Bài giảng Ngữ văn 6 (Kết nối tri thức) - Tiết 114+115, Văn bản: Các loài chung sống với nhau như thế nào?

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 (Kết nối tri thức) - Tiết 114+115, Văn bản: Các loài chung sống với nhau như thế nào?

1. Tiết: 114, 115. Văn bản: CÁC LOÀI CHUNG SỐNG VỚI NHAU NHƯ THẾ NÀO? Ngọc Phú
2. KHỞI ĐỘNG
3. KHỞI ĐỘNG Nối các từ khóa thể hiện mối quan hệ giữa các từ khóa
4. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
5. I. Đọc và tìm hiểu chung
6. 1. Đọc Biết cách đọc to, trôi chảy, phù hợp về tốc độ đọc, phân biệt được lời người kể chuyện và lời nhân vật
7. 2. Chú thích
8. 1. Tiến hóa: biến đổi dần theo hướng phát triển đi lên.
9. 2. Quần xã: tập hợp tất cả các sinh vật cùng loài và khác loài, cùng sống trong một khu vực xác định vào một thời gian xác định.
10. 2. Quần xã: tập hợp tất cả các sinh vật cùng loài và khác loài, cùng sống trong một khu vực xác định vào một thời gian xác định.
11. 3. Biome: để chỉ tập hợp các sinh vật cùng môi trường sinh sống mang những đặc thù của chúng, thường được dịch là khu sinh học. Tên gọi của các biome luôn thể hiện rõ đặc điểm của từng hệ sinh thái riêng biệt.
12. 4. Kí sinh: sống bằng cách hút chất dinh dưỡng từ cơ thể những sinh vật khác.
13. 3. Tác giả, tác phẩm Trình bày vài thông tin về tác giả, tác phẩm .
14. 3. Tác giả, tác phẩm Tác giả: Ngọc Phú Tác phẩm: thể loại là văn bản thông tin.
15. Bố cục Đoạn 1:từ đầu => tổn thương của nó: đặt vấn đề (đời sống của muôn loài trên TĐ và sự cân bằng rất dễ tổn thương của nó) Đoạn 2: Tiếp => đẹp đẽ này: Nội dung chính (Sự đa dạng của các loài, tính trật tự trong đời sống của muôn loài, vai trò của con người trên TĐ) Đoạn 3: Phần còn lại : Kết luận vấn đề): Kết luận vấn đề
16. II. Đọc – hiểu văn bản 1. Thông tin chính của văn bản
17. a. Sự đa dạng của các loài Hãy tìm những dẫn chứng trong đoạn (2) để thể hiện sự phong phú của các loài trên TĐ?
18. a. Sự đa dạng của các loài Có khoảng hơn 100000 loài sinh vật Các loài sinh vật Chỉ nhận biết được hơn 1.400.000 loài trên TĐ rất đa dạng, phong phú Trong đó hơn 300.000 loài thực vật và 1.000.000 loài động vật.
19. a. Sự đa dạng của các loài Sự chênh lệch giữa số lượng loài sinh vật tồn tại trên thực tế và con số về số lượng loài đã đã nhận biết nói với chúng ta điều gì?
20. a. Sự đa dạng của các loài Người đọc phải thường xuyên nhớ về mốc ra đời Số liệu thường chỉ của văn bản có giá trị thời điểm. Lưu ý về những dẫn chứng được thống kê trong văn bản thông tin.
21. a. Sự đa dạng của các loài Hãy quan sát ảnh minh hoạ và dựa vào việc quan sát thực tế của em, hãy cho biết Kể về một du lịch sinh thái hay khu bảo tồn thiên nhiên mà em biết. Ở đó em thấy các loài sinh vật nào và chúng sống với nhau ra sao? Từ đó em hiểu gì về quần xã sinh vật?
22. a. Sự đa dạng của các loài Mỗi quần xã giống như một thế giới riêng. Trong đó các loài cùng chung sống với số lượng cá thể khác nhau.
23. a. Sự đa dạng của các loài Số lượng các loài ở mỗi quần xã có giống nhau không? Chúng phụ thuộc vào điều gì?
24. Sự đa dạng ở mỗi quần xã Sự cạnh tranh Mối quạn hệ con mồi Vật ăn thịt .
25. b. Tính trật tự trong đời sống của muôn loài Em hiểu thế nào về tính trật tự? “Trật tự” có đồng nghĩa với “ổn định” không?
26. b. Tính trật tự trong đời sống của muôn loài Sự sắp xếp theo một thứ tự, một quy tắc nhất định. Tính trật tự. Có tổ chức, có kỉ luật trong một tập thể, tổ chức nào đó. => Trật tự có thể hiểu là tình trạng ổn định.
27. b. Tính trật tự trong đời sống của muôn loài Tính trật tự trong đời sống của muôn loài được biểu hiện như thế nào? Mục đích của sự trật tự này?
28. * Biểu hiện Tính trật tự thể hiện ở số lượng các loài trong một quần xã : loài ưu thế, loài chủ chốt, loài thứ yếu, loài ngẫu nhiên, loài đặc trưng
29. Loài ưu thế Cây thông trong quần xã rừng thông Đóng vai trò quan trọng trong quần xã. Số lượng nhiều và có khả năng hoạt động mạnh.
30. Loài chủ chốt Sư tử ở các đồng cỏ hay cá sấu ở đầm nước châu Phi Đóng vai trò kiểm soát, khống chế hoạt động của các loài khác. Duy trì sự phát triển ổn định của quần xã.
31. Sự phân bố các loài Trong không gian sống chung. Hoặc theo chiều thẳng đứng. Hoặc theo chiều ngang .
32. Sự phân bố các loài Giảm bớt sự cạnh tranh giữa các loài. Giúp từng loài có thể sử dụng nguồn sống của môi trường một cách hiệu quả nhất.
33. c. Mối quan hệ giữa các loài trong quần xã Nếu chỉ tồn tại quan hệ đối kháng, sự cân bằng trong quần xã sinh vật sẽ bị ảnh hưởng ra sao?
34. c. Mối quan hệ giữa các loài trong quần xã Nếu chỉ tồn tại quan hệ đối kháng hoặc quan hệ hỗ trợ thì sự cân bằng trong đời sống của các loài trong một quần xã lập tức bị phá vỡ.
35. c. Mối quan hệ giữa các loài trong quần xã Ngược lại, nếu quan hệ hỗ trợ luôn cùng tồn tại bên quan hệ đối kháng thì mọi thứ đạt đến sự cân bằng và vạn vật đều có cơ hội sống.
36. d. Cách chung sống của loài người Con người đã tác động, can thiệp đến tự nhiên như thế nào? Lấy ví dụ cụ thể?
37. d. Cách chung sống của loài người con người đã bộc lộ khả năng sáng tạo, phát minh ra nhiều thứ. Tuỳ ý xếp đặt lại trật tự mà tạo hoá gây dựng Ảnh hưởng tiêu cực đến tự nhiên: thuốc trừ sâu, bom nguyên tử, chất độc dioxin
38. d. Cách chung sống của loài người Sự cân bằng trong đời sống muôn loài ít nhiều bị xáo trộn, phá vỡ, thêm bào đó những yếu tố vô sinh của môi trường Bản thân cuộc sống con người bị tác động trở lại - gậy ông đập lưng ông.
39. Những nỗ lực thay đổi của con người Con người bắt đầu tỉnh ngộ Biết tìm cách sống chung với muôn loài Biết nhìn vấn đề một cách sáng suốt hơn => Đoạn văn triển khai theo mối quan hệ nhân- quả
40. 2. Nhận xét về cách mở đầu và kết thúc Phần mở đầu và kết thúc có gì đặc sắc?Nêu tác dụng của cách mở đầu và kết thúc đó?
41. 2. Nhận xét về cách mở đầu và kết thúc Cả đoạn mở đầu và kết thúc, tác giả đều nêu và kết thúc vấn đề bằng cách đề cập đến bộ phim hoạt hình Vua Sư tử Nhắc lại câu nói "Tất cả chúng ta đều thuộc về vòng đời bất tận"
42. 2. Nhận xét về cách mở đầu và kết thúc VB này trở nên hấp dẫn người đọc, tránh đi sự khô khan. Gợi cho người đọc nhiều suy nghĩ.
43. 3. Chia sẻ bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của bản thân Con người có thể làm gì để bảo vệ sự phát triển phong phú của thế giới sinh vật?
44. 3. Chia sẻ bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của bản thân Xây dựng các khu bảo tồn thiên nhiên Sống hài hòa hòa với muôn loài Không săn bắt động vật Bảo vệ môi trường trái phép Giảm rác thải, đặc biệt là rác Không sử dụng bừa bãi thải nhựa hóa chất độc hại Không chặt phá rừng làm xói mòn đất đá,
45. III. Tổng kết
46. Theo em, chủ đề của văn bản là gì? Hãy tóm tắt nội dung và ý nghĩa của văn bản? Nghệ thuật đặc sắc được thể hiện qua văn bản?
47. 2. Nghệ thuật Số liệu dẫn chứng phù hợp, cụ thể, lập luận rõ ràng, logic có tính thuyết phục. Cách mở đầu - kết thúc văn bản có sự thống nhất, hỗ trợ cho nhau tạo nên nét đặc sắc, độc đáo cho VB.
48. 1. Nội dung – Ý nghĩa Nội dung: Văn bản đề cập đến vấn đề sự đa dạng của các loài vật trên TĐ và trật tự trong đời sống muôn loài. Ý nghĩa : VB đã đặt ra cho con người vấn đề cần biết chung sống hài hoà với muôn loài, để bảo tồn sự đa dạng của thiên nhiên trên TĐ.
49. LUYỆN TẬP
50. Câu 1: Trong văn bản: Các loài chung sống với nhau như thế nào? tác giả đã nhắc đến bộ phim nào? A. Vua Sư Tử B. Đi tìm Nemo C. Đô-rê-mon D. Tất cả đều sai.
51. Câu 2: Thể loại của văn bản: Các loài chung sống với nhau như thế nào? A. Văn bản thông tin B. Văn bản nghị luận C. Tiểu thuyết D. Truyện ngắn
52. Câu 3: Theo văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? hiện nay có bao nhiêu loài sinh vật trên Trái Đất? A. > 1.000.000 B. > 10.000.000 C. > 3.000.000 D. >5.000.000
53. Câu 4: Văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? được trích từ? A. Báo Tuổi trẻ B. Báo Thanh niên C. Báo Nhân dân D. Báo Đất Việt
54. Câu 5: Tự sự là phương thức biểu đạt chính của Văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? Đúng hay sai? A. Đúng B. Sai
55. Câu 6: Từ “quần xã” trong văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? được hiểu là? A. Tập hợp muôn loài, trừ người B. Một xã hội C. Tập hợp tất cả các sinh vật cùng sống trong một khu vực và thời gian D. Tập hợp muôn loài trên Trái Đất nhất định
56. Câu 7: Trong văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào?, tính đa dạng ở mỗi quần xã phụ thuộc vào diện tích lãnh thổ sử dụng. Đúng hay sai? A. Đúng B. Sai
57. Câu 8. Tác giả Ngọc Phú đã đặt vấn đề cho văn bản Các loài chung sống với như thế nào? bằng cách A. Kể lại cuộc trò chuyện giữa vua sư tử Mu- B. Thống kê các số liệu về các loại động vật pha-sa và Xim-ba trong bộ phim hoạt hình trên Trái Đất. Vua sư tử. C. Cung cấp các thông tin khoa học về vòng D. Giới thiệu trực tiếp vấn đề. đời của các loài sinh vật.
58. Câu 9. Nội dung chính được đề cập tới trong văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? Là gì? A. Muôn loài trên Trái Đất đều được sắp xếp B. Con người là chúa tể của thế giới, có thể theo một trật tự và tuân theo quy luật của tạo tùy ý xếp đặt lại trật tự mà tạo hóa gây dựng. hóa. C. Sự đa dạng của các quần xã sinh vật trên D. Các quần xã sinh vật luôn tồn tại các mối Trái Đất. quan hệ hỗ trợ và đối kháng.
59. Câu 10. Sự đa dạng, phong phú của các quần xã khác nhau không phụ thuộc vào yếu tố nào? B. Mối quan hệ con mồi – vật A. Sự cạnh tranh giữa các loài. ăn thịt. C. Mức độ thay đổi của các yếu D. Kích thước của các loài tố vật lí – hóa học. trong quần xã.
60. VẬN DỤNG
61. Viết đoạn văn (5-7 câu) với câu mở đầu: Trên hành tinh đẹp đẽ này, muôn loài luôn cần thiết cho nhau.
62. Trên hành tinh đẹp đẽ này, muôn loài đều cần thiết cho nhau. Các loài sinh vật khi sống trong cùng một khu vực môi trường sẽ có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp tới nhau thông qua chuỗi thức ăn. Chỉ cần một trong những mắt xích của chuỗi có sự tăng giảm đều làm ảnh hưởng tới các mắt xích còn lại. Vì thế, để cho một hệ sinh thái được cân bằng về sinh vật, con người cần làm tốt vai trò của mình trong hệ sinh thái đó, đừng tác động tiêu cực để làm mất cân bằng của hệ sinh thái rồi từ đó dẫn tới mất cân bằng sinh quyển. Không có gì quá cao xa, các em có thể cùng bố mẹ: giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vất hoá học, giảm sử dụng đồ nhựa, bao bì nilon, tăng cường trồng cây xanh, để giúp lấy lại cân bằng sinh thái ngay quanh chúng ta.