Bài giảng Ngữ văn 6 (Chân trời sáng tạo) - Bài 1: Lắng nghe lịch sử nước mình - Sự tích Hồ Gươm

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 (Chân trời sáng tạo) - Bài 1: Lắng nghe lịch sử nước mình - Sự tích Hồ Gươm

1. Nhìn hình đoán địa danh
2. Cầu Thê Húc về đêm
3. Sự tích Hồ Gươm
4. I. Tìm hiểu chung
5. Đọc văn bản + Hoàn thiện PHT số 1
6. Phiếu học tập số 1 Yêu cầu Sản phẩm 1. Trả lời câu hỏi sau: Truyện “Sự tích Hồ Gươm” thuộc thể loại nào? A. Truyền thuyết về người anh hùng. B. Truyền thuyết về thời kì dựng nước. C. Truyền thuyết về địa danh. 2. Nêu hiểu biết của nhóm về thể loại đó? 3. Trả lời câu hỏi sau: Văn bản này là một văn bản truyện vậy PTBĐ chính của nó là gì? Ngôi kể của truyện là ngôi thứ mấy?
7. Phiếu học tập số 1 Yêu cầu Sản phẩm 4. Đặt câu chứa nội dung của những bức tranh sau: 1 2 3 4 5 6 7 8 9
8. Phiếu học tập số 1 Yêu cầu Sản phẩm 5. Hãy sắp xếp các sự việc trên theo đúng trình tự của truyện và cho biết đâu là sự việc chính, đâu là sự việc phụ? 6. Dựa vào việc sắp xếp sự việc hãy phân chia bố cục của truyện?
9. Đáp án Phiếu học tập số 1 Yêu cầu Sản phẩm 1. Trả lời câu hỏi sau: Truyện “Sự tích Hồ Gươm” thuộc thể loại nào? A. Truyền thuyết về người anh hùng. C. Truyền thuyết về địa danh. B. Truyền thuyết về thời kì dựng nước. C. Truyền thuyết về địa danh. Truyện Sự tích HG thuộc thể loại truyền thuyết địa danh: Loại truyền 2. Nêu hiểu biết của nhóm về thể loại đó? thuyết giải thích nguồn gốc lịch sử của một địa danh. 3. Trả lời câu hỏi sau: Văn bản này là một - PTBĐ: Tự sự. văn bản truyện vậy PTBĐ chính của nó là - Ngôi kể: Ngôi thứ ba. gì? Ngôi kể của truyện là ngôi thứ mấy?
10. Đáp án Phiếu học tập số 1 Yêu cầu Sản phẩm 4. Đặt câu chứa nội dung của những bức tranh sau: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 5. Hãy sắp xếp các sự việc trên theo đúng trình tự của truyện và cho biết đâu là sự việc chính, đâu là sự việc phụ?
11. 8. Giặc Minh đô hộ. 6. Nghĩa quân Lam Sơn nổi dậy nhưng thất bại. 1. Lê Thận đi đánh cá, ba lần kéo lưới đều thấy lưỡi gươm, bèn mang về nhà.
12. 2. Lê Lợi đến nhà Thận, thấy lưỡi gươm phát sáng, cầm lên xem. 3. Lê Lợi thua trận, chạy vào rừng, tình cờ bắt được chuôi gươm. 5. Lê Lợi kể lại chuyện cho Thận, 2 người đem gươm ra tra vào chuôi vừa như in. Thận cùng tướng lĩnh nguyện 1 lòng phò Lê Lợi cứu nước
13. 7. Từ đó nghĩa quân nhanh chóng quét sạch giặc ngoại xâm. 4. Đất nước thanh bình, Lê Lợi lên làm vua, Long Quân sai Rùa Vàng đòi gươm thần; Vua trả gươm. 9. Từ đó hồ Tả Vọng mang tên Hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm.
14. Long Quân Rùa cho mượn Vàng đòi gươm. gươm.
15. Đáp án Phiếu học tập số 1 Yêu cầu Sản phẩm - P1: Từ đầu đến “đất nước”: Long Quân cho nghĩa quân 6. Dựa vào việc sắp xếp sự mượn gươm thần. việc hãy phân chia bố cục của truyện? - P2: Còn lại: Long Quân đòi lại gươm thần.
16. I. Tìm hiểu chung Truyền thuyết địa danh: Loại truyền thuyết giải 1. Thể loại: thích nguồn gốc lịch sử của 1 địa danh. - Ngôi kể: ngôi thứ ba (Người kể giấu 2. Đọc- kể tóm tắt: mình, gọi tên nhân vật). - PTBĐ: Tự sự. - P1: Từ đầu đến đất nước: Long Quân cho 3. Bố cục: nghĩa quân mượn gươm thần. - P2: Còn lại: Long Quân đòi lại gươm thần.
17. II. Đọc hiểu văn bản
18. 1. Long Quân cho mượn gươm
19. 1. Long quân cho nghĩa quân Lam Sơn mượn gươm thần trong bối cảnh nào? 2. Cách cho mượn gươm có gì đặc biệt? Ý nghĩa? 3. So sánh thế lực của nghĩa quân trước và sau khi có gươm?
20. a/ Bối cảnh cho mượn gươm Thời gian: Thế kỉ XV, đất nước ta bị giặc Minh đô hộ Nhân dân khổ cực lầm than Nghĩa quân Lam Sơn còn yếu nên nhiều lần bị thua
21. b/ Cách cho mượn gươm ✓ Lê Thận 3 lần đều kéo lưới → Nhận gươm không dễ được 1 lưỡi gươm (Dưới nước) dàng, có thử thách. ✓ Lê Lợi chạy giặc bắt được → Kết hợp miền ngược chuôi gươm (Trên rừng) với miền xuôi mới tạo ra sức mạnh. ✓ Gươm có chữ “Thuận thiên” → Cuộc khởi nghĩa chính nghĩa; hợp ý trời, lòng dân; được thần linh ủng hộ.
22. c/ Gươm thần tỏa sáng Nghĩa quân trước khi có gươm Nghĩa quân sau khi có gươm - Nhuệ khí tăng tiến - Non yếu - Xông xáo tìm địch - Trốn tránh - Đầy đủ, chiếm được các kho lương - Ăn uống khổ sở của địch → Bị động và yếu thế → Chủ động và lớn mạnh ➔ Ca ngợi sức mạnh vô địch của tinh thần yêu nước; ý chí chiến đấu của nghĩa quân, của khối đại đoàn kết toàn dân.
23. 2. Long Quân đòi lại gươm
24. 1/ Long Quân 2/ Quá trình Thảo luận đòi gươm trong đòi gươm diễn bối cảnh nào? ra như thế nhóm và nào? Ý nghĩa? hoàn thiện phiếu học 4/ Vì sao Long tập sau Quân cho mượn trong 5’ gươm ở Thanh 3/ Ánh sáng le lói Hoá nhưng lại đòi phản lại trên mặt gươm ở hồ Tả hồ có ý nghĩa gì? Vọng?
25. a/ Bối cảnh trả gươm Chiến tranh kết Lê Lợi lên làm thúc, đất nước vua, dời đô về hoà bình. Thăng Long
26. b/ Quá trình trả gươm → Thể hiện ước - Rùa Vàng đến vọng hòa bình của xin lại gươm thần dân tộc ta. - Nhà vua không → Lời nhắc nhở, hề đắn đo mà sẵn cảnh báo đối với sàng trao trả những kẻ thù còn gươm đang lăm le xâm lược nước ta
27. c/ Kết thúc truyện Ánh sáng le lói phản lại trên mặt hồ → Ánh hào quang, niềm tự hào về chiến công oanh liệt trong sự nghiệp đánh giặc cứu nước. → Cảnh đẹp, kì ảo và thiêng liêng. Hồ Tả Vọng đổi tên thành hồ Hoàn Kiếm. → Ý nghĩa tượng trưng cho hồn thiêng của sông núi, tổ tiên, sức mạnh của chính nghĩa, của nhân dân.
28. ✓ Nhan đề “Sự tích Hồ Gươm” gắn với việc trả gươm của Lê Lợi ✓ Tên truyện và cách kể, giải thích về sự tích đổi tên Tả Vọng thành hồ Gươm rất Ý nghĩa nhan đề sâu sắc, thể hiện sự tự hào truyền thống, lịch sử dân tộc
29. 3. Chi tiết thực và kì ảo
30. "NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ LỚP" Ai thông minh hơn học sinh lớp 6?
31. Đâu là những chi tiết tưởng tượng, kì ảo có trong truyện? a. Lưới đánh cá e. Lê Thận (1) b. Gươm thần f. Long Quân c. Rùa Vàng d. Giặc Minh d. Lê Lợi → Đáp án: B – C - F
32. Theo em, vì sao thanh gươm trong truyện này được gọi là gươm thần? Điều này thể hiện đặc điểm gì của truyền thuyết? (2) → Vì có nguồn gốc kì lạ và sức mạnh phi thường → Thể hiện đặc điểm là truyện thường có các chi tiết kì ảo, hoang đường.
33. Nội dung của truyện đề cập đến những nhân vật lịch sử hoặc sự kiện lịch sử có thật nào? (3) → Lê Lợi, cuộc kháng chiến chống quân Minh, Hồ Gươm
34. Cốt lõi lịch sử: - Nhân vật lịch sử: Lê Lợi - Sự kiện lịch sử: Giặc Minh; Yếu tố kì ảo: khởi nghĩa Lam Sơn, Lê Lợi - Nhân vật: Lạc Long Quân, - Bằng chứng lịch sử: Hồ Gươm Rùa Vàng. → Thể hiện tình cảm, thái độ của - Đồ vật: Gươm thần nhân dân với nhân vật, sự kiện được → Thể hiện đặc điểm đặc trưng đề cập tới. của truyện truyền thuyết là thường có các chi tiết kì ảo, hoang đường.
35. III. Tổng kết
36. 1/ Nghệ thuật ✓ Xây dựng chi tiết kì ảo, tăng sức hấp dẫn cho truyện. ✓ Cách kể chuyện hấp dẫn sinh động.
37. Giải thích tên gọi hồ Gươm,11 hồ Hoàn Kiếm. Ca ngợi cuộc kháng chiến chính nghĩa chống giặc Minh do Lê Lợi lãnh đạo.11 1 Đề cao, suy tôn vai trò của Lê Lợi nghĩa 11 Thể hiện ý nguyện đoạn kết và khát vọng hòa bình 2/ Nội dung, Nội 2/ Ý của dân tộc 11
38. Từ chi tiết Lê Lợi trả gươm trong truyện, em có suy nghĩ gì về trách nhiệm của bản thân trong việc giữ gìn hòa bình trong giai đoạn hiện nay?
39. Thiết kế Poster/ Video/ Bài rap/ quảng bá di tích lịch sử/ thắng cảnh của Việt Nam
40. Đền thờ vua Lê ở Lam Kinh- Thọ Xuân- Thanh Hóa
41. Tượng đài Lê Lợi ở Thanh Hóa
42. Thực hành Tiếng Việt Bài 5 Nếu thay từ “thoăn thoắt” bằng từ “nhanh chóng” thì chỉ giúp người đọc hình dung được mức độ tham gia hoạt động (ngay lập tức tham gia) của người dự thi, không hình dung được động tác của người dự thi ( nhanh nhẹn và
43. Bài 6 Nếu dùng từ “khéo” thay cho từ “khéo léo” trong câu văn trên thì độ “khéo” sẽ giảm xuống vì từ láy “khéo léo” giúp ta hình dung được sự việc một cách rõ ràng hơn, cho thấy kinh nghiệm và tài năng của các đội thi khi treo những niêu cơm để dự thi.
44. Bài 9 a. Nước chảy đá mòn, nước mặn đồng chua b. Nằm gai nếm mật, mật ngọt chết ruồi c. Ngựa quen đường cũ, ngựa non háu đá d. Nhạt như nước ốc
45. Viết ngắn Đoạn văn tham khảo Trong suốt chiều dài lịch sử của dân tộc, đã có bao kẻ thù nhăm nhe xâm chiếm bờ cõi. Chúng áp bức đô hộ, khiến cuộc sống của nhân dân ta lầm than khổ cực. Thế nhưng, dân tộc ta chưa bao giờ chịu khuất phục. Những người anh hùng như Thánh Gióng luôn sẵn sàng ra trận để chiến đấu chống lại kẻ thù. Những người chủ tướng như Lê Lợi dù trải qua nhiều thất bại nhưng vẫn quyết tâm, giữ vững ý chí chiến đấu vì độc lập của dân tộc. Không những vậy, cha ông ta đã nằm gai nếm mật, vượt qua mọi gian khổ, cùng nhau đoàn kết, kiên cường chống lại kẻ thù. Điều đó được chứng minh qua chiều dài lịch