Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 (Cánh diều) - Bài: Đêm nay bác không ngủ - Năm học 2023-2024 - Đinh Thị Thảo

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 (Cánh diều) - Bài: Đêm nay bác không ngủ - Năm học 2023-2024 - Đinh Thị Thảo

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 Ngày soạn Ngày 29/01/2024 29/01/2024 30/01/2024 Dạy 31/01/2024 31/01/2024 02/02/2024 23/01/2024 Tiết 2,3 5 1,2 (TKB) 4 2,3 3 Lớp 6A 6B 6C TUẦN 22 – TIẾT 85,86,87 ĐỌC HIỂU VĂN BẢN ĐấM NAY BÁC KHễNG NGỦ _Minh Huệ_ I. MỤC TIấU. 1. Kiến thức: + Tri thức về thể loại thơ cú sử dụng yếu tố tự sự và miờu tả; nội dung, ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiờu biểu trong văn bản . + Tư tưởng, tỡnh cảm của tỏc giả Minh Huệ được thể hiện qua văn bản. + Hỡnh ảnh Bỏc Hồ trong cảm nhận của người chiến sĩ. + Đặc sắc trong nghệ thuật miờu tả và kể chuyện của bài thơ: Sự kết hợp giữa yếu tố tự sự, miờu tả, với biểu cảm và cỏc biện phỏp nghệ thuật khỏc. 2. Về năng lực: - Xỏc định được ngụi kể trong văn bản. - Nhận biết được một số yếu tố hỡnh thức (chi tiểt, nhõn vật, thể thơ, yếu tố miờu tả và tự sự; sự kết hợp giữa cỏc yếu tố tự sự, miờu tả, biểu cảm trong bài thơ ), nội dung (đề tài; chủ đề; ý nghĩa; tỡnh cảm của tỏc giả, của anh đội viờn với Bỏc và tỡnh cảm của Bỏc đối với chiến sĩ và dõn cụng,...) .. - Rốn kỹ năng đọc – hiểu văn bản thơ. - Kể túm tắt diễn biến cõu chuyện bằng một đoạn văn ngắn. - Biết cỏch đọc thơ tự sự viết theo thể thơ năm chữ cú kết hợp cỏc yếu tố miờu tả và biểu cảm, thể hiện được tõm trạng lo lắng khụng yờn của Bỏc Hồ; tõm trạng ngạc nhiờn, xỳc động lo lắng và niềm vui sướng HP của người chiến sĩ. - Trỡnh bày suy nghĩ ý tưởng, cảm nhận của bản thõn về những giỏ trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ. 3. Về phẩm chất: - Nhõn ỏi:HS biết tụn trọng, yờu thương chia sẻ với những người xung quanh, tự hào về truyền thống đỏnh giặc của dõn tộc. - Chăm học, chăm làm: HS cú ý thức vận dụng bài học vào cỏc tỡnh huống, hoàn cảnh thực tế đời sống của bản thõn. -Trỏch nhiệm: hành động cú trỏch nhiệm với chớnh mỡnh, cú trỏch nhiệm với đất nước, chủ động rốn kĩ năng đọc hiểu văn bản thơ - Yờu nước, tự hào về truyền thống đỏnh giặc giữ nước của dõn tộc thể hiện trong tỏc phẩm. - Biết ơn, kớnh trọng đối với những người cú cụng. - Tự lập, tự tin, cú tinh thần vượt khú. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị: Mỏy tớnh,ti vi. 2. Học liệu: - Tư liệu về nhà thơ Minh Huệ và tỏc phẩm: “ Đờm nay Bỏc khụng ngủ” -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 III. TIẾN TRèNH DẠY VÀ HỌC 1.HOẠT ĐỘNG 1.MỞ ĐẦU a) Mục tiờu: Giỳp học sinh huy động những hiểu biết về thơ kết nối vào bài học, tạo tõm thế hào hứng cho học sinh và nhu cầu tỡm hiểu văn bản . b) Nội dung: - Tổ chức cuộc thi Tinh thần đồng đội, chia lớp thành 2-4 nhúm, cỏc nhúm kể tờn cỏc bài thơ, bài hỏt viết về Bỏc Hồ, cử đại diện lờn thể hiện đọc/ hỏt một bài hoặc nờu vài cõu cảm nhận về tỡnh cảm của cỏc nhà thơ, nhạc sĩ. c) Sản phẩm: Cõu trả lời của học sinh d) Tổ chức thực hiện: -Thời gian: 5 phỳt - Phương phỏp: Vấn đỏp,thuyết trỡnh,hoạt động nhúm. -Kĩ thuật: Thuyết trỡnh, gợi mở, vấn đỏp. Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ. * Tờn một số bài hỏt - GV giao nhiệm vụ cho HS thụng qua cuộc thi về Bỏc: Tinh thần đồng đội - Em mơ gặp Bỏc Hồ" Luật chơi: (Xuõn Giao) - Trong thời gian 2 phỳt, mỗi nhúm trao đổi, ghi lại - "Em về quờ Bỏc Hồ" và kể tờn cỏc bài thơ, bài hỏt viết về Bỏc Hồ. (Hồ Tĩnh Tõm) - Trong thời gian 2p, mỗi nhúm cử đại diện lờn kể - "Giữa Mạc Tư tờn bài thơ/ bài hỏt và thể hiện một bài thơ/ bài hỏt Khoa nghe cõu yờu thớch hoặc nờu vài cõu văn cảm nhận về tỡnh cảm hũ Nghệ Tĩnh" (Trần chung của nhà thơ/ nhạc sĩ đối với Bỏc Hồ trong cỏc Hoàn) bài thơ, bài hỏt mà cỏc em vừa nờu. - "Gửi tới Bỏc Hồ" - Tiờu chớ chấm: Đọc đỳng – 10 điểm,Đọc sai – 0 (Kapapỳi, lời Việt điểm. Thể hiện bài/ nờu cảm nhận trụi chảy: 10đ, nếu của Tường Vi) vấp , quờn..: trừ 05đ/ từ. - “Hỏt tờn Người Hồ Nhúm nào nhiều điểm hơn sẽ chiến thắng. Chớ Minh” (Nguyễn Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ. Trung Hoà) - Học sinh làm việc nhúm, suy nghĩ, trả lời. *Tờn một số bài thơ về Bước 3: Bỏo cỏo,thảo luận. Bỏc: - Học sinh lần lượt trỡnh bày cỏc cõu trả lời. - “Ảnh Bỏc” của Trần - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh Đăng Khoa thực hiện, gợi ý nếu cần - “Bỏc đến” của Trần Bước 4: Kết luận,nhận định. Ninh Hồ (1970) - Học sinh nhận xột, bổ sung, đỏnh giỏ - “Bỏc Hồ - Người cho - Giỏo viờn nhận xột, đỏnh giỏ em tất cả” của Hoàng GVnhận xột và giới thiệu bài học: Bỏc Hồ, vị lónh Long, Hoàng Lõn tụ thiờn tài, người cha già kớnh yờu của dõn tộc, người dành tất cả tỡnh yờu cho đất nước, mon sụng Việt Nam. Tỡnh yờu thương bao la của người làm thổn thức bao trỏi tim nghệ sĩ. Đó cú rất nhiều bài thơ, bài hỏt của nhiều tỏc giả với những cỏch tiếp cận và thể hiện khỏc nhau. Bài “Đờm nay Bỏc khụng ngủ” là một trong những bài thơ viết về Bỏc được thể hiện bằng hỡnh thức thơ tự sự rất gần gũi, giản dị. 2.HOẠT ĐỘNG 2. HèNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 a. Mục tiờu: - Học sinh nắm được những nột cơ bản về thơ cú yếu tố tự sự,miờu tả. - Giỳp HS nờu được những nột chớnh về tỏc giả Minh Huệ và tỏc phẩm “ Đờm nay Bỏc khụng ngủ ”. - Biết được những nột chưng của văn bản: thể loại, phương thức biểu đạt, cỏch đọc, bố cục văn bản. - Gv hướng dẫn HS đọc và tỡm hiểu cụ thể nội dung, nghệ thuật của văn bản. + HS nắm được nội dung và nghệ thuật của từng phần trong văn bản. - Nắm được thành cụng về nghệ thuật, nờu nội dung, ý nghĩa bài học của văn bản. b. Nội dung hoạt động: - Vận dụng kĩ năng đọc,hiểu trỡnh bày thể loại, phương thức biểu đạt, cỏch đọc, bố cục văn bản. -Tỡm hiểu nội dung và nghệ thuật của văn bản. - HS trả lời, hoạt động cỏ nhõn, hoạt động nhúm. c. Sản phẩm: - Cõu trả lời của HS về thể loại, phương thức biểu đạt, bố cục và nội dung, nghệ thuật của văn bản. d. Tổ chức thực hiện hoạt động: - Phương phỏp: Đọc, vấn đỏp, thuyết trỡnh, thảo luận nhúm, phõn tớch, bỡnh giảng, nờu vấn đề - Kỹ thuật: Động nóo. - Thời gian: 98 phỳt Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I.ĐỌC-TèM HIỂU CHUNG - Qua phần chuẩn bị bài ở nhà em hóy nờu 1.Đọc cỏch đọc văn bản ? - Đọc văn bản ? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: -HS suy ngĩ trả lời. Bước 3: Bỏo cỏo,thảo luận. -HS đọc theo đoạn mà GV yờu cầu. Bước 4: Kết luận,nhận định. - HS nhận xột. - GV nhận xột , đỏnh giỏ, sửa lỗi sai cho HS. - GV chuyển mục tiếp: tỡm hiểu chung về tỏc giả, tỏc phẩm. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2.Tỡm hiểu chung ? Nờu những hiểu biết của em về tỏc giả a. Tỏc giả Minh Huệ và tỏc phẩm: Đờm nay Bỏc khụng - Minh Huệ (3/10/1927 - 11/10/2003), tờn ngủ ( Thể loại,PTBĐ,bố cục) khai sinh là Nguyễn Thỏi, là một nhà thơ hiện đại của Việt Nam. - Quờ tại Bến Thủy, nay thuộc phường Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: Quang Trung, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ -HS hoạt động cỏ nhõn. An. - ễng hoạt động cho Việt Minh từ thỏng 5 Bước 3: Bỏo cỏo,thảo luận. năm 1945; bắt đầu viết năm 1951, khi mới + HS trỡnh bày. 24 tuổi. + HS nhận xột, bổ sung cõu trả lời của bạn. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 - Minh Huệ được tặng giải thưởng Nhà Bước 4: Kết luận,nhận định: nước về văn học, nghệ thuật với 3 tập thơ: - GV nhận xột và chuẩn kiến thức. Đờm nay Bỏc khụng ngủ (1985); Tiếng hỏt - GV chiếu cho HS kiến thức trờn màn hỡnh. quờ hương (1959); và Đất chiến hào - GV chuyển mục tiếp theo: Tỡm hiểu văn (1970). bản. b.Tỏc phẩm * Hoàn cảnh sỏng tỏc: - Đờm nay Bỏc khụng ngủ là bài thơ nổi tiếng nhất của Minh Huệ. - Bài thơ được gợi cảm hứng từ việc tỏc giả được nghe cõu chuyện cú thật của Bỏc khi đi chiến dịch biờn giới cuối năm 1950, k h i đ ú Bỏc Hồ trực tiếp ra trận theo dừi và chỉ huy cuộc chiến đấu của bộ đội và nhõn dõn ta. - Khi sỏng tỏc bài thơ này, Minh Huệ cũn rất trẻ, rất gần với tuổi của anh đội viờn trong bài thơ. Cú thể tỏc giả đó nhập vai anh đội viờn để khắc hoạ lại hỡnh ảnh của Bỏc. *Thể thơ: 5 chữ *PTBĐ: Biểu cảm kết hợp yếu tố miờu tả, tự sự. *Ngụi kể: ngụi thứ 3. *Cỏch kể chuyện: Bài thơ được trỡnh bày như một cõu chuyện về một đờm khụng ngủ của Bỏc Hồ trờn đường đi chiến dịch trong thời kỡ khỏng chiến chống thực dõn Phỏp. *Bố cục: 3 phần +Phần 1:9 khổ thơ đầu:Lần thức dậy thứ nhất của anh đội viờn. +Phần 2: 6 khổ tiếp :Lần thức dậy thứ ba của anh đội viờn. + Phần 3:Cũn lại:Tỡnh cảm của tỏc giả đối với Bỏc. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: II. ĐOC, HIỂU VĂN BẢN * Vũng chuyờn sõu 1. Hỡnh tượng Bỏc Hồ qua cảm nhận - Chia lớp ra làm 6 nhúm: của anh đội viờn: - Yờu cầu cỏc em ở mỗi nhúm đỏnh số * Cốt truyện và bối cảnh: 1,2,3,4,5,6. - Truyện kể về một đờm khụng ngủ - Yờu cầu HS xem phiếu học tập số 1 & của Bỏc ở chiến khu Việt Bắc vào giao nhiệm vụ: ngày mựa đụng, trời mưa, lạnh giỏ. - HS làm việc cỏ nhõn đọc thầm bài thơ Khi Bỏc cựng cỏc chiến sĩ tham gia và chỳ ý những lần thức giấc của anh chiến dịch Biờn giới 1950. chiến sĩ, xem lại phiếu bt cỏ nhõn GV * Bỏc trong lần thức dậy thứ nhất. đó giao.- 2p * Bỏc trong lần thức dậy thứ ba. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 - Sỏu nhúm tiếp tục làm việc: + Tỡm hiểu cốt truyện và bối cảnh. +Trao đổi, hoàn thành bảng về hỡnh ảnh của Bỏc qua những lần thức giấc của anh chiến sĩ vào bảng phụ - Nhúm 1,3,5,7: Lần 1 - Nhúm 2,4,6,8: Lần 3 Bỏc trong lần thức dậy thứ...... Phõn tớch Nghệ Nội ngữ liệu thuật dung Tư thế Thỏi độ Cử chỉ, hành động Lời núi * Vũng mảnh ghộp - Tạo nhúm mới (cỏc em số 1 tạo thành nhúm I mới, số 2 tạo thành nhúm II mới, số 3 tạo thành nhúm III mới & giao nhiệm vụ mới: 1. Chia sẻ kết quả thảo luận ở vũng chuyờn sõu? 2. Nờu tỏc dụng của biện phỏp nghệ thuật em vừa tỡm được trong bài? Nghệ thuật Tỏc dụng => Sử dụng nghệ thuật:miờu tả dựng hiều từ lỏy gợi hỡnh; nghệ thuật so sỏnh, ẩn dụ. 3. Qua phõn tớch thơ ở trờn giỳp em => Hỡnh ảnh Bỏc: Bỏc Hồ vĩ đại, cao hiểu gỡ về Bỏc và tỡnh cảm của Bỏc? cả mà bỡnh dị, gần gũi. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập. * Vũng chuyờn sõu. HS: - Làm việc cỏ nhõn 2 phỳt, ghi kết quả ra phiếu cỏ nhõn. - Thảo luận nhúm 5 phỳt và ghi kết quả ra phiếu học tập nhúm (phần việc của nhúm mỡnh làm). GV hướng dẫn HS thảo luận (nếu cần). * Vũng mảnh ghộp. HS: - 3 phỳt đầu: Từng thành viờn ở nhúm trỡnh bày lại nội dung đó tỡm hiểu ở vũng mảnh ghộp. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 - 5 phỳt tiếp: thảo luận, trao đổi để hoàn thành những nhiệm vụ cũn lại. GV theo dừi, hỗ trợ cho HS (nếu HS gặp khú khăn). Bước 3: Bỏo cỏo kết quả và thảo luận. GV: - Yờu cầu đại diện lần lượt của 2 nhúm chẵn và lẻ lờn trỡnh bày. - Hướng dẫn HS trỡnh bày (nếu cần). HS: - Đại diện 2 nhúm lần lượt trỡnh bày sản phẩm. - Cỏc nhúm khỏc theo dừi, quan sỏt, nhận xột, bổ sung (nếu cần) cho nhúm bạn. - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 4: kết luận,nhận định. - Gv nhận xột, đỏnh giỏ, (sửa chữa nếu cần) rỳt kinh nghiệm, chốt kiến thức. 2 - Nờu tỏc dụng của biện phỏp nghệ thuật em vừa tỡm được trong bài? Nghệ Tỏc dụng thuật Sử Từ lỏy : trầm ngõm, lõm dụng thõm, xơ xỏc, nhẹ nhàng, từ lỏy mơ màng lồng lộng, thổn trong thức, thầm thỡ, bồn chồn, khổ bề bộn, hốt hoảng, (đinh thứ 2 ninh, phăng phắc, nằng nặc, mau mau, mờnh mụng.) Phõn tớch giỏ trị biểu cảm của một vài từ: - tượng hỡnh gợi cảnh đờm khuya, trời mưa nhỏ, kộo dài, lạnh giỏ và gợi tõm trạng - “Lồng lộng” (trong cõu: "Búng Bỏc cao lồng lộng") đó núi được hỡnh ảnh và tấm lũng cao đẹp của Bỏc Hồ. - “Bồn chồn” núi được tõm trạng núng ruột, lo õu của anh đội viờn khi nhỡn thấy Bỏc khụng ngủ -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
7. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 mà cứ thức hoài trong đờm. Biện Người Cha chớnh là Bỏc. phỏp Gợi sự gần gũi và tỡnh AD cảm yờu thương của Bỏc trong khổ 3 Dấu Lời đối thoại của Bỏc và gạch anh Đội viờn thể hiện đầu trực tiếp suy nghĩ, tõm tư dũng của nhõn vật. thơ 3-Qua phõn tớch thơ ở trờn giỳp em hiểu gỡ về Bỏc và tỡnh cảm của Bỏc? - Dự kiến cõu trả lời:Bỏc Hồ vĩ đại, cao cả mà bỡnh dị, gần gũi. - GV mở rộng: Những cõu thơ thể hiện tỡnh yờu thương và chăm súc õn cần của Bỏc Hồ với chiến sĩ như người cha, người mẹ chăm lo giấc ngủ cho những đứa con. Sự chăm súc chu đỏo khụng sút một ai "từng người một". Đặc biệt cử chỉ "nhún chõn nhẹ nhàng" thể hiện sự tụn trọng, nõng niu của vị lónh tụ đối với những người chiến sĩ bỡnh thường giống như cử chỉ của người mẹ nõng niu giấc ngủ của đứa con nhỏ. Giàu đức hy sinh quờn mỡnh: "ễi lũng Bỏc vậy cứ thương ta. Thương cuộc đời chung thương cỏ hoa Chỉ biết quờn mỡnh cho hết thảy Như dũng sụng chảy nặng phự sa”. (Tố Hữu)Thật khú cú thể phõn biệt được đõu là tỡnh thương của lónh tụ, đõu là tỡnh thương của người cha trong những cõu thơ mộc mạc xỳc động lũng người. Bởi tất cả đều giản dị như chớnh cuộc sống của Bỏc Hết tiết 85 chuyển tiết 86 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học 2. Nhõn vật anh đội viờn. tập: - Lần đầu: là sự ngạc nhiờn, cảm phục - GV giao nhiệm vụ cho HS thụng qua nhưng vẫn võng lời Bỏc đi ngủ. cõu hỏi, phiếu bài tập - Lần thứ ba: hốt hoảng giật mỡnh rồi vui * Cỏ nhõn làm phiếu bài tập (5p)- sướng khi cảm nhận được sự vĩ đại của Trao đổi cặp (3p) Bỏc, thức luụn cựng Bỏc. * Phiếu bài tập: Bài thơ chỉ kể lần thứ nhất và lần thứ 1-Tỡm chi tiết, so sỏnh những cảm xỳc, ba anh đội viờn thức dậy, cho thấy trong suy nghĩ của anh đội viờn đối với Bỏc cỏi đờm ấy anh đó nhiều lần tỉnh giấc, lần nào cũng chứng kiến Bỏc khụng ngủ. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
8. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 trong những lần thức dậy và hoàn thiện Chớnh vỡ vậy, tõm trạng của anh mới cú vào sơ đồ sau sự chuyển biến rừ rệt. Lần thứ 1 Lần+ Cõu thứ thơ “Đờm nay Bỏc khụng ngủ” 2là nhan đề của bài thơ, được điệp lại 3 Chi tiết lần ở cỏc dũng 4, 35 và 62. Cảm Giốn Khẳng định đờm nay cũng như biết xỳc, g bao đờm khỏc Bỏc đó mất ngủ vỡ lo cho Suy nhau dõn ,cho nước.Bỏc hiện lờn kỡ vĩ nhưng nghĩ Khỏc cũng rất đời thường. nhau 2-Vỡ sao trong bài thơ khụng cú lần thứ hai anh đội viờn thức dậy mà lại cú lần thứ ba? Tỏc dụng của việc lược bỏ đú? 3-Dựa vào những chi tiết em vừa tỡm được em cảm nhận được tỡnh cảm của anh đội viờn đối với Bỏc như thế nào? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - HS làm phiếu bài tập (5p)-Trao đổi cặp (3p) - HS hỡnh thành kĩ năng khai thỏc văn bản - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 3: Bỏo cỏo kết quả và thảo luận - Học sinh lần lượt trả lời cỏc cõu hỏi thảo luận cặp - Học sinh hoàn thành phiếu bài tập - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 4: Kết luận,nhận định. - Yờu cầu học sinh nhận xột cõu trả lời. - Gv sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. GV bỡnh: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học 3. Cảm nhận của tỏc giả tập: +Điệp ngữ "đờm nay", giọng thơ nhẹ GV:gọi học sinh đọc khổ thơ cuối. nhàng GV giao nhiệm vụ: ->Khẳng định đờm nay cũng như biết *TL cặp đụi: (TG3 ph) bao đờm khỏc Bỏc đó mất ngủ vỡ lo cho - Cõu 1:Nghệ thuật nổi bật trong khổ dõn, cho nước. Bỏc hiện lờn kỡ vĩ nhưng thơ? cũng rất đời thường. - Cõu2:Lời thơ giỳp em hiểu thờm gỡ về -Lời giải thớch như một chõn lớ chắc Bỏc? chắn khẳng định Bỏc giản dị nhưng Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập cũng thật cao cả. - HS làm việc cỏ nhõn, hoạt động cặp, =>Tỡnh yờu thương, chăm súc của Bỏc suy nghĩ, trả lời. dành cho cỏc chiến sĩ,cho dõn và lũng kớnh yờu của anh đội viờn dành cho - HS hỡnh thành kĩ năng khai thỏc văn Bỏc. bản -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
9. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 3: Bỏo cỏo,thảo luận. - Gọi đại diện HS trỡnh bày. - HS khỏc quan sỏt, lắng nghe - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 4: Kết luận,nhận định. - Yờu cầu học sinh nhận xột cõu trả lời. - Gv sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. Hết tiết 86 chuyển tiết 87 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: III. Tổng kết + Chỉ ra những đặc sắc về nội dung và nghệ 1. Nghệ thuật thuật của văn bản? - Thể thơ năm chữ, nhiều vần liền thớch + Từ đú em rỳt ra để đọc hiểu một văn bản hợp với lối kể chuyện, thơ cú chứa yếu tố tự sự và miờu tả, chỳng - Nhiều chi tiết giản dị, chõn thực và cảm ta cần lưu ý điều gỡ? động. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ. - Ngụn ngữ đặc sắc, giàu hỡnh ảnh. - HS suy nghĩ cỏ nhõn 2’ và ghi ra giấy. - Cú sự kết hợp kể chuyện,miờu tả và biểu - GV hướng theo dừi, quan sỏt HS thảo cảm. luận nhúm, hỗ trợ (nếu HS gặp khú - Sử dụng nhiều biện phỏp nghệ thuật: Ẩn khăn). dụ, so sỏnh, từ lỏy,.. Bước 3: Bỏo cỏo, thảo luận 2. Nội dung Tổ chức trao đổi, trỡnh bày nội dung đó Qua cõu chuyện về một đờm khụng ngủ thảo luận. của Bỏc trờn đường đi chiến dịch, bài thơ Bước 4:Kết luận,nhận định. đó thể hiện tấm lũng yờu thương sõu sắc, rộng lớn của Bỏc với bộ đội và nhõn dõn, tỡnh cảm yờu kớnh, cảm phục của người chiến sĩ đối với lónh tụ. 3. Cỏch đọc hiểu văn bản thơ cú yếu tố tự sự và miờu tả - Xỏc định được lời người kể chuyện. - Xỏc định được cỏc nhõn vật và sự kiờn, chi tiết miờu tả gắn với từng nhõn vật. - Hiểu được mối quan hệ giữa cỏc chi tiết; sự vận động của cốt truyện và cảm xỳc. - Cú kĩ năng suy luận để nhận biết được những thụng tin hàm ẩn. 3. HOẠT ĐỘNG 3.LUYỆN TẬP a. Mục tiờu: Học sinh biết vận dụng kiến thức vừa học giải quyết bài tập cụ thể. b. Nội dung: GV hướng dẫn cho HS làm bài tập. c. Sản phẩm:Cõu trả lời học sinh về bài tập luyện tập mà giỏo viờn đưa ra. d. Tổ chức thực hiện: - Phương phỏp: Đọc, vấn đỏp, nờu vấn đề, giải quyết vấnđề. - KT: Động nóo. - Thời gian: 20 phỳt Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập III.LUYỆN TẬP -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
10. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 H: Văn bản Đờm nay Bỏc khụng ngủ là một cõu chuyện được kể bằng thơ. Hóy lựa chọn và phõn tớch cỏc đặc điểm trong văn bản để chứng minh việc kể bằng thơ sẽ gúp phần làm cho cõu chuyện trở nờn hấp dẫn hơn. So sỏnh điểm giống và khỏc giữa cõu chuyện Minh Huệ được nghe kể so với bài thơ? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Học sinh làm việc cỏ nhõn, suy nghĩ, trả lời. Bước 3: Bỏo cỏo kết quả và thảo luận - Học sinh làm bài tập luyện tập. - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần. Bước 4: Kết luận,nhận định. -Học sinh nhận xột cõu trả lời. -Giỏo viờn sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. 4.HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG a. Mục tiờu: -HS vận dụng những kiến thức đó học để làm bài tập. b. Nội dung:Hs viết đoạn văn và liờn hệ với bản thõn. c. Sản phẩm:Sản phẩm của HS. d. Tổ chức thực hiện: - Phương phỏp: Vấn đỏp,thuyết trỡnh. - Kỹ thuật: Động nóo. - Thời gian: 10 phỳt Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập 1.Viết đoạn văn nờu cảm nhận của em về hỡnh ảnh Bỏc Hồ trong năm khổ thơ đầu. 2.Kể những việc em đó làm bày tỏ lũng biết ơn đối với Bỏc Hồ và những chỳ bộ đội? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Học làm bài tập. Bước 3: Bỏo cỏo kết quả và thảo luận - HS trỡnh bày. Bước 4: Đỏnh giỏ kết quả thực hiện nhiệm vụ -GV thu sản phẩm, nhận xột. -Giỏo viờn sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. *Giao bài,hướng dẫn học bài làm bài ở nhà và chuẩn bị bài tiếp theo( 2 phút) 1. Nắm được nội dung,ý nghĩa của văn bản. 2. Hoàn thành bài tập. 3. Đọc và trả lời cõu hỏi tỡm hiểu bài: Đọc hiểu văn bản: “Lượm” tỏc giả Tố Hữu/35,36. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
11. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 Ngày soạn Ngày 03/02/2024 02/02/2024 03/02/2024 Dạy 05/02/2024 05/02/2024 06/02/2024 23/01/2024 Tiết 3 5 1 (TKB) 2 5 1 Lớp 6A 6B 6C TIẾT 88,89 – ĐỌC HIỂU VĂN BẢN LƯỢM _Tố Hữu_ I. MỤC TIấU 1. Về kiến thức: - Học sinh nhận biết được những đặc điểm hỡnh thức (vần, nhịp, biện phỏp tu từ, yếu tố tự sự và miờu tả,..), nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa,..) của bài thơ cú sử dụng yếu tố tự sự và miờu tả. - HS cảm nhận được vẻ đẹp hồn nhiờn, vui tươi, trong sỏng của hỡnh ảnh Lượm, ý nghĩa cao cả về sự hi sinh của nhõn vật, nghệ thuật miờu tả nhõn vật kết hợp với kể và biểu hiện cảm xỳc. - Suy nghĩ, cảm xỳc, ấn tượng về một bài thơ cú yếu tố tự sự, miờu tả đó được học, được đọc, được nghe hoặc sưu tầm, 2. Về năng lực: - Sử dụng năng lực ngụn ngữ, năng lực văn học để trỡnh bày những suy nghĩ, tỡnh cảm, cảm xỳc, ấn tượng của bản thõn về một bài thơ cú yếu tố tự sự, miờu tả. - Nhận biết được một số đặc điểm hỡnh thức của bài thơ cú sử dụng yếu tố tự sự và miờu tả. 3. Về phẩm chất: - HS cú ý thức vận dụng bài học vào cỏc tỡnh huống, hoàn cảnh thực tế đời sống của bản thõn. - Biết làm chủ được bản thõn trong quỏ trỡnh học tập, cú ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản. - Giỏo dục lũng yờu mến khõm phục cỏc bạn nhỏ dũng cảm hy sinh vỡ nghĩa lớn; lũng tự hào về những tấm gương anh dũng của tuổi trẻ Việt Nam. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị: Mỏy tớnh,ti vi. 2. Học liệu: - Tư liệu về nhà thơ Tố Hữu và tỏc phẩm: “ Lượm” III. TIẾN TRèNH DẠY VÀ HỌC 1.HOẠT ĐỘNG 1.MỞ ĐẦU a) Mục tiờu:Giỳp học sinh huy động những hiểu biết về thơ kết nối vào bài học, tạo tõm thế hào hứng cho học sinh và nhu cầu tỡm hiểu văn bản. b) Nội dung: Giỏo viờn lấy vớ dụ cho học sinh quỏn sỏt và yờu cầu HS trả lời cõu hỏi của GV. Giỏo viờn cho học sinh chơi trũ chơi “Lật ụ hỡnh đoỏn tờn” và yờu cầu HS trả lời cõu hỏi của GV. Những cõu hỏi này nhằm khơi gợi cảm xỳc, suy nghĩ của HS về nhõn vật Lượm, tạo khụng khớ và chuẩn bị tõm thế phự hợp với văn bản. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
12. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 c) Sản phẩm: Cõu trả lời của học sinh d) Tổ chức thực hiện: -Thời gian: 5 phỳt - Phương phỏp: Vấn đỏp,thuyết trỡnh. -Kĩ thuật: Thuyết trỡnh, gợi mở, vấn đỏp. Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Tạo hứng thỳ cho học GV giao nhiệm vụ cho HS thụng qua trũ chơi: “Lật ụ sinh. hỡnh đoỏn tờn” Luật chơi: GV cho HS quan sỏt hỡnh ảnh 1 số hỡnh ảnh về cỏc anh hựng nhỏ tuổi và đặt cõu hỏi: Điểm chung giữa họ là gỡ ? - HS trả lời lời đỳng em sẽ nhận được một mún quà, nếu sai thỡ sẽ nhường cơ hội cho người khỏc. - Giỏo viờn gọi tinh thần xung phong để học sinh thể hiện sự tự tin của mỡnh. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Giỏo viờn: hướng dẫn học sinh trả lới cõu hỏi, gợi ý nếu cần - Học sinh làm việc cỏ nhõn, suy nghĩ, trả lời. Bước 3: Bỏo cỏo và thảo luận - Học sinh lần lượt trỡnh bày cỏc cõu trả lời. - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 4: Kết luận,nhận định. - Học sinh nhận xột, bổ sung, đỏnh giỏ -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
13. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 Giỏo viờn nhận xột, đỏnh giỏ – giới thiệu bài học:Thỏnh Giúng, Lờ Văn Tỏm, Trần Quốc Toản, Vừ Thị Sỏu, Kim Đồng,... họ đều là những thiếu niờn nhưng anh dũng, kiờn cường, cú lũng căm thự giặc.... Trong những trang lịch sử hào hựng của dõn tộc chống giặc ngoại xõm, đó cú sự đúng gúp cụng sức rất lớn của những anh hựng độ tuổi thiếu niờn. Người nhỏ nhưng trớ khụng nhỏ, luụn trung dũng, kiờn cường trong cụng việc nhưng vẫn luụn hồn nhiờn, vui tươi. Lượm là một trong những đồng chớ nhỏ như thế.... 2.HOẠT ĐỘNG 2. HèNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI a. Mục tiờu: - Học sinh nắm được những nột cơ bản về thơ cú yếu tố tự sự,miờu tả. - Giỳp HS nờu được những nột chớnh về tỏc giả Tố Hữu và tỏc phẩm “ Lượm ”. - Biết được những nột chưng của văn bản: thể loại, phương thức biểu đạt, cỏch đọc, bố cục văn bản. - Gv hướng dẫn HS đọc và tỡm hiểu cụ thể nội dung, nghệ thuật của văn bản. + HS nắm được nội dung và nghệ thuật của từng phần trong văn bản. - Nắm được thành cụng về nghệ thuật, nờu nội dung, ý nghĩa bài học của văn bản. b. Nội dung hoạt động: - Vận dụng kĩ năng đọc,hiểu trỡnh bày thể loại, phương thức biểu đạt, cỏch đọc, bố cục văn bản. -Tỡm hiểu nội dung và nghệ thuật của văn bản. - HS trả lời, hoạt động cỏ nhõn, hoạt động nhúm. c. Sản phẩm: - Cõu trả lời của HS về thể loại, phương thức biểu đạt, bố cục và nội dung, nghệ thuật của văn bản. d. Tổ chức thực hiện hoạt động: - Phương phỏp: Đọc, vấn đỏp, thuyết trỡnh, thảo luận nhúm, phõn tớch, bỡnh giảng, nờu vấn đề - Kỹ thuật: Động nóo. - Thời gian: 70 phỳt Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I.ĐỌC-TèM HIỂU - Qua phần chuẩn bị bài ở nhà em hóy nờu cỏch đọc văn bản ? CHUNG - Đọc văn bản ? 1.Đọc Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: -HS suy ngĩ trả lời. Bước 3: Bỏo cỏo,thảo luận. -HS đọc theo đoạn mà GV yờu cầu. Bước 4: Kết luận,nhận định. - HS nhận xột. - GV nhận xột , đỏnh giỏ, sửa lỗi sai cho HS. - GV chuyển mục tiếp: tỡm hiểu chung về tỏc giả, tỏc phẩm. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2.Tỡm hiểu chung GV: Yờu cầu Hs trả lời cõu hỏi đó chuẩn bị a. Tỏc giả (Phiếu học tập số 1) - Tố Hữu tờn khai sinh là Nguyễn -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
14. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 1 Hiểu biết chung về - Thơ cú yếu tố Kim Thành (1920- thơ cú yếu tố tự sự, tự sự, miờu 2002). miờu tả. tả:...... - Quờ quỏn: Thừa 2 Nờu những hiểu biết - Tỏc Thiờn- Huế. của em về tỏc giả. giả:.............. - Là nhà cỏch mạng, 3 Theo em, hoàn cảnh -Hoàn cảnh sỏng là người mở đầu cho sỏng tỏc bài thơ cú tỏc:....................... thơ ca Cỏch mạng gỡ đặc biệt ? Việt Nam hiện đại. 4 Em cú nhận xột gỡ -Thể thơ:...... b.Tỏc phẩm về thể thơ? -Hoàn cảnh sỏng 5 Xỏc định cỏc -PTBĐ:............ tỏc: phương thức biểu Viết năm 1949. đạt của bài thơ. Trong cuộc khỏng 6 Theo em bố cục của -Bố cục:........... chiến chống Phỏp bài thơ như thế nào (1945 - 1954), in ? trong tập Việt Bắc. *Thể thơ: 4 chữ Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: *PTBĐ: Biểu cảm, -HS hoạt động cỏ nhõn. tự sự kết hợp miờu tả. Bước 3: Bỏo cỏo,thảo luận. *Bố cục: 3 phần + HS trỡnh bày. - Phần 1: Từ đầu + HS nhận xột, bổ sung cõu trả lời của bạn. đến “Chỏu đi xa dần ” : Hỡnh ảnh Lượm Bước 4: Kết luận,nhận định: trong lần gặp gỡ - GV nhận xột và chuẩn kiến thức. tỡnh cờ với tỏc giả. - GV chiếu cho HS kiến thức trờn màn hỡnh. - Phần 2: Từ “Chỏu - GV chuyển mục tiếp theo: Tỡm hiểu văn bản. đi đường chỏu” đến “Hồn bay giữa đồng”: Cõu chuyện Lượm làm nhiệm vụ và hi sinh. - Phần 3: Từ “Lượm ơi, cũn khụng!” đến hết: Hỡnh ảnh Lượm cũn sống mói. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: II. ĐOC, HIỂU VĂN GV dẫn dắt: Tỏc giả và chỳ bộ Lượm đó cú cuộc gặp gỡ BẢN tỡnh cờ khụng hẹn trước nhưng hỡnh ảnh Lượm đó để lại 1. Hỡnh tượng chỳ ấn tượng sõu đậm trong lũng tỏc. bộ Lượm trong kỉ HS: Đọc lại cỏc khổ thơ ở phần 1 (5 khổ thơ đầu) niệm của tỏc giả: GV chia lớp thanh 4 nhúm, thảo luận phiếu học tập số 2 - Cỏch sử dụng thể (5 phỳt) thơ bốn chữ giàu - GV giao nhiệm vụ cho HS thụng qua cõu hỏi chất dõn gian phự hợp lối kể chuyện, 1. Chỳ ý cỏch ngắt nhịp và biện phỏp tu từ trong khổ thơ cỏch sử dụng nhiều thứ nhất. từ lỏy cú giỏ trị gợi -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
15. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 2. Tỡm và chỉ ra tỏc dụng của cỏc từ lỏy trong cỏc dũng hỡnh và giàu õm thơ 5-8. điệu, tỏc giả đó thể 3. Chỉ ra tỏc dụng của cỏc biện phỏp tu từ trong cỏc dũng hiện hỡnh ảnh Lượm thơ 10-12. một em bộ liờn lạc 4. Ngoại hỡnh và tớnh cỏch của chỳ bộ liờn lạc được thể hồn nhiờn,vụ tư, vui hiện qua cỏc bức tranh minh họa này thế nào ? tươi,yờu đời, say mờ Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập với cụng việc khỏng - HS làm việc theo nhúm, suy nghĩ, trả lời. chiến. - HS hỡnh thành kĩ năng khai thỏc văn bản - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 3: Bỏo cỏo kết quả và thảo luận Sản phẩm: Cõu trả lời của học sinh, sản phẩm hoạt động nhúm 1.- Chỳ ý cỏch ngắt nhịp và biện phỏp tu từ trong khổ thơ thứ nhất: Ngày Huế// đổ mỏu Chỳ Hà Nội về// Tỡnh cờ // chỳ, chỏu Gặp nhau // Hàng Bố - Biện phỏp tu từ hoỏn dụ: “ Ngày Huế đổ mỏu” 2. Tỡm và chỉ ra tỏc dụng của cỏc từ lỏy trong cỏc dũng thơ 5-8 - Cỏc từ lỏy: loắt choắt, xinh xinh, thoăn thoắt, nghờnh nghờnh. => Tỏc dụng : gúp phần khắc họa hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm – một em bộ liờn lạc hồn nhiờn, vui tươi, say mờ tham gia cụng tỏc khỏng chiến thật đỏng mến, đỏng yờu. 3. Chỉ ra tỏc dụng của cỏc biện phỏp tu từ trong cỏc dũng thơ 10-12: - So sỏnh” mồn huýt sỏo vang- như con chim hút nhảy trờn đường vàng” => Tỏc dụng: tỏi hiện lại cỏch thật cụ thể và sinh động hỡnh ảnh một chỳ bộ liờn lạc : nhanh nhẹn , yờu đời, nhiệt tỡnh tham gia phục vụ khỏng chiến 4. Ngoại hỡnh và tớnh cỏch của chỳ bộ liờn lạc được thể hiện qua bức tranh minh họa: -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
16. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 – Lượm là một cậu bộ thanh mảnh, nhỏ nhắn. – Cậu cú đụi chõn thật nhanh Ngoại hỡnh: nhẹn. – Lượm luụn đội chiếc mũ ca lụ trờn đầu, lệch về một phớa trụng thật ngộ nghĩnh và đỏng yờu. – Chỳ liờn lạc này luụn đeo một cỏi xắc xinh xinh trờn vai trụng rất ra dỏng “cỏn bộ”. Đú cũng là một cậu bộ rất yờu đời. => Lượm rất lạc quan trong khi làm nhiệm vụ. – Vui vẻ, yờu đời, lỳc nào cũng hỏt ca khi làm nhiệm vụ. Tớnh cỏch: – Dũng cảm, khụng sợ nguy hiểm vượt qua bom đạn để đưa những bức thư khẩn cực kỳ quan trọng cho cỏc đơn vị khỏc. – Nguyện hi sinh vỡ đất nước. Bước 4: Kết luận,nhận định. - Gv sửa chữa, đỏnh giỏ, rỳt kinh nghiệm, chốt kiến thức. GV bỡnh:Trong năm khổ thơ đầu, bằng cỏi nhỡn trỡu mến thõn thương, tỏc giả đó miờu tả một chỳ bộ liờn lạc nhỏ nhắn, xinh xinh, nhanh nhẹn hồn nhiờn, nhớ nhảnh vui tươi. Những từ lỏy loỏt choắt, xinh xinh, thoăn thoỏt, nghờnh nghềnh được dựng rất gợi hỡnh gợi cảm, cựng với thể thơ bốn chữ và nhịp thơ nhanh, tạo õm hưởng vui tươi, nhớ nhảnh rất phự hợp với một chỳ bộ như Lượm. Một hỡnh ảnh so sỏnh đẹp như con chim chớch – nhảy trờn đường vàng gợi lờn trước mắt chỳng ta một chỳ bộ hồn nhiờn yờu đời. Thật thỳ vị! Nhà thơ Lờ Đức Thọ cũng cú bài thơ Em bộ liờn lạc, ụng cũng hỡnh dung em như một con chim non vui tươi ở những cõu kết: Ngày mai trờn quóng đường trắng Cú em bộ lại dẫn đường bờn anh. Miệng cười chõn bước nhanh nhanh, Như con chim nhỏ trờn cành vui tươi Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 2. Lượm hi sinh – HS: Đọc lại cỏc khổ thơ ở phần 2 (8 khổ thơ tiếp theo) cảm xỳc của tỏc - GV giao nhiệm vụ cho HS thụng qua cõu hỏi, phiếu bài giả. tập Bằng cỏch ngắt * Thảo luận theo bàn dũng cỏc cõu thơ: 1. Khổ thơ ( dũng 25- .............................. Ra thế 26) cú gỡ đặc biệt so .............................. Lượm ơi !.. với cỏc khổ khỏc? .............................. thể hiện sự đau xút,xỳc động đến nghẹn ngào của -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
17. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 2. Cỏch ngắt nhịp .............................. tỏc gỉa khi hay tin trong khổ thơ ( dũng .............................. Lượm hi sinh. 39-42) cú gỡ đặc biệt? .............................. .............................. 3.Cõu hỏi dựng 47 cú .............................. ý nghĩa gỡ? .............................. .............................. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - HS làm việc nhúm, cỏ nhõn, suy nghĩ, trả lời. - HS hỡnh thành kĩ năng khai thỏc văn bản - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 3: Bỏo cỏo và thảo luận - Học sinh lần lượt trả lời cỏc cõu hỏi thảo luận theo bàn Được tỏch riờng chỉ gồm 2 1. Khổ thơ ( dũng 4 chữ diễn tả niềm dũng 25-26) cú gỡ thương xút, ngậm ngựi đặc biệt so với trước sự hi sinh đột ngột cỏc khổ khỏc là: của Lượm. 2. Cỏch ngắt Cỏch ngắt nhịp trong khổ nhịp trong khổ thơ thể hiện tậm trạng thơ ( dũng 39-42) nghẹn ngào, đau đớn, đau đặc biệt: xút trước sự hi sinh của Lượm. Cõu thơ: “Lượm ơi, cũn 3.Cõu hỏi dựng khụng?” được đặt ở gần 47 cú ý nghĩa: cuối bài thơ để bộc lộ cảm xỳc và khẳng định. Từ đú: + Bộc lộ cảm xỳc: Tiếc thương, đau xút trước sự hi sinh của Lượm. + Cõu hỏi cũn bộc lộ sự ngỡ ngàng như chưa kịp tin vào sự thật Lượm đó hi sinh. - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 4: Kết luận,nhận định. - Yờu cầu học sinh nhận xột cõu trả lời. - Gv sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. GV bỡnh:Hỡnh ảnh Lượm nằm giữa cỏnh đồng lỳa được miờu tả thật hiện thực và lóng mạn. Lượm ngó ngay trờn -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
18. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 đất quờ hương... Hương thơm của lỳa cũng như hương của dũng sữa mẹ đưa em vào giấc ngủ vĩnh hằng. Linh hồn bộ nhỏ và anh hựng ấy đó hoỏ thõn vào non sụng đất nước. Cỏi chết của Lượm gợi cho người đọc vừa xút thương, vừa cảm phục. Một cỏi chết dũng cảm nhưng nhẹ nhàng thanh thản. Lượm khụng cũn nữa nhưng hỡnh ảnh đẹp đẽ của Lượm cũn sống mói với quờ hương. Tỡnh cảm của tỏc giả: Ngạc nhiờn, bàng hoàng, đau đớn, nghẹn ngào trước cỏi chết của Lượm. Nhà thơ đó tỏch cõu thơ làm đụi tạo tiếng gọi thõn thương thống thiết. HẾT TIẾT 88 CHUYỂN TIẾT 89 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 3. Lượm sống mói HS: Đọc lại cỏc khổ thơ ở phần 3(2 khổ thơ cuối) tronglũng nhõn - GV giao nhiệm vụ cho HS thụng qua cõu hỏi, hoạt động dõn. nhúm: - Kết cấu đầu cuối 1. Tỡnh cảm và tõm trạng của tỏc giả khi trở về đối với sự tương ứng trong bài hi sinh của Lượm như thế nào? thơ khắc sõu hỡnh 2. Bài thơ kết thỳc bằng việc lặp lại những dũng thơ miờu ảnh của nhõn vật, tả hỡnh Lượm vẫn như ngày đầu cú ý nghĩa gỡ? làm nổi bật chủ đề 3. Nờu ý nghĩa của đoạn thơ điệp khỳc này? tỏc phẩm: hỡnh ảnh 4. Trong bài thơ, người kể chuyện đó gọi Lượm bằng chỳ bộ Lượm vui nhiều từ xưng hụ khỏc nhau. Hóy tỡm và cho biết mỗi từ tươi, hồn nhiờn, ngữ đú thể hiện thỏi độ và tỡnh cảm gỡ ? hăng hỏi, dũng cảm Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập sẽ sống mói trong - HS làm việc cỏ nhõn, hoạt động nhúm, suy nghĩ, trả lời. lũng tỏc giả, trong - HS hỡnh thành kĩ năng khai thỏc văn bản lũng chỳng ta. - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 3: Bỏo cỏo và thảo luận - Học sinh lần lượt trả lời cỏc cõu hỏi - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 4: Đỏnh giỏ kết quả thực hiện nhiệm vụ - Yờu cầu học sinh nhận xột cõu trả lời. - Gv sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. GV bỡnh:Hai khổ thơ cuối lỏy lại khổ thơ thứ hai và khổ thơ thứ ba như một điệp khỳc để khẳng định Lượm vẫn cũn sống mói với quờ hương đất nước, sống mói trong lũng tỏc giả. Bài thơ hết nhưng ý thơ lại mở ra vẫn cũn tiếp nối mói trong lũng người đọc hỡnh ảnh một chỳ bộ liờn lạc hồn nhiờn mà dũng cảm, đỏng yờu và đỏng cảm phục. Lượm vẫn cũn cụng mói trong lũng chỳng ta như bài ca bất diệt về tuổi thơ trong sỏng đó hiến dõng đời mỡnh cho độc lập, tự do của dõn tộc. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: III. Tổng kết GV giao nhiệm vụ cho HS thụng qua hệ thống cõu hỏi 1. Nghệ thuật: 1. Chỉ ra những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn - Cỏch gọi tờn khỏc bản? nhau: Bằng nhiều đại -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
19. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 2. Bài học nào được rỳt ra từ bài thơ Lượm? từ xưng hụ (chỳ bộ, Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập chỏu, Lượm, chỳ đồng - Học sinh làm việc cỏ nhõn, suy nghĩ, trả lời. chớ nhỏ) thể hiện sắc - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, thỏi quan hệ và tỡnh gợi ý nếu cần cảm khỏc nhau giữa Bước 3: Bỏo cỏo và thảo luận người kể chuyện và -Học sinh trỡnh bày cỏ nhõn nhõn vật. - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, - Thể thơ 4 chữ ,sử gợi ý nếu cần. dụng nhiều từ lỏy gợi Bước 4: Kết luận,nhận định. hỡnh, so sỏnh, hoỏn dụ, - Yờu cầu học sinh nhận xột cõu trả lời. cõu cảm thỏn - Giỏo viờn sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. - Biểu cảm kết hợp GVtổng kết: Với thể thơ bốn chữ, một thể thơ dõn gian truyền yếu tố miờu tả và tự thống phự hợp với lối kể chuyện cú nhịp kể nhanh. Với cỏch sự. ngắt đụi cõu thơ đột ngột, và nghệ thuật tỏch cõu thơ thành một 2. Nội dung: khổ thơ riờng rất độc đỏo, kết hợp với cỏch sử dụng cõu hỏi tu Bằng cỏch kết hợp từ, cõu cảm thỏn Lượm thật sự là một bài thơ hay, cảm động miờu tả với kể chuyện về một tấm gương bộ bỏng hy sinh trong cuộc khỏng chiến và biểu hiện cảm xỳc, chống thực dõn Phỏp. bài thơ đó khắc họa hỡnh ảnh chỳ bộ liờn lạc Lượm hồn nhiờn, vui tươi, hăng hỏi, dũng cảm. Lượm đó hi sinh nhưng hỡnh ảnh của em cũn mói với quờ hương, đất nước và trong lũng mọi người. 3. HOẠT ĐỘNG 3.LUYỆN TẬP a. Mục tiờu: Học sinh biết vận dụng kiến thức vừa học giải quyết bài tập cụ thể. b. Nội dung: GV hướng dẫn cho HS làm bài tập. c. Sản phẩm:Cõu trả lời học sinh về bài tập luyện tập mà giỏo viờn đưa ra. d. Tổ chức thực hiện: - Phương phỏp: Đọc, vấn đỏp, nờu vấn đề, giải quyết vấnđề. - KT: Động nóo. - Thời gian: 8 phỳt Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập III.LUYỆN TẬP 1: Trong cỏc chi tiết miờu tả chỳ bộ Lượm trong 5 khổ thơ đầu, em ấn tượng với chi tiết nào nhất? Vỡ sao? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Học sinh làm việc cỏ nhõn, suy nghĩ, trả lời. Bước 3: Bỏo cỏo kết quả và thảo luận - Học sinh làm bài tập luyện tập. - Giỏo viờn: Quan sỏt, theo dừi quỏ trỡnh học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần. Bước 4: Kết luận,nhận định. -Học sinh nhận xột cõu trả lời. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ
20. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 Năm học: 2023 – 2024 -Giỏo viờn sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. 4.HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG a. Mục tiờu: -HS vận dụng những kiến thức đó học để làm bài tập. b. Nội dung:Hs viết đoạn văn và liờn hệ với bản thõn. c. Sản phẩm:Sản phẩm của HS. d. Tổ chức thực hiện: - Phương phỏp: Vấn đỏp,thuyết trỡnh. - Kỹ thuật: Động nóo. - Thời gian: 5 phỳt Hoạt động của thầy và trũ Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập 1. Viết đoạn văn khoảng 5 – 7 cõu nờu cảm nhận của em về sự hi sinh của chỳ bộ Lượm ở 6 khổ cuối bài thơ ? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Học làm bài tập. Bước 3: Bỏo cỏo kết quả và thảo luận - HS trỡnh bày. Bước 4: Đỏnh giỏ kết quả thực hiện nhiệm vụ -GV thu sản phẩm, nhận xột. -Giỏo viờn sửa chữa, đỏnh giỏ, chốt kiến thức. *Giao bài,hướng dẫn học bài làm bài ở nhà và chuẩn bị bài tiếp theo( 2 phút) 1. Nắm được nội dung,ý nghĩa của văn bản. 2. Hoàn thành bài tập. 3. Đọc và trả lời cõu hỏi bài: “ Thực hành Tiếng Việt/36-37. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV : Đinh Thị Thảo Trường THCS Nguyễn Chuyờn Mỹ