đọc thêm phầm em có biết để hoàn - Chất lỏng: có khối lượng, thành cột 4 của bảng. hình dạng, không xác định, HSKT hòa nhập: HS chú ý lắng nghe kích thước không xác định, Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập các hạt vật chất liên kết - HS tìm tòi tài liệu, thảo luận và đi đến chuyển động tự do. thống nhất các kiến thức về các đặc điểm của chất rắn, chất lỏng, chất khí. HSKT hòa nhập: tham gia hoạt động cùng các bạn, xử lý 2 câu hỏi ( GV hướng dẫn thêm) Bước 3: Báo cáo kết quả - GV gọi ngẫu nhiên 1 nhóm trình bày/ 1 thể trong Phiếu học tập, các nhóm còn lại theo dõi và nhận xét bổ sung (nếu có). HSKT hòa nhập: Lắng nghe báo cáo của các bạn Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - Nhận xét về kết quả hoạt đông của các nhóm về đặc điểm của chất rắn, chất lỏng, chất khí. GV chốt lại thông tin chính xác trước toàn lớp. GV giới thiệu thêm: 1 chất có thể tồn tại ở cả 3 thể rắn, lỏng và khí HSKT hòa nhập: Lắng nghe nhận xét của các bạn và GV 3. Hoạt động 3: Luyện tập a) Mục tiêu: Hệ thống được các kiến thức đã học trong bài. * Mục tiêu dành cho trẻ khuyết tật: Nhận biêt được ba thể cơ bản của chất :rắn, lỏng, khí. b) Nội dung: - HS hoàn thành hai phần luyện tập trang 36 SGK và bài tập phần II. LUYỆN TẬP trong phiếu bài tập. c) Sản phẩm: Câu trả lời có thể: - Vận dụng 1. Vật thể tự Vật thể Vật không Câu Vật sống Chất nhiên nhân tạo sống Dây dẫn điện Dây dẫn Đồng, nhôm, 1 điện chất dẻo 2 Chiếc ấm Chiếc ấm nhôm Giấm ăn Giấm ăn Acetic acid, 3 nước 4 Cây bạch đàn Giấy Cây bạch đàn Giấy cellulose GV: Nguyễn Thế Trọng - THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
6. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 - Vận dụng 2: Một số chất rắn được sử dụng trong xây dựng nhà cửa, cầu, đường là: thép, sỏi, cát, vôi, thạch cao - Phần II LUYỆN TẬP : a. thể ; rắn, lỏng, khí. b. chất ; tự nhiên/ thiên nhiên ; vật thể nhân tạo. c. sự sống ; không có. d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: - Nhận biết - Một số chất rắn được sử dụng GV yêu cầu HS thực hiện cá nhân được vật xung trong xây dựng nhà cửa, cầu, hoàn thành phần II trong phiếu học tập và quanh là chất đường là: thép, sỏi, cát, vôi, hai câu phần luyện tập trong SGK trang 36. rắn, lỏng hay thạch cao HSKT hòa nhập: HS chú ý lắng nghe khí. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Thực hiện: HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên. HSKT hòa nhập: tham gia hoạt động cùng các bạn, xử lý 2 câu hỏi ( GV hướng dẫn thêm) Bước 3: Báo cáo kết quả - GV gọi ngẫu nhiên 4 HS báo cáo kết quả hoạt động. HSKT hòa nhập: Lắng nghe báo cáo của các bạn Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - GV nhận xét, đánh giá, thống nhất câu trả lời đúng và nhấn mạnh lại kiến thức chính của bài. HSKT hòa nhập: Lắng nghe nhận xét của các bạn và GV 4. Hoạt động 4: Vận dụng a) Mục tiêu: Phát triển năng lực tự học và năng lực tìm hiểu đời sống. * Mục tiêu dành cho trẻ khuyết tật: Nhận dụng làm các bài tập nhận biết cơ bản b) Nội dung: HS hoàn thành các phần vận dụng trong SGK trang 36,37. c) Sản phẩm: Câu trả lời có thể có: Vận dụng 1. 1. Một số chất có trong: - nước biển là: nước, muối, oxygen. - bắp ngô: nước, tinh bột, chất đạm, chất béo. - bình chứa khí oxygen : oxygen, thép. GV: Nguyễn Thế Trọng - THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
7. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 2. Một số vật thể chứa : - sắt : cột bê tông, vỏ tàu. - tinh bột : hạt gạo, bánh mì, bát bún. - đường : kẹo, nước ngọt, quả xoài. Vận dụng 2. Có thể bơm được xăng vào các bình chứa có hình dạng khác nhau vì xăng là chất lỏng, không có hình dạng xác định và dễ chảy. 3. Vận dụng 3. HS có thể nêu thêm khoảng 3 chất thường gặp khác, ví dụ : nước, nhôm, khí oxygen. d)Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Nhận biết được 1. Một số chất có trong: HS hoàn thành các phần vận dụng trong một số chất có - nước biển là: nước, muối, SGK trang 36,37. trong: oxygen. HSKT hòa nhập: HS chú ý lắng nghe - nước biển là: - bắp ngô: nước, tinh bột, chất Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - HS thảo luận hàn thành bài tập. nước, muối, đạm, chất béo. HSKT hòa nhập: tham gia hoạt động cùng oxygen. - bình chứa khí oxygen : các bạn, xử lý 2 câu hỏi ( GV hướng dẫn - bắp ngô: nước, oxygen, thép. thêm) tinh bột, chất 2. Một số vật thể chứa : Bước 3: Báo cáo kết quả đạm, chất béo. - sắt : cột bê tông, vỏ tàu. - Đại diện 4 tổ lần lượt lên báo cáo kết - bình chứa khí - tinh bột : hạt gạo, bánh mì, quả thảo luận. oxygen : bát bún. HSKT hòa nhập: Lắng nghe báo cáo của oxygen, thép. - đường : kẹo, nước ngọt, quả các bạn xoài. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện Vận dụng 2. Có thể bơm được nhiệm vụ - GV nhận xét, đánh giá. xăng vào các bình chứa có HSKT hòa nhập: Lắng nghe nhận xét của hình dạng khác nhau vì xăng là các bạn và GV chất lỏng, không có hình dạng xác định và dễ chảy. 3. Vận dụng 3. HS có thể nêu thêm khoảng 3 chất thường gặp khác, ví dụ : nước, nhôm, khí oxygen. Giao bài tập về nhà: Học sinh thực hiện ngoài giờ học trên lớp và nộp bài làm vào tiết sau. GV: Nguyễn Thế Trọng - THCS Nguyễn Chuyên Mỹ