Giáo án Khoa học tự nhiên 6 (Kết nối tri thức) - Chủ đề 7 - Bài 12: Tế bào, đơn vị cơ sở của sự sống - Năm học 2024-2025 - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

Nội dung text: Giáo án Khoa học tự nhiên 6 (Kết nối tri thức) - Chủ đề 7 - Bài 12: Tế bào, đơn vị cơ sở của sự sống - Năm học 2024-2025 - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

1. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 Ngày 18/11 19/11 20/11 21/11 23/11 Ngày soạn TT tiết Ngày dạy 4 1 5 2 3 1 4 2 4 5 1 2 4 1 3 10/ TKB 11/ 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 Lớp 2024 D E A B C D E A B C E A B C D Tuần 11,12 - Tiết : 42,43,44,45,46 CHỦ ĐỀ 7. TẾ BÀO BÀI 12. TẾ BÀO – ĐƠN VỊ CƠ SỞ CỦA SỰ SỐNG Thời gian 5 tiết ( Tiết 42,43,44,45,46) I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài này HS - Nêu được khái niệm tế bào, chức năng của tế bào. - Nêu được hình dạng và kích thước của một số loại tế bào. - Trình bày được cấu tạo tế bào và chức năng mỗi thành phần (ba thành phân chính: màng tế bào, chất tế bào, nhân tế bào); nhận biết được lục lạp là bào quan thực hiện chức năng quang hợp ở cây xanh. - Nhận biết được tế bào là đơn vị cấu trúc của sự sống. - Phân biệt được tế bào động vật, tế bào thực vật; tế bào nhân thực, tế bào nhân, thông qua quan sát hình ảnh. - Dựa vào sơ đồ, nhận biết được sự lớn lên và sinh sản của tế bào. - Nêu được ý nghĩa của sự lớn lên và sinh sản của tế bào. - Thực hành quan sát tế bào lớn bằng mắt thường và tế bào nhỏ dưới kính lúp và kính hiển vi quang học. 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. - Năng lực KHTN: Hình thành, phát triển biểu hiện của các năng lực: + Nhận biết và nêu được tên các sự vật, hiện tượng, khái niệm, quy luật, quá trình tự nhiên.
2. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 + So sánh, phân loại, lựa chọn được các sự vật, hiện tượng, quá trình tự nhiên theo các tiêu chí khác nhau. + Đưa ra phán đoán và xây dựng giả thuyết. + Viết, trình bày báo cáo và thảo luận. 3. Phẩm chất: Hình thành và phát triển phẩm chất chăm chỉ, trung thực. *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 - GV: hình ảnh liên quan đến bài học, thẻ từ (màng tế bào, tế bào chất, nhân tế bào, thành tế bào, không bào trung tâm và lục lạp), giấy A4, A2 và A3, băng dính hai mặt, bút vẽ. 2 - HS : Đồ dùng học tập, vở chép, sgk, dụng cụ GV phân công. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) a) Mục tiêu: Khai thác vốn sống của HS để hình thành khái niệm tế bào. *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: b) Nội dung: GV đưa ra câu hỏi, HS suy nghĩ, trả lời c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập - GV cho HS quan sát hình 12.1 trong CHỦ ĐỀ 7. TẾ BÀO SGK và yêu cầu HS cho biết ngôi nhà đang BÀI 12. TẾ BÀO – ĐƠN được tạo nên từ đơn vị cấu trúc là gì? VỊ CƠ SỞ CỦA SỰ - GV giải thích cho HS hiểu được rằng viên SỐNG gạch được coi là đơn vị cấu trúc nhỏ nhất tạo nên ngôi nhà. Vậy đơn vị cấu trúc nhỏ nhất hình thành nên cây xanh và cơ thể là gì? - HS tiếp nhận nhiệm vụ, đưa ra câu trả lời
3. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 - GV chuẩn bị một số bộ ghép hình của các ngôi nhà. - GV chia lớp thành các nhóm, phát cho mỗi nhóm một bộ đồ ghép hình và yêu cầu ghép thành ngôi nhà theo sự sáng tạo của các em. GV yêu cầu các nhóm lần lượt trưng bày và giới thiệu về ngôi nhà của nhóm mình. GV yêu cầu một số HS nhận xét những điểm giống và khác nhau giữa các sản phẩm của các nhóm? Qua các sản phẩm này các em có thể có kết luận gì về những viên gạch hay nói xa hơn là các tế bào trong cơ thể sinh vật? - GV đặt vấn đề: Mỗi nhóm cho một sản phẩm là một ngôi nhà rất khác nhau nhưng tất cả các ngôi nhà này đều có đặc điểm chung là gì? Đó chính là tất cả các ngôi nhà từ nhà cấp 4 đến các nhà cao tầng, các toà chung cư đều được xây nên từ những viên gạch. Sinh vật trên Trái Đất cũng vậy, từ những sinh vật rất nhỏ không nhìn thấy bằng mắt thường cho đến các sinh vậy khổng lồ nặng hàng trăm tấn, đều được cấu tạo từ một đơn vị cấu trúc, các bạn biết đó là gì không? Chúng ta cùng tìm hiểu bài mới: Tế bào – Đơn vị cơ sở của sự sống. -Hs tiếp nhận nhiệm vụ, trả lời câu hỏi sau 2 phút suy nghĩ. -Đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới B. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 2.1: Tìm hiểu tế bào là gì?
4. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 a) Mục tiêu: - Nêu được khái niệm tế bào. - Hiểu được tế bào là đơn vị cơ sở của sự sống. *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: b) Nội dung: GV hướng dẫn, đưa ra câu hỏi, yêu cầu HS trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm HS Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Tế bào là gì? - GV giới thiệu qua về lịch sử tìm ra tế bào - Các sinh vật được tạo nên do Robert Hooke (1665) lần đầu tiên quan từ tế bào. 1 sát các tế bào chết từ vỏ cây sồi dưới - Không phải số lượng tế kính hiển vi. bào trong các cơ thể vi - GV chiếu trên slide các hình: Tế bào vi khuẩn, nấm men, thực vật khuẩn, tế bào nấm men, hình cây cà chua và động vật là giống nhau. và một số tế bào của cây cà chua, hình cơ => Tế bào là đơn vị cấu thể người và một số tế bảo điển hình ở cơ trúc của sự sống. thể người. + Một số tế bào trong cơ thể - GV yêu cầu HS các nhóm đọc, chỉ các tế cây xanh: tế bào thịt lá, tế bào và nhận xét theo câu hỏi gợi ý sau: bào thịt quả, tế bào ống dẫn, Các sinh vật được tạo nên từ gì? Có phải tế bào lông hút số lượng tế bào trong các cơ thể vi khuẩn, + Một số tế bào trong cơ nấm men, thực vật và động vật là giống thển người: Tế bào hồng nhau? cầu, tế bào mô ruột, tế bào - GV yêu cầu HS: kể tên một số tế bào thần kinh, tế bào gan, tế bào trong cơ thể cây xanh và cơ thể người. cơ
5. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 - GV đặt câu hỏi: “Vậy tế bào là gì? Tế bào có chức năng như thế nào đối với cơ thể sống? HSKT hòa nhập: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS nghe GV hướng dẫn, quan sát hình ảnh, đọc thông tin sgk, trả lời các câu hỏi của GV. HSKT hòa nhập: Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện HS đứng dậy trả lời câu hỏi. HSKT hòa nhập: Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức. HSKT hòa nhập: Hoạt động 2.2: Tìm hiểu hình dạng và kích thước của một số loại tế bào a) Mục tiêu: - Nêu được hình dạng, kích thước của một số loại tế bào. - Biết cách tra cứu, tìm hiểu về hình dạng, kích thước của tế bào ở động vật. *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: b) Nội dung: GV hướng dẫn HS đọc thông tin, đặt câu hỏi cho HS trả lời c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập
6. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ HS nhận biết II. Hình dạng và kích thước kích thước của một - GV chiếu slide về các hình ảnh tế bào vi khuẩn E. của TB trong số loại tế bào coli, tế bào nấm tế bào vảy hành, tế bào hồng cầu, cơ thể. tế bào xương, tế bào thần kinh. + Có nhiều loại tế bào, chúng có hình - GV chia nhóm HS, yêu cầu từng nhóm nhận xét dạng khác nhau: về hình dạng, kích thước của các tế bào. hình cầu ở tế bào HSKT hòa nhập: trứng và chua; hình Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ lõm hai mặt ở tế bào - HS đọc thông tin, quan sát hình ảnh12.6/67 hoàn hồng cầu; hình sao ở thành bảng 12.1và trả lời câu hỏi. tế bào thần kinh . - Các nhóm bổ sung thêm các hình dạng, kích + Kích thước của tế thước của tế bào ngoài SGK. bào ở mỗi sinh vật là khác nhau. Ví dụ: HSKT hòa nhập: vi khuẩn là những Bước 3: Báo cáo, thảo luận sinh vật đơn kích - Đại diện nhóm lên trình bày về hình dạng, kích thước nhỏ nhất, thước của tế bào. phần lòng đỏ của trứng chim đà điều Bảng 12.1 SGK tr79- hình dạng kích thước một số tế bào được cho là tế bào Tế bào Hình dạng Kích thước lớn nhất... Vi Hình que 2µm x1µm + Hình dạng, kích khuẩn E.coli thước của các loại tế Nấm Hình cầu, hơi 5µm x6µm bào thực vật và men oval Biểu bì Hình lục giác 200µm x70µm động vật thường rất vảy nhỏ thường không hành nhìn thấy được. Hồng Hình đĩa lõm hai 7µm cầu mặt Nhưng cũng có một Xương Hình sao 5µm x20µm số tế bào khá lớn người như tế bào thịt cà
7. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 Thần Hình sao có sợi 10µm x30µm chua, tế bào sợi gai, kinh kéo dài tế bào trứng gà.. mắt người Tép Hình giọt nước 45mm x 5,5mm ta có thể nhìn thấy bưởi kéo dài được. - Nhận xét: Tế bào có nhiều hình dạng kích thước khác nhau để thực hiện các chức năng khác nhau. Kết luận: Tế bào có HSKT hòa nhập: nhiều hình dạng kích Bước 4: Kết luận, nhận định thước khác nhau để - GV nhận xét, đánh giá nhóm có báo cáo tốt nhất, thực hiện các chức khuyến khích HS tìm thêm được nhiều hình dạng, năng khác nhau. kích thước của tế bào vật và động vật. - GV rút ra kết luận, chuyển sang nội dung mới. HSKT hòa nhập: Hoạt động 2.3a: Tìm hiểu cấu tạo tế bào động vật và tế bào thực vật a) Mục tiêu: - Trình bày được thành phần cấu tạo chính của tế bào và chức năng của chúng. - Phân biệt được sự giống và khác nhau giữa tế bào động vật và tế bào thực vật. - Nhận biết được lục lạp là bào quan thực hiện chức năng quang hợp ở cây xanh. - Nhận biết được tế bào là đơn vị cấu trúc của sự sống. *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: b) Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm hiểu thông tin, quan sát và trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm HS Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ HS nhận biết III. Cấu tạo của tế bào động vật và tế - GV chia lớp thành các nhóm, sinh vật có bào thực vật yêu cầu HS đọc thông tin và cấu tạo đơn giản của TB
8. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 nghiên cứu hình 12.7/70 trong - Cấu tạo tế bào động vật và thực vật rất SGK. phức tạp. - GV treo tranh hình 12.7 hoặc -Trong đó, có các thành phần chính: màng chiếu slide hình cấu tạo tế bào tế bào, tế bào chất, nhân, thành tế bào, động vật vật. Giải thích một số không bào trung tâm và lục lạp. thành phần cấu tạo chính của tế bào và chức năng của chúng. Bảng so sánh tế bào động vật và thực vật - GV chia lớp thành các nhóm, tổ Tế bào động vật Tế bào chức cuộc thi ghép thẻ từ. GV thực vật Giống Đều có 3thành phần phát sơ đồ tế bào động vật và thực nhau + Màng: kiểm soát sự di chuyển các vật, các thẻ từ thành phần tế bào. chất ra vào tế bào. Từng nhóm thi ghép các thẻ từ + Chất tế bào: chứa nhiều bào quan, là nơi diễn ra hoạt động sống của TB. vào đúng vị trí. + Nhân: có màng nhân (hoàn chỉnh) bao bọc bảo vệ vật chất di truyền. HSKT hòa nhập: Khác Không có thành tế bào Có thành nhau tế bào tế Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ bào có hình dạng - HS vừa lắng nghe, vừa quan sát xác định và thực hiện theo sự hướng dẫn Chất tế bào Chất tế của GV để thực hiện, rút ra câu trả + không có lục lạp bào + Không bào nhỏ + Có lục lời. lạp khả năng - GV quan sát nhắc nhở HS trong quang hợp quá trình thực hiện. của TBTV • Tìm thông tin trả lời câu + Không hỏi: bào lớn -TBTV có gì khác TBĐV? hơn - Hãy kể tên các sản phẩm trong nhiều. cuộc sống làm từ cellulose của thành tế bào thực vật? - Cấu trúc nào của tế bào thực vật giúp cây cứng cáp dù không có hệ xương nâng đỡ như ở động vật? - Những điểm khác nhau giữa tế bào động vật và tế bào thực vật có liên quan gì đến hình thức sống khác nhau của chúng?
9. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 - Tại sao lục lạp thực hiện được chức năng quang hợp? Có liên quan gì với màu xanh trên lục địa trái đất? HSKT hòa nhập: Bước 3: Báo cáo, thảo luận - HS trình bày, báo cáo kết quả của nhóm mình. - GV mời 1 – 3 HS chốt lại: thành phần cấu tạo của tế bào -HS hoàn thành Bảng so sánh tế bào động vật và thực vật -HS Giải thích cho một số câu hỏi khắc sâu về sự khác nhau giữa TBTV và TBĐV + Sản phẩm từ cellulose: bàn ghế, cột đình chùa, mái nhà cổ,vở, quần áo cotton . + Cấu trúc giúp cây cứng cáp là: Vách tế bào + Lục lạp mang sắc tố quang hợp nên có thể thực hiện được chức năng quang hợp, bởi vậy tạo được chất hữu cơ nuôi cơ thể lớn lên mà không cần di chuyển tìm kiếm thức ăn như động vật. HSKT hòa nhập: Bước 4: Kết luận, nhận định - GV cử đại diện các nhóm nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm bạn và tìm ra nhóm thắng cuộc, tuyên dương các nhóm, HS tích cực và thực hiện tốt các nhiệm vụ. - GV khuyến khích HS đọc mục Em có biết và Tìm hiểu thêm để
10. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 hiểu sâu hơn những kiến thức đã học. HSKT hòa nhập: Hoạt động 2.3b: Nhận biết lục lạp là bào quan thực hiện chức năng quang hợp ở cây xanh a) Mục tiêu: Nhận biết được lục lạp là bào quan thực hiện chức năng quang hợp ở cây xanh b) *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: b) Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm hiểu thông tin, quan sát và trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ * Nhận biết lục lạp là bào quan thực hiện chức năng - GV treo hình tế bào thực vật hoặc quang hợp ở cây xanh chiếu slide hình chiếc lá và thành phần lục lạp của lá cây. - Lục lạp mang sắc tố quang hợp có màu xanh lục, gọi là - GV đặt câu hỏi: Các em có biết tại sao diệp lục. hầu hết lá cây lại có màu xanh? Nhờ yếu tố nào mà lục lạp có thể thực hiện được - Diệp lục hấp thu năng lượng chức năng quang hợp? ánh sáng mặt trời để tổng hợp nên chất hữu cơ. HSKT hòa nhập: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS vừa lắng nghe, suy nghĩ, đưa racâu trả lời.
11. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 - GV quan sát nhắc nhở HS trong quá trình thực hiện. HSKT hòa nhập: Bước 3: Báo cáo, thảo luận - HS trình bày câu trả lời của mình HSKT hòa nhập: Bước 4: Kết luận, nhận định - GV đánh giá, nhận xét, chốt kiến thức, chuyển sang nội dung mới. HSKT hòa nhập: Hoạt động 2.5: Tìm hiểu cấu tạo của tế bào nhân sơ và nhân thực a) Mục tiêu: - Nêu được cấu tạo của tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực. - Phân biệt được tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực. *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: b) Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm hiểu thông tin, quan sát và trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS NỘI DUNG Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ IV. Cấu tạo của tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực. - GV cho HS đọc thông tin trong SGK và quan sát các hình ảnh 12.8, Tế bào nhân sơ Tế bào 129 SGK để trao đổi nhóm và trả lời (Tế bào vi khuẩn) nhân thực câu hỏi: (Tế bào động vật, + Thế nào là tế bào nhân sơ, tế bào thực vật) Giống Đều có màng tế bào và tế bào nhân thực? chất và nhân (hoặc vùng nhân)
12. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 + Nêu cấu tạo của tế bào nhân sơ và Khác Tế Không Có các bào nhau bào có các quan có tế bào nhân thực? chất bào quan màng có màng + Hãy so sánh tế bào nhân sơ với tế Nhân Chưa Hoàn chỉnh: bào nhân thực? hoàn có màng chỉnh: nhân bao HSKT hòa nhập: chỉ có bọc vùng Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ nhân, không có - HS hình thành nhóm, lập bảng so màng bao bọc sánh tế bào nhân sơ và tế bào nhân Kích Nhỏ Lớn hơn thực. thước (gấp khoảng 10 lần) - GV quan sát, hỗ trợ HS khi cần. Ví dụ Các sinh vật đơn các sinh vật bào, như các loại đa bào như HSKT hòa nhập: vi khuẩn. động vật, Bước 3: Báo cáo, thảo luận thực vật, nấm - Đại diện một số nhóm đứng dậy trình bày kết quả thảo luận. - HS nhóm khác nhận xét, đóng góp ý kiến. HSKT hòa nhập: Bước 4: Kết luận, nhận định - GV đánh giá, nhận xét, kẻ bảng so sánh lên bảng để HS ghi chép vào vở. HSKT hòa nhập: Hoạt động 2.6: Tìm hiểu sự lớn lên và sinh sản của tế bào a) Mục tiêu: - Nêu được sự lớn lên và sinh sản của tế bào. - Hiểu được ý nghĩa của sự lớn lên và sinh sản của tế bào. *) Mục tiêu trẻ khuyết tật:
13. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 b) Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm hiểu thông tin, quan sát và trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm HS Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ V. Sự lớn lên và sinh sản của tế bào - GV hướng dẫn các nhóm HS quan sát hình 12.10 và 12.11 SGK và trả lời các 1. Sự lớn lên -Nhờ trao đổi chất (lấy vào chất câu hỏi: cần thiết, loại bỏ chất không cần + Số lượng tế bào tăng lên như thế nào thiết) mà TB lớn lên. sau mỗi lần sinh sản? 2. Sinh sản + Dựa vào hình 12.11 SGK, hãy tính số +Quá trình phân chia: lượng tế bào con mới được tạo ra sau - Quá trình phân chia của TB gồm mỗi lần sinh sản: lần 4, 5,... hai giai đoạn + Phân chia nhân: Nhân của TB - GV phân tích hình 12.10 và hình 12.11 nhân đôi và đi về hai cực TB + Phân chia TB chất: TB chất SGK để minh hoạ cho sự lớn lên và sinh chia đều cho hai TB con bằng sản liên tiếp của tế bào. cách hình thành vách ngăn ngang (ở TB thực vật) hoặc thắt lại (ở - GV liên hệ một ví dụ về tác dụng của sự TB động vật) sinh sản tế bào trong việc làm lành vết - Kết quả: Từ 1 TB trưởng thành sau khi phân chia hình thành 2 TB thương: Các tế bào da và tế bào máu là con.( Sự phân bào) một trong số các tế bào làm tăng số lượng +Ý nghĩa: tế bào để hàn gắn các vết thương. - Sự lớn lên và phân chia của tế HSKT hòa nhập: bào giúp cơ thể lớn lên và thay thế các tế bào già và tế bào bị Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ tổn thương hay chết. - HS lắng nghe GV giảng bài, tiếp nhận câu hỏi và trả lời.
14. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 HSKT hòa nhập: Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện của các nhóm HS lên trình bày lại quá trình lớn lên và sinh sản của tế bào. - GV mời đại diện của các nhóm HS nhận xét sự thay đổi của các sinh vật trong hình 12.12 SGK và lấy thêm ví dụ minh hoạ cho hiện tượng này. HSKT hòa nhập: Bước 4: Kết luận, nhận định - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, mở rộng thông tin cho HS: Tế bào trong cơ thể chúng ta không sống mãi. Tế bào da có thể sống trong 10 – 30 ngày, tế bào niêm mạc má cứ khoảng 5 ngày lại sinh sản một lần vì nó cần thay thế các tế bào tổn thương khi chúng ta ăn uống. Hay tế bào hồng cầu không có nhẫn, đời sống trung bình của tế bào hồng cầu chi khoảng 4 tháng và cứ mỗi giây lại có khoảng 2 triệu tế bào hồng cầu bị chết đi trong cơ thể chúng ta. Tuy nhiên, mỗi ngày cơ thể chúng ta tạo ra đủ 2 triệu tế bào để thay thế những tế bào đã chết bằng cách sinh sản tế bào. HSKT hòa nhập: Hoạt động 2.7a: Hướng dẫn HS làm tiêu bản quan sát và phân tích mẫu vật a. Mục tiêu:HS tìm hiểu về sự lớn lên của tế bào
15. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 b. Nội dung: HS đọc và quan sát hình ảnh để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c. Sản phẩm: HS đưa ra được câu trả lời phù hợp với câu hỏi GV đưa ra d. Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Chuẩn bị + GV chia lớp thành các nhóm nhỏ, số lượng 1. Thiết bị, dụng cụ HS/ nhóm phụ thuộc vào số lượng dụng cụ, Kính hiển vi có vật chất 40x và thiết bị và mẫu vật GV chuẩn bị được kính lúp + GV đưa ra nhiệm vụ cụ thể cho từng nội Nước cất đựng trong cốc thủy dung thực hành như: thời gian, yêu cầu cần đạt tinh được. GV có thể khuyến khích các nhóm bằng Đĩa petri điểm thưởng đối với nhóm làm nhanh có tiêu Các dụng cụ trong hình /74 bản đẹp. 2. Mẫu vật + GV tổ chức để HS lần lượt tiến hành các nội - Củ hành tây dung thực hành ( quan sát ngay sau khi làm - Trứng cá tiêu bản). GV có thể làm mẫu một số thao tác II. Cách tiến hành khó và giải đáp các thắc mắc của HS ( nếu có) 1. Làm tiêu bàn, quan sát và Nội dung Thời gian đề Yêu cầu cần vẽ tế bào biểu bì hành tây thực hành xuất đạt được + Bước 1: Dùng dao mỏ tách lầy Quan sát tế 5-7 phút -Quan sát một vảy hành, sau đỏ tạo một bào trứng cá được hình vết cát hinh vưông nhỏ dạng từng tế kíchthước 7—8 mm ở mặt trong bé trứng cá của vảy hành. Sử dụng bằng mắt panh/kim mũi mác lột nhẹ lớp tế thường hoặc bảotrên cùng của vết cắt (lớp tế kính lúp bào biểu bi). -Xác định + Bước 2: Đặt lớp tế bào này lên được thành lam kinhđã nhỏ sẵn một giọt phần quan nước cất rồi đậylamen lại bằng sát được là cách trượt lamen từ mộtcạnh. Sử cấu trúc nào dụng giấy thắm để thắm của tế bào phânnước thừa. + Bước 3: Đặt lam kinh lên bản Làm tiêu 10-15 -- Lớp biểu kinh củakinh hiển vi và quan sát bản, quan sát phút bì được lột . ở vật kính 10xrồi chuyển sang tế bào biểu bì vật kinh 40x.(Quan sát tiêu bán hành tây bằng kinh hiển vị theo + GV quan sát và hỗ trợ HS, đồng thời nhắc các bước đã học ở bài 4 — nhở HS đảm bảo về mặt thời gian để chương l). hoànthành toàn bộ nội dung bài thực hành. 2. Quan sát và vẽ tế bào trứng + GV có thể cũng cố kiến thức về thành phần cá tế bào đựa trên việc trình chiếu và phântích + Bước 1. Dùng thìa lầy một it ảnh chụp một tiêu bản quan sát bằng kính hiển trửng cá cho vào đĩa petri. vi của một nhóm HS hoặc tiêu bảnchuẩn do + Bước 2. Nhỏ một ít nước vào GV chuẩn bị trước. đĩa.
16. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 + GV cần lưu ý HS cần thận khi sử dụng các + Bước 3. Dùng kim mũi mác dụng cụ như dao mổ, kim mũi mắc. khoáng nhẹ để trứng cá tách rời + GV nên hướng dẫn kĩ và làm mẫu một số nhau. thao tác như: dùng kim mũi mác lột biểu bì + Bước 4. Quan sát tế bảo trứng hành tây. cá bảng mắt thường hoặc bằng + GV cũng nên chuẩn bị sẵn tiêu bản tế bào kính lúp. biểu bì hành tây và hình ảnh của các tiêu bản + Bước 5. Vẽ hinh tế bào em khi quan sát bằng kinh hiển vị để hỗ trợ phần quan sát được. củng cố kiến thức và làm mẫu cho nhóm làm tiêu bản chưa đẹp. + Trong quá trình HS thực hành, GV cần bao quát lớp để hỏ trợ các nhóm hoàn thành nội dung bài học, đồng thời đánh giá được kĩ năng và thái độ của HS. + GV nên sử dụng điểm thực hành như phần điểm thưởng để khuyến khích HS. + GV nên hướng dẫn kĩ và làm mẫu một số thao tác như: dùng kim mũi mác lột biểu bìhành tây. + GV cũng nên chuẩn bị sẵn tiêu bản tế bào biểu bì hành tây và hình ảnh của các tiêubản khi quan sát bằng kinh hiển vị để hỗ trợ phần củng cố kiến thức và làm mẫu cho nhómlàm tiêu bản chưa đẹp. + Trong quá trình HS thực hành, GV cần bao quát lớp để hỏ trợ các nhóm hoàn thànhnội dung bài học, đồng thời đánh giá được kĩ năng và thái độ của HS. HSKT hòa nhập: - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: + Ở từng nội dung, các nhóm có thể trao đổi hình ảnh tiêu bản, nhận xét kết quả làmtiêu bản của nhau và rút ra các kinh nghiệm cụ thể để có tiêu bản đẹp. HSKT hòa nhập: - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Sau khi trao đổi, các nhóm tổng hợp lại kiến thức và báo cáo HSKT hòa nhập: - Bước 4: Kết luận, nhận định: GV lưu ý cho HS cẩn thận khi sử dụng dụng cụ như dao mổ, kim mũi mác GV nên sử dụng điểm thực hành như phần điểm thưởng để khuyến khích HS. HSKT hòa nhập: Hoạt động 2.7b: Hướng dẫn học sinh hoàn thành bài thu hoạch a. Mục tiêu:HS hoàn thành bài thu hoạch *) Mục tiêu trẻ khuyết tật:
17. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 b. Nội dung: HS báo cáo lại kết quả bài thu hoạch c. Sản phẩm: HS đưa ra được câu trả lời phù hợp với câu hỏi GV đưa ra d. Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm Hoạt động của GV và Học cho HS Khuyệt Dự kiến sản phẩm sinh tật hòa nhập - Bước 1: Chuyển giao III. Thu hoạch nhiệm vụ: 1. GV yêu cầu HS quan sát và vẽ hình: HS vẽ GV yêu cầu HS hoàn thiện hình tế bào biểu bì hành tây, tế bào trứng cá. bài thu hoạch bằng cách trả Hình vẽ có chú thích cụ thể thành phần quan lời 3 câu hỏi trong sgk trang sát được 74 Bảng mô tả hình dạng và các thành phần tế bào HSKT hòa nhập: quan sát được. HS có thể có đáp án khác phụ - Bước 2: Thực hiện nhiệm thuộc vào kết quả quan sát thực tế. vụ: Tế bào Tế bào HS đọc nhiệm vụ và hoàn hành tây trứng cá thiện bài thu hoạch Thành phần Thành tế bào Màng tế HSKT hòa nhập: quan sát nhân tế bào bào, tế bào - Bước 3: Báo cáo, thảo được chất luận: Thành phần Màng tế Nhân, các GV yêu cầu HS thu lại bài thu không quan bào, các bào bào quan hoạch sát được quan HSKT hòa nhập: Hình vẽ - Bước 4: Kết luận, nhận 3. a. HS dựa vào kết quả quan sát thực tế để trả định: lời câu hỏi Xem và đánh giá bài thu b. Đặc điểm để phân biệt tế bào hành tây và tế hoạch HS bào trứng cá là: kích thước, sự có mặt của HSKT hòa nhập: thành tế bào C. HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Ôn luyện kiến thức đã học b) Nội dung: GV nêu câu hỏi, HS trả lời c) Sản phẩm: Kết quả của HS d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho HS Hoạt động của GV và Học sinh Dự kiến sản phẩm Khuyệt tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - GV hướng dẫn, gợi ý HS sơ đồ hoá các kiến thức đã học theo sự sáng tạo của HS.
18. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 - GV đặt một số câu hỏi để HS củng cố lại kiến thức: Câu 1. Tế bào là gì, chức năng của tế bào đối với cơ thể sinh vật? Vì sao nói tế bào là đơn vị cơ sở của sự sống? Câu 2. Hãy nêu thành phần chính của tế bào động vật và chức năng của từng thành phần. Câu 3. Hãy nêu thành phần chính của tế bào thực vật và chức năng của từng thành phần. Câu 4. Hãy so sánh cấu tạo của tế bào động vật và tế bào thực vật. Câu 5. Điểm khác nhau cơ bản giữa tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực là gì? HSKT hòa nhập: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS tiếp nhận nhiệm vụ, lần lượt thực hiện vẽ sơ đồ hóa kiến thức và trả lời các câu hỏi. HSKT hòa nhập: Bước 3: Báo cáo, thảo luận -hs trả lời - GV gọi HS đánh giá kết quả thảo luận của các bạn. HSKT hòa nhập: Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức cần ghi nhớ. HSKT hòa nhập: D. HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức sự phân chia của tế bào *) Mục tiêu trẻ khuyết tật: b) Nội dung: GV đưa ra câu hỏi, HS suy nghĩ , trả lời.
19. KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6- Năm học 2024-2025 c) Sản phẩm: Kết quả trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: Dự kiến sản phẩm cho Hoạt động của GV và Học sinh HS Khuyệt Dự kiến sản phẩm tật hòa nhập Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - GV yêu cầu HS: So sánh chiều cao của mình lúc là HS lớp 1 và hiện tại là HS lớp 6. Từ đó, em hãy giải thích vì sao cơ thể lớn lên được? -GV yêu cầu Hs trả lời câu hỏi HSKT hòa nhập: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ -HS suy nghĩ, xung phong trả lời câu hỏi -GV quan sát và hỗ trợ HS (khi cần). HSKT hòa nhập: Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi cá nhân HS trả lời HSKT hòa nhập: Bước 4: Kết luận, nhận định -GV nhận xét, đánh quá quá trình học tập của Hs HSKT hòa nhập: Bài tập về nhà: Hoàn thành vở bài tập và bài tập cuối bài.