Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 (Kết nối tri thức) - Bài 3: Kí (Hồi kí và Du kí) - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Thị Huyền

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 (Kết nối tri thức) - Bài 3: Kí (Hồi kí và Du kí) - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Thị Huyền

1. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 BÀI 3: KÍ (HỒI KÍ VÀ DU KÍ) MỤC TIÊU 1. Về kiến thức - Tri thức một số yếu tố hình thức (Ngôi kể thứ nhất, tính xác thực, cách kể sự việc, hình thức ghi chép ) nội dung (đề tài, chủ đề, tình cảm, cảm xúc người viết ) của văn bản hồi kí hoặc du kí. - Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn. 2. Về năng lực: Năng lực chung: - Tự chủ và tự học: Tự giác, chủ động trong tiếp cận, tìm hiểu kiến thức mới. - Giao tiếp và hợp tác: Tích cực tham gia hoạt động nhóm và trình bày suy nghĩ của bản thân. - Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Tiếp cận vấn đề và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. Năng lực đặc thù môn học: - Nhận biết được một số yếu tố hình thức (Ngôi kể thứ nhất, tính xác thực, cách kể sự việc, hình thức ghi chép ), nội dung (đề tài, chủ đề, tình cảm, cảm xúc người viết ) của văn bản hồi kí hoặc du kí. - Nhận biết và vận dụng được từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn trong đọc, viết, nói, nghe. - Viết và kể về một kỉ niệm của bản thân. 3. Về phẩm chất: - Trân trọng tình mẫu tử và những kỉ niệm thời thơ ấu, yêu thiên nhiên, thích khám phá. Ngày soạn: Ngày 24,26/10/2022 24,26/10/2022 15/10/2022 Dạy Tiết 4,34 5,1,2 Lớp 6C 6D TUẦN 8: ĐỌC HIỂU VĂN BẢN TRONG LÒNG MẸ (Trích “Những ngày thơ ấu”) – Nguyên Hồng – Thời gian thực hiện: 3 tiết (Tiết 29,30,31) GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
2. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 I. MỤC TIÊU (Học xong bài học, học sinh sẽ đạt được) 1. Về kiến thức: - Khái niệm hồi kí. - Những nét tiêu biểu về nhà văn Nguyên Hồng. - Người kể chuyện ở ngôi thứ nhất. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của nhân vật chú bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú với mẹ. - Đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hồng thấm được chất trữ tình, lời văn tự truyện chân thành, giàu sức truyền cảm. 2. Về năng lực: Năng lực chung: - Tự chủ và tự học: Tự giác, chủ động trong tiếp cận, tìm hiểu kiến thức mới. - Giao tiếp và hợp tác: Tích cực tham gia hoạt động nhóm và trình bày suy nghĩ của bản thân. - Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Tiếp cận vấn đề và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. Năng lực đặc thù môn học - Biết cách đọc hiểu một văn bản hồi kí. - Xác định được ngôi kể trong văn bản. - Phân tích được nhân vật chú bé Hồng. - Biết trình bày suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản. 3. Về phẩm chất: - Nhân ái, đồng cảm và giúp đỡ những người thiệt thòi, bất hạnh. - Trách nhiệm: hành động có trách nhiệm với chính mình, có trách nhiệm với đất nước, chủ động rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản kí Tiết 1: Tìm hiểu về thể loại Kí, Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm Tiết 2: Cuộc trò chuyện giữa bé Hồng và bà cô Tiết 3: Cuộc gặp gỡ giữa Hồng và mẹ. Tổng kết. Luyện tập. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 Thiết bị: - Máy chiếu, máy tính. GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
3. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 - Giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm. 2. Học liệu - SGK, SGV. - Tranh ảnh về nhà văn Nguyên Hồng và văn bản “Trong lòng mẹ”. - Phiếu học tập. + Phiếu số 1 Lời nói, cử chỉ của bà cô Phản ứng của bé Hồng + Phiếu số 2 Thoáng thấy người ngồi Khi nhận ra mẹ trên xe giống mẹ Hành động, cảm xúc Nghệ thuật + Phiếu số 3 Hành động Cảm xúc Suy nghĩ + Phiếu số 4 Nghệ thuật Nội dung III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ -Kiểm tra việc chuẩn bị bài, tự học của học sinh 3. Tổ chức các hoạt động TIẾT 29 HOẠT ĐỘNG 1: HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU a.Mục tiêu: Giúp học sinh huy động tri thức, trải nghiệm nền có liên quan đến nội dung bài học, tạo tâm thế hào hứng cho học sinh và nhu cầu khám phá văn bản. b.Nội dung: GV hỏi, HS trả lời. c.Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d.Tổ chức thực hiện: GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
4. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 HĐ của thầy và trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ Nói đến tình mẹ, một tình Em có suy nghĩ gì về tình cảm của mẹ em dành cho cảm thiêng liêng luôn được e mọi thế hệ con người và Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ nhân loại tôn kính và thể - Giáo viên: hướng dẫn học sinh trả lới câu hỏi, gợi ý hiện trong cuộc sống. Đối nếu cần. với các nhà thơ, nhà văn thì - Học sinh làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời. tình mẹ con được thể hiện Bước 3: Báo cáo, thảo luận một cách rất sâu sắc và rõ HS trả lời câu hỏi của GV. ràng, được thể hiện một cách - Học sinh khác nhận xét, bổ sung, đánh giá rất tình cảm. Một trong - Giáo viên quan sát, theo dõi quá trình hs thực hiện, những cách thể hiện rõ nhất gợi ý nếu cần. là sáng tác và viết ra những Bước 4: Kết luận, nhận định tác phẩm hay về tình mẹ, một Nhận xét câu trả lời của HS và kết nối vào hoạt động tác phẩm được nhiều người hình thành kiến thức mới. biết đến là Trong lòng mẹ của nhà văn Nguyên Hồng. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu chung a.Mục tiêu: Giúp HS nêu được những nét chính về nhà văn Nguyên Hồng (tên khai sinh, quê quán, sự nghiệp, tác phẩm chính) và tác phẩm “Những ngày thơ ấu” (xuất xứ, thể loại, nội dung, bố cục); cũng như đoạn trích “Trong lòng mẹ”. b.Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh giới thiệu về tác giả, đọc diễn cảm bài thơ, tìm hiểu chung về văn bản qua các nguồn tài liệu và qua phần kiến thức ngữ văn trong SGK.c. Sản phẩm: câu trả lời của học sinh, sản phẩm đã chuẩn bị trước. d. Tổ chức thực hiện: Hoạt động của thầy và trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu chung - Giáo viên hướng dẫn cách đọc, đọc mẫu một 1. Đọc: đoạn 2. Chú thích: GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
5. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 Với văn bản này chúng ta nên đọc với giọng chậm a. Tác giả rãi, tình cảm. Chú ý giọng đọc khác nhau với mỗi - Nguyên Hồng (1918 - 1982) nhân vật - Tên: Nguyễn Nguyên Hồng. - GV chia lớp thành 3 nhóm - Quê: Nam Định. + Nhóm 1 tìm hiểu thông tin về tác phẩm - Sự nghiệp: + Nhóm 2: Tìm hiểu thông tin về thể loại kí + Đề tài: hướng về những người + Nhóm 3: Tìm hiểu thông tin tác phẩm cùng khổ. - Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời câu hỏi + Sáng tác: tiểu thuyết, kí, thơ ? Nêu những hiểu biết của em về nhà văn Nguyên thành công hơn cả là tiểu thuyết. Hồng? + Phong cách: giàu chất trữ tình, Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ cảm xúc dạt dào thiết tha, rất mực - HS nghe hướng dẫn chân thành. - HS chuẩn bị độc lập (khi ở nhà đọc văn bản, đọc - Các tác phẩm chính: “Bỉ vỏ” kiến thức ngữ văn, tìm tư liệu). (1938), “Những ngày thơ ấu” - HS tương tác với các bạn trong lớp thảo luận, (1938), “Cửa biển”, thống nhất và phân công cụ thể: + 1 nhóm trưởng điều hành chung. + 1 thư kí ghi chép. + Người thiết kế power point/vẽ bản đồ tư duy và cử báo cáo viên. + Xây dựng nội dung: giới thiệu tác giả, tác phẩm + Bàn bạc thống nhất hình thức, phương tiện báo cáo. - HS gửi sản phẩm trước buổi học để GV kiểm tra chất lượng trước khi báo cáo. GV: Hướng theo dõi, quan sát HS, hỗ trợ (nếu HS gặp khó khăn). Bước 3: Báo cáo, thảo luận - Học sinh lần lượt trình bày nội dung đã thảo luận, góp ý, nhận xét. - Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá. - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý (nếu cần). GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
6. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 Bước 4: Kết luận, nhận định - Giáo viên nhận xét, đánh giá và bổ sung phần trình bày của Hs nhóm 1 chốt kiến thức về tác giả và nhấn mạnh thêm: - Giáo viên nhận xét, đánh giá và bổ sung phần b. Tác phẩm. trình bày của Hs nhóm 2,3, chốt lại kiến thức và - Văn bản thuộc thể loại hồi kí. - Sử dụng ngôi thứ nhất (lời kể của nhấn mạnh: chú bé Hồng). - Văn bản chia làm 2 phần + P1: Từ đầu người ta hỏi đến chứ. . Cuộc trò chuyện giữa bé Hồng và bà cô. + P2: Còn lại: . Cuộc gặp gỡ của bé Hồng với mẹ. HẾT TIẾT 29, CHUYỂN TIẾT 30 Nhiệm vụ 2: Đọc - hiểu văn bản a.Mục tiêu: Giúp HS - Tìm được những chi tiết nói về cảnh ngộ, lời nói, cử chỉ và phản ứng của chú bé Hồng. - Hiểu được hoàn cảnh đáng thương của bé Hồng thông qua cuộc trò chuyện với bà cô. b.Nội dung: - GV sử dụng KT mảnh ghép cho HS thảo luận. - HS làm việc cá nhân, làm việc nhóm để hoàn thiện nhiệm vụ. - HS trình bày sản phẩm, theo dõi, nhận xét và bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần). c. Sản phẩm: câu trả lời của học sinh, , phiếu học tập của HS đã hoàn thành, sản phẩm hoạt động nhóm d. Tổ chức thực hiện: HĐ của thầy và trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ II. Đọc - hiểu văn bản - GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua câu hỏi: 1.Cuộc trò chuyện giữa bé Hồng * Vòng chuyên sâu (7 phút) và bà cô - Chia lớp ra làm 3 nhóm hoặc 6 nhóm: a. Hoàn cảnh của bé Hồng: - Yêu cầu các em ở mỗi nhóm đánh số 1,2,3 - Bé Hồng là kết quả của cuộc hôn GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
7. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 (nếu 3 nhóm) hoặc 1,2,3,4,5,6 (nếu 6 nhóm)... nhân không tình yêu. - Phát phiếu học tập số 1 & giao nhiệm vụ: - Lớn lên trong gia đình không Nhóm I: Tìm những chi tiết nói về hoàn cảnh của hạnh phúc. bé Hồng? - Bố mất, mẹ đi tha hương, Hồng Nhóm II: Tìm những chi tiết nói về lời nói, cử sống bơ vơ giữa sự ghẻ lạnh cay chỉ của bà cô trong cuộc trò chuyện với Hồng? nghiệt của họ hàng Nhóm III: Tìm những chi tiết nói về phản ứng -> Cô độc, bất hạnh, luôn khát của bé Hồng trong cuộc trò chuyện? khao tình yêu thương của mẹ. * Vòng mảnh ghép (8 phút) b. Cuộc trò chuyện của bé Hồng - Tạo nhóm mới (các em số 1 tạo thành nhóm I và bà cô mới, số 2 tạo thành nhóm II mới, số 3 tạo thành Lời nói, cử Phản ứng của nhóm III mới & giao nhiệm vụ mới: chỉ của bà bé Hồng 1. Chia sẻ kết quả thảo luận ở vòng chuyên sâu? cô 2. Nhận xét hòan cảnh của bé Hồng? - Cười, hỏi - Toan trả lời 3. Nhà văn đã sử dụng nghệ thuật gì để xây dựng có muốn vào có (nghĩ đến vẻ bức chân dung của bà cô? Cũng như tâm trạng Thanh Hóa mặt rầu rầu, sự của bé Hồng? chơi với mẹ hiền từ của mẹ 4. Qua đó em hiểu gì về bà cô và bé Hồng là chú không? và cảnh thiếu bé thế nào? thốn tình Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ thương) * Vòng chuyên sâu - Cúi đầu HS: không đáp - Làm việc cá nhân 2 phút, ghi kết quả ra phiếu (nhận ra ý nghĩ cá nhân. cây độc, nét - Thảo luận nhóm 5 phút và ghi kết quả ra phiếu mặt cười rất học tập nhóm (phần việc của nhóm mình làm). kịch của cô). GV hướng dẫn HS thảo luận (nếu cần). - Cười đáp lại * Vòng mảnh ghép (7 phút) không muốn HS: - Đổi giọng, vào vì mẹ sẽ về - 3 phút đầu: Từng thành viên ở nhóm trình bày vỗ vai nhìn (hiểu rắp tâm lại nội dung đã tìm hiểu ở vòng mảnh ghép. tôi nghiêm tanh bẩn của cô - 5 phút tiếp: thảo luận, trao đổi để hoàn thành nghị, tỏ ý muốn chia rẽ những nhiệm vụ còn lại. thương xót hai mẹ con) GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
8. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 GV theo dõi, hỗ trợ cho HS (nếu HS gặp khó thầy tôi. khăn). Bước 3: Báo cáo, thảo luận * Mục đích: => Bé Hồng GV: châm chọc, thông minh, - Yêu cầu đại diện của một nhóm lên trình bày. nhục mạ, cố nhạy cảm, tâm - Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần). ý reo giắc hồn sáng trong HS: hoài nghi để và giàu tình - Đại diện 1 nhóm lên bày sản phẩm. Hồng khinh yêu thương - Các nhóm khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ miệt mẹ. mẹ, có niềm sung (nếu cần) cho nhóm bạn. tin mãnh liệt Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) vào mẹ. - Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của từng nhóm, chỉ ra những ưu điểm và hạn chế trong HĐ nhóm của HS. - Chốt kiến thức & chuyển dẫn sang mục 2 HĐ của thầy và trò Sản phẩm cần đạt HẾT TIẾT 30, CHUYỂN TIẾT 31 2. Cuộc gặp gỡ của bé Hồng và Nội dung 2: mẹ Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ a) Lúc mới gặp mẹ - GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua câu hỏi, Thoáng thấy Khi nhận ra phiếu học tập. người ngồi mẹ - Chia nhóm. trên xe - Phát phiếu học tập số 2 & giao nhiệm vụ: giống mẹ 1. Tìm những chi tiết thể hiện tâm trạng của bé Hồng khi thoáng thấy người ngồi trên xe giống - Đuổi theo, - Thở hồng mẹ và khi nhận ra mẹ? gọi bối rối: hộc, trán đẫm 2. Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ Mợ ơi! mồ hôi. thuật gì khi diễn tả cảm xúc của nhân vật trong - Ríu chân đoạn truyện này? khi trèo lên 3. Em có nhận xét gì về tâm trạng nhân vật bé xe. Hồng lúc này? - Òa khóc Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ nức nở. HS: Hành Là phản GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
9. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 - 2 phút làm việc cá nhân. động vội ứng tự nhiên - 3 phút thảo luận cặp đôi và hoàn thành phiếu vàng, tiếng của đứa con học tập. gọi cuống lâu ngày Bước 3: Báo cáo, thảo luận quýt bị dồn được gặp mẹ. GV: nén rất lâu Cử chỉ bối - Yêu cầu HS trình bày. bật ra thành rối lập cập - Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần). tiếng thể hiện mong sớm HS niềm khao được ở trong - Đại diện 1 nhóm lên trình bày sản phẩm. khát được vòng tay mẹ. - Các nhóm khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ gặp mẹ. Em khóc vì sung cho nhóm bạn (nếu cần). mãn nguyện Bước 4: Kết luận, nhận định khác với giọt (GV) nước mắt xót - Nhận xét về thái độ làm việc và sản phẩm của xa, tủi hờn các nhóm. khi nói - Chốt kiến thức lên màn hình, chuyển dẫn sang chuyện với mục sau. bà cô. - NT: Sử dụng liên tếp - NT: So các tính từ; sánh độc đáo. các từ cùng trường nghĩa “khóc, nức nở, sụt sùi”. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ b. Khi ở trong lòng mẹ - Phát phiếu học tập số 3. Hành Cảm xúc Suy nghĩ - Chia nhóm cặp đôi và giao nhiệm vụ: động ? Trình bày cảm xúc của bé Hồng khi ở trong - Đùi áp - Ấm áp, - Phải bé lòng mẹ? đùi mẹ; mơn lại, lăn ? Hình ảnh người mẹ được hiện lên như thế nào ở - Đầu man vào lòng đoạn văn cuối bài? Ý nghĩa của câu văn kết bài là ngả vào khắp da mẹ, áp gì? đầu mẹ. thịt. mặt vào ? Thông qua cuộc gặp gỡ này em hiểu gì về bé GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
10. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 Hồng? bầu sữa Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ nóng của HS: mẹ, để - Làm việc cá nhân 2’ (đọc SGK, tìm chi tiết) mẹ gãi - Làm việc nhóm 3’ (trao đổi, chia sẻ và đi đến rôm cho thống nhất để hoàn thành phiếu học tập). mới thấy - Đại diện lên báo cáo kết quả thảo luận nhóm, mẹ có 1 HS nhóm khác theo dõi, nhận xét và bổ sung êm dịu (nếu cần) cho nhóm bạn. vô cùng. GV: Hướng theo dõi, quan sát HS thảo luận Cảm giác hạnh phúc, sung nhóm, hỗ trợ (nếu HS gặp khó khăn). sướng tột đỉnh khi ở trong Bước 3: Báo cáo, thảo luận lòng mẹ. GV: - Yêu cầu HS báo cáo, nhận xét, đánh giá. - Hình ảnh người mẹ: - Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần). + Gương mặt tươi sáng. HS: + Đôi mắt trong. - Đại diện lên báo cáo sản phẩm của nhóm mình. + Nước da mịn, gò má hồng. - Nhóm khác theo dõi, nhận xét và bổ sung (nếu Chân dung mẹ hiện lên thật cần) cho nhóm bạn. hoàn hảo qua cái nhìn của bé B4: Kết luận, nhận định (GV) Hồng, từ đó thể hiện sâu sắc lòng - Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của nhóm. yêu thương, quý trọng mẹ của bé - Chốt kiến thức và chuyển dẫn sang mục sau. Hồng. => Bé Hồng luôn khao khát tình yêu thương và rất mực yêu mẹ. Em có niềm tin mãnh liệt vào mẹ Nhiệm vụ 3: Tổng kết a. Mục tiêu: Hs nắm được nội dung và nghệ thuật của văn bản b. Nội dung: Hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi tổng kết văn bản để chỉ ra những thành công về nghệ thuật, nêu nội dung, ý nghĩa bài học của văn bản. c. Sản phẩm: Các câu trả lời của học sinh d. Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ III. Tổng kết ? Nêu những biện pháp nghệ thuật được sử 1. Nghệ thuật GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
11. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 dụng trong văn bản? - Hồi kí giàu chất trữ tình. ? Nội dung chính của văn bản “Trong lòng - Miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế; mẹ”? lời văn dạt dào cảm xúc. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - Hình ảnh so sánh độc đáo. HS: 2. Nội dung - Suy nghĩ cá nhân 2’ và ghi ra giấy. - Nỗi đau khổ bất hạnh của những GV hướng theo dõi, quan sát HS hỗ trợ (nếu HS người phụ nữ trong xã hội cũ, mẹ gặp khó khăn). Hồng và hình ảnh đáng thương của Bước 3: Báo cáo, thảo luận những đứa trẻ. HS: báo cáo kết quả thảo luận nhóm, HS nhóm - Tình yêu mãnh liệt của chú bé khác theo dõi, nhận xét và bổ sung (nếu cần) cho Hồng với mẹ. nhóm bạn. GV: - Yêu cầu HS nhận xét, đánh giá chéo giữa các nhóm. Bước 4: Kết luận, nhận định - Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của từng nhóm. - Chuyển dẫn sang đề mục sau. HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể b) Nội dung: HS suy nghĩ cá nhân làm bài tập của GV giao c) Sản phẩm: Đáp án đúng của bài tập d) Tổ chức thực hiện Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ IV. Luyện tập Giáo viên giao bài tập cho HS. Bài tập 1: Tại sao nói: "Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng" ? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - GV giao bài tập cho HS. - HS hoạt động cá nhân để hoàn thành bài tập. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV yêu cầu HS trình bày sản phẩm của mình. GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
12. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 - HS trình bày, theo dõi, nhận xét, đánh giá và bổ sung cho bài của bạn (nếu cần). Bước 4: Kết luận, nhận định GV đánh giá bài làm của HS bằng điểm số. HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Phát triển năng lực sử dụng CNTT trong học tập. b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ. c) Sản phẩm: Sản phẩm của HS sau khi đã được chỉnh sửa (nếu cần). d) Tổ chức thực hiện HĐ của thầy và trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV giao nhiệm vụ) ? Viết một đoạn văn về tình mẫu tử - Tập trung nêu được những tình cảm của mẹ dành cho mình và ý nghĩa, vai trò của tình mẹ đối với người con, trách nhiệm của bản thân - Nộp sản phẩm : chụp lại gửi qua zalo nhóm lớp. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ GV hướng dẫn HS xác nhiệm vụ và tìm kiếm tư liệu trên nhiều nguồn HS đọc, xác định yêu cầu của bài tập Bước 3: Báo cáo GV hướng dẫn các em cách nộp sản phẩm. HS nộp sản phẩm cho GV qua hệ thống CNTT mà GV hướng dẫn. Bước 4: Kết luận, nhận định - Nhận xét ý thức làm bài của HS (HS nộp bài không đúng qui định (nếu có) - Dặn dò HS những nội dung cần học ở nhà và chuẩn bị cho tiết tiếp theo. GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
13. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 HƯỚNG DẪN TỰ HỌC: 1. Bài cũ - Ghi nhớ các đơn vị kiến thức đã học - Hoàn thiện bài tập vận dụng - Sưu tầm những câu ca dao, câu thơ, câu chuyện hay viết về tình mẫu tử. 2. Bài mới Văn bản “Đồng Tháp Mười mùa nước nổi” – Văn Công Hùng. - Giáo viên hướng dẫn học sinh cách đọc và tìm hiểu tác giả, những nét chung của văn bản qua các nguồn tài liệu và qua phần kiến thức ngữ văn trong SGK. Nhóm 1: Giới thiệu về tác giả , tác phảm Nhóm 2: Tìm hiểu chung về tác phẩm - Tìm hiểu văn bản: + Tìm và phân tích những chi tiết nói về thiên nhiên cảnh quan nơi Đồng Tháp Mười Nhóm 3: Tìm và phân tích những chi tiết nói về những nét văn hóa nơi Đồng Tháp Mười Nhóm 4: Con người nơi Đồng Tháp Mười GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
14. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 Ngày soạn: Ngày 4,7,9/11 5,7,9/11 16/10/2022 Dạy Tiết 2,4,3 3,5,1 Lớp 6C 6D TUẦN 9-10 : ĐỌC HIỂU VĂN BẢN ĐỒNG THÁP MƯỜI MÙA NƯỚC NỔI -Văn Công Hùng- Thời gian thực hiện: 3 tiết (Tiết 36,37,38) I. MỤC TIÊU (Học xong bài học, học sinh sẽ đạt được) 1. Về kiến thức - Trình bày vắn tắt hiểu biết về tác giả Văn Công Hùng và bài thơ - Hiểu được ẻ đẹp của vùng đất Đồng Tháp Mười. - Nhận biết được một số yếu tố hình thức (ngôi kể, tính xác thực, cách kể sự việc, hình thức ghi chép), nội dung (đề tài, chủ đề, cảm xúc, ý nghĩa ) của văn bản du kí. 2. Về năng lực Năng lực chung: - Tự học: Tự giác, chủ động trong tiếp cận, tìm hiểu kiến thức về tác giả, tác phẩm. - Hợp tác: Tích cực trao đổi, tham gia hoạt động nhóm; - Sáng tạo: Tư duy linh hoạt, sáng tạo. Năng lực đặc thù môn học: - Năng lực ngôn ngữ: Diễn đạt suy nghĩ, ý tưởng một cách tự tin; có biểu cảm phù hợp với đối tượng và bối cảnh giao tiếp - Năng lực văn học: Xác định được phương thức biểu đạt, ngôi kể của văn bản. Phân tích được tác dụng của các biện pháp nghệ thuật có trong văn bản. 3. Về phẩm chất: GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
15. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 - Nhân ái: HS biết yêu và tự hào về cảnh sắc thiên nhiên, đất nước. - Chăm chỉ: HS có ý thức chăm học, chăm làm, tự rèn luyện, bồi dưỡng. - Trách nhiệm: HS biết hành động có trách nhiệm với bản thân mình, với quê hương, đất nước * Mục tiêu khác: - GD đạo đức, văn hóa ứng xử - Kỹ năng sống: Giáo dục cho HS biết kĩ năng sinh tồn tại những vùng đất, những nơi có điều kiện tự nhiên khác nhau. Biết giữ gìn những nét văn hóa truyền thống của địa phương. Từ đó có ý thức hơn trong việc bảo vệ chủ quyền đất nước. Tiết 1: Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm, tìm hiểu nội dung nói về thiên nhiên cảnh quan vùng Đồng Tháp Mười Tìm hiểu nội dung nói về văn hóa và con người nơi Đồng Tháp Mười Tiết 2: Tìm hiểu về cảm xúc của tác giả khi đến đây. Luyện tập, vận dụng, hướng dẫn tự học II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU: 1. Thiết bị: Máy chiếu; máy tính; giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm; bảng kiểm tra, đánh giá thái độ làm việc nhóm, bài trình bày của HS. 2. Học liệu: Sgk, sgv, kế hoạch bài dạy, sách tham khảo, phiếu học tập,... III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1.Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ -Kiểm tra việc chuẩn bị bài, tự học của học sinh 3. Tổ chức các hoạt động TIẾT 36 HOẠT ĐỘNG 1: HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU a) Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học. b) Nội dung: GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề. c) Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập và câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: HĐ của thầy và trò Sản phẩm cần đạt GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
16. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ - HS chia sẻ suy nghĩ Cho học sinh xem Video bài hát: Việt Nam những chuyến đi GV đặt câu hỏi cho HS suy nghĩ: Em đã từng thực hiện một chuyến đi tham quan để khám phá, tìm hiểu về cảnh sắc và con người nơi nào trên đất nước ta? Đi bằng phương tiện gì? Cảm nhận của em về địa điểm tham quan đó? HS tiếp nhận nhiệm vụ. Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ + HS nghe và trả lời Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận + HS trình bày sản phẩm thảo luận. Các nhóm thuyết minh sản phẩm của nhóm mình. + GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ + GV dẫn dắt: Đất nước ta có bao cảnh sắc tươi đẹp. Ở mỗi nơi lại có những nét đặc trưng về thiên nhiên, con người. Trong bài học hôm nay, chúng ta cùng nhau khám phá vẻ đẹp của mảnh đất phương Nam xa xôi, về với vùng sông nước Đồng Tháp Mười mùa nước nổi. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu chung a) Mục tiêu: - Học sinh nêu được những nét chính về tác gải Văn Công Hùng (tên khai sinh, quê quán, sự nghiệp, tác phẩm chính) và tác phẩm (xuất xứ, thể loại, nội dung, bố cục) - Nắm được những thông tin về thể loại du kí, giải nghĩa từ khó trong văn bản. b) Nội dung - Giáo viên hướng dẫn học sinh giới thiệu về tác giả, đọc diễn cảm bài văn, tìm hiểu chung về văn bản qua các nguồn tài liệu và qua phần kiến thức ngữ văn trong SGK. GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
17. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 c) Sản phẩm: Phần trình bày của học sinh, sản phẩm đã chuẩn bị trước. d) Tổ chức thực hiện HĐ của thầy và trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu chung - Giáo viên hướng dẫn cách đọc, đọc mẫu một đoạn 1. Đọc Với văn bản này, chúng ta cần đọc với tốc độ chậm 2. Chú thích rãi, giọng đọc to, rõ ràng, truyền cảm, chú ý nhấn a. Tác giả vào các từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc của - Tác giả: Văn Công Hùng người viết. - Năm sinh: 1958 - GV yêu cầu HS: - Quên quán: Thừa Thiên + Giới thiệu về tác giả? Huế + Xác định thể loại VB? chỉ ra những yếu tố đặc b. Tác phẩm trưng của thể loại qua VB ? + VB sử dụng ngôi kể - Thể loại: Du kí. thứ mấy?Tác dụng của ngôi kể. - Phương thức biểu đạt: Tự + Xác định bố cục của VB sự kết hợp miêu tả, biểu cảm. - GV yêu cầu HS giải nghĩa những từ khó: ước kiệt, - Xuất xứ: Dẫn theo Báo phèn, cù lao, quốc hồn quốc tuý Văn nghệ, số 49, tháng - HS lắng nghe. 12/2011. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - Ngôi kể: ngôi thứ nhất + HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học. - Bố cục: 3 phần Dự kiến sản phẩm: Du kí là một thể của kí, dùng để ghi lại những điều chứng kiến trong một chuyến đi diễn ra chưa lâu của bản thân tới một miền đất khác Bước 3: Báo cáo + HS trả lời câu hỏi + GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4: Kết luận, nhận định + GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng GV bổ sung thêm thông tin về nhà thơ Văn Công Hùng sinh năm 1958 tại thành phố Thanh Hóa, hiện sống ở thành phố Pleiku, Gia Lai và Tp HCM. Anh Viết văn, viết báo và làm thơ từ 1981 và là Hội viên GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
18. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 Hội Nhà văn Việt Nam, Hội viên Hội Nhà báo Việt Nam, Hội viên Hội Văn Nghệ dân gian Việt Nam, Hội VHNT các dân tộc thiểu số Việt Nam. Anh nguyên là Tổng biên tập Tạp chí Văn Nghệ Gia Lai, là Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà Văn Việt Nam khóa VIII. Quan niệm văn chương của ông là:“Viết không bao giờ là trò chơi, mà là cuộc vật lộn khổ sở, là nghiệp đeo đẳng suốt đời. Chữ không làm cho người no, nhưng cho ta cảm giác bình an và như thế là hạnh phúc. Nhiều hay ít là do tài năng từng người, nhưng được một câu thơ một bài báo có ích là mong mỏi của tôi, người viết.” Nhiệm vụ 2: Đọc - hiểu văn bản a. Mục tiêu: Tìm và phân tích được các chi tiết, hình ảnh liên quan đến nội dung bài học - Nắm được nội dung và nghệ thuật văn bản. - Hs hoạt động cá nhân, làm việc nhóm; tìm hiểu nội dung, nghệ thuật văn bản qua hệ thống câu hỏi, phiếu học tập. b. Nội dung: Hs sử dụng sgk, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS d. Tổ chức thực hiện: HĐ của GV & HS Nội dung cần đạt Nội dung 1 II. Đọc - hiểu văn bản Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ 1. Thiên nhiên, cảnh quan - GV yêu cầu HS dựa vào văn bản vừa đọc, trả lời câu nơi Đồng Tháp Mười hỏi: - Lũ: + Tác giả đã lựa chọn những gì để làm nổi bật màu + Là nguồn sống của cả cư sắc riêng của Đồng Tháp Mười? dân miền sông nước. - HS tiếp nhận nhiệm vụ. + Mang phù sa mùa màng Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ về, mang tôm cá về, làm + HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi nên một nền văn hóa đồng Dự kiến sản phẩm: bằng. GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
19. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận + Nếu không có lũ, nước + HS trình bày sản phẩm thảo luận kiệt đi thì sẽ rất khó khăn. + GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. - Kênh rạch: Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ + Được đào để thông + GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên thương, lấy nước, lấy đất bảng đắp đường. GV bổ sung: Văn bản được chia thành 3 phần, giới + Hệ thống kênh rạch chằng thiệu về thiên nhiên, cảnh quan, nét văn hóa của chịt, kê huyết mạch nối ĐTM. những cù lao, giống,...thành Nội dung 2 một đồng bằng rộng lớn và Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ đầy màu sắc. - GV sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn, HS thảo luận trong bàn những vấn đề sau: + Tác giả đã lựa chọn những những yếu tố nào để miêu tả thiên nhiên ĐTM? + Tìm những chi tiết nói đến vai trò quan trọng của lũ với ĐTM? + Kênh rạch được đào nhằm mục đích gì? - HS tiếp nhận nhiệm vụ. Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ + HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi Dự kiến sản phẩm: Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận + HS trình bày sản phẩm thảo luận + GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ + GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng Gv cho HS quan sát clip về vùng ĐTM và bổ sung: Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và vùng ĐTM nói riêng là vùng sông nước, nơi người dân đã quen “sống chung với lũ”. Lũ đến mang cho người dân nguồn tôm cá dồi dào, mang đến phù sa bồi đắp cho GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
20. Kế hoạch bài dạy- Môn học: Ngữ văn Lớp 6 - 2022-2023 đồng bằng thêm màu mỡ Từng con kênh, con rạch như tạo ra bản sắc riêng, đặc trưng cho đồng bằng. Nội dung 3 Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ + Tác giả đã giải thích về tên gọi “tràm chim” như thế nào? + Thời điểm để quan sát được chim là khi nào? Em nhận xét gì về cảnh sắc đó? - HS tiếp nhận nhiệm vụ. Bước 2: HSthực hiện nhiệm vụ + HS trả lời từng câu hỏi - Tràm chim : rừng tràm Dự kiến sản phẩm: và chim dày đặc thành + Tràm chim : rừng tràm và chim dày đặc thành vườn. vườn. + Muốn thấy chim phải chiều tối, hàng vạn, chục vạn + Muốn thấy chim phải con lớn bé to nhỏ rợp cả một khoảng trời. chiều tối, hàng vạn, chục Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận vạn con lớn bé to nhỏ rợp + HS trình bày sản phẩm thảo luận cả một khoảng trời. + GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. một vùng đất thiên Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ nhiên trù phú + GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng GV chuẩn kiến thức: Nội dung 4 Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ - GV đặt câu hỏi theo cặp en: thế lực của cái đẹp tự + Tại sao tác giả lại nói “về đây mới thấy, sen xứng nhiên đáng để ngợp”? + Bạt ngàn, tinh khiết, ngạo + Em có biết câu thơ hay bài hát nào ca ngợi về sen nghễ, không chen chúc. vùng Đồng Tháp Mười? → Nghệ thuật: nhân hóa. + Tác giả đã sử biện pháp tu từ gì? ➩ Thiên nhiên, cảnh quan + Qua cách miêu tả về lũ, kênh rạch, tràm chim, sen, hùng vĩ, tươi đẹp, đặc biệt em nhận xét gì về cảnh quan thiên nhiên vùng ĐTM? tại Đồng Tháp Mười. - HS tiếp nhận nhiệm vụ. GV : Nguyễn Thị Huyền- Trường: THCS Nguyễn Chuyên Mỹ