Bài giảng Ngữ văn 6 - Văn bản: Mây và sóng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Văn bản: Mây và sóng

1. TRƯỜNG THCS
2. KHỞI ĐỘNG Trò chơi sắp xếp từ ngữ Cho các từ sau: Êm ái, rì rào, ào ạt , bòng bềnh, xanh thẳm, cao vút, mềm mại,ầm ào., xôn xao, dào dạt Hãy sắp xếp các từ trên vào hai bảng dưới đây, một bảng là các từ miêu tả âm thanh, còn một bảng là các từ miêu tả hình ảnh Các từ gợi tả âm thanh Các từ gợi tả âm thanh êm ái, bồng bềnh, xanh rì rào, ào ạt, ầm ào, xôn xao thẳm, cao vút, mềm mại
3. KHỞI ĐỘNG Trò chơi sắp xếp từ ngữ rì rào, ào ạt, ầm ào, xôn êm ái, bồng bềnh, xanh xao thẳm, cao vút, mềm mại những tính từ này khiến ta những tính từ này khiến ta liên tưởng đến những con liên tưởng đến những đám sóng ngoài đại dương mây trắng mềm mại
4. SAU BÀI HỌC NÀY, CÁC EM SẼ Biết cách đọc thơ - Nhận biết được số tiếng, số dòng, vần, nhịp của một bài thơ. - Bước đầu nhận xét được nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ - Nhận biết và nêu được tác dụng của các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ. - Nêu được bài học về cách suy nghĩ, cách ứng xử của bản thân do văn bản thơ gợi ra.
5. SAU BÀI HỌC NÀY, CÁC EM SẼ Biết tự học - Chủ động, tích cực học tập - Ghi chú được các ý chính trong bài giảng - Nhận ra và điều chỉnh những sai sót, hạn chế của bản thân Ứng xử trong cuộc sống: Yêu thương cha mẹ và gia đình Cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên xung quanh.
6. ĐỌC VĂN BẢN * Đọc sao cho hay? Giọng đọc diễn cảm Giọng điệu thủ thỉ tâm tình Tốc độ vừa phải Ngắt, nghỉ đúng nhịp.
7. Mẹ ơi, trên mây có người gọi con Trong sóng có người gọi con: “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy đến lúc chiều tà. “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi không biết từng đến nơi nao” với vầng trăng bạc” Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó ngoài đó được?” được” Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền Họ đáp :“Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”. lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình mây” ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?” “Mẹ mình đang đợi ở nhà”-con bảo- “Làm sao Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua. có thể rời mẹ mà đến được” Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn. Thế là họ mỉm cười bay đi. Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ, Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn mẹ ạ. Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười văng vỡ tan vào lòng mẹ. Con là mây và mẹ sẽ là trăng Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là ở chốn nào bầu trời xanh thẳm
8. ĐỌC VĂN BẢN Hãy đọc SGK trang 46 và giới thiệu những hiểu biết của em về nhà thơ Ta-go ?
9. Tìm hiểu tác giả Ta-go (1861-1941) tên đầy đủ là Ra-bin-đra-nát Ta-go. Ông là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ, là người Châu Á đầu tiên nhận giải Nobel văn chương(1913) Gia tài sáng tác đồ sộ với nhiều thể loại phong phú: thơ kịch, tiểu thuyết, truyện ngắn. Thơ ông thể hiện tinh thần dân tộc- dân chủ, tính nhân văn sâu sắc, vừa thấm đẫm triết lí vừa nồng nàn sâu sắc. Thơ ông thường sử dụng những hình ảnh biểu tượng, thủ pháp trùng điệp, lối liên tưởng, so sánh thú vị.
10. Giới thiệu về tác phẩm Trình bày những hiểu biết của em về tác phẩm?
11. Giới thiệu về tác phẩm Mây và Sóng in trong tập thơ Trẻ thơ(1909), Xuất xứ: sau được Ta-go dịch ra tiếng Anh và in trong tập Trăng non(1915) Trong giai đoạn nhà thơ chịu nhiều mất Hoàn cảnh mát buồn đau khi nhiều người thân trong sáng tác gia đình lần lượt qua đời.
12. Tìm hiểu đặc điểm hình thức ĐỌC VĂN BẢN của bài thơ Phiếu học tập số 1 Tìm hiểu đặc điểm hình thức của bài thơ. Thể - Số dòng thơ . Bài thơ “Mây và sóng” được viết thơ - Số tiếng trong một dòng theo thể thơ gì? . Nhận xét về đặc điểm của thể - Gieo vần thơ này? Cấu Bài thơ giống như Nhận xét gì về cấu trúc bài trúc một . thơ? bài Gồm: thơ - Người kể chuyện là . - Người nghe là - Cốt truyện kể về sự việc
13. Số dòng thơ: 21 dòng Số tiếng trong một dòng : không giống nhau( dòng ngắn nhất có 7 tiếng, dòng dài nhất có 22 tiếng) Thể thơ Gieo vần: Các câu thơ không gieo vần với nhau Bài thơ “Mây và sóng” được viết theo thể thơ tự do. + Thể thơ tự do, không gò bó về số dòng trong một bài, số tiếng trong một dòng. Các câu thơ dài ngắn đan xen. + Các câu thơ không gieo vần với nhau nhưng vẫn giàu nhạc điệu do yếu tố lặp lại.
14. Người kể chuyện là em bé Người nghe là người mẹ. Bài thơ giống như một câu chuyện kể: Cấu trúc bài thơ Cốt truyện kể về sự việc: + Có sự giống nhau về trình tư câu chuyện + Người trên mây rủ và cách xây dựng hình ảnh giữa hai phần em đi chơi. của bài thơ. + Người trong sóng rủ + Cấu trúc bài thơ thể hiện rõ sự kết hợp em đi chơi. giữa yếu tố tự sự ( kể lại sự việc câu + Nhưng em bé đều chuyện) với miêu tả( tái hiện đặc điểm nổi từ chối hai lời mời gọi bật của đối tượng) đó và em sáng tạo ra + Cấu trúc như một câu chuyện kể chỉ là trò chơi mới để chơi phương tiện để nhà thơ bộc lộ tình cảm, cùng mẹ. cảm xúc.
15. ĐỌC VĂN BẢN ? Em rút ra đặc điểm hình thức của bài thơ “Mây và sóng”?
16. Bài thơ được sáng tác theo thể thơ tự do, không gò bó về số dòng, số tiếng, không có vần. Có sự lặp ĐẶC ĐIỂM HÌNH lại vế cấu THỨC CỦA BÀI trúc giữa THƠ hai phần của bài thơ. Cấu trúc bài thơ giống như một câu chuyện kể, có sử dụng các yếu tố tự sự và miêu tả nhưng trên hết vẫn là tình cảm, cảm xúc của nhà thơ được bộc lộ rõ nét.
17. Khám phá văn bản. CÂU CHUYỆN CỦA HAI MẸ CON 1, Câu chuyện người trên mây rủ đi chơi. 2, Câu chuyện người trong sóng rủ đi chơi. 3, So sánh hai câu chuyện
18. 1, Câu chuyện người trên mây rủ đi chơi. Mẹ ơi, trên mây có người gọi con “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc” Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được” Họ đáp : “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây” “Mẹ mình đang đợi ở nhà”-con bảo- “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được” Thế là họ mỉm cười bay đi. Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn mẹ ạ. Con là mây và mẹ sẽ là trăng Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm
19. KHÁM PHÁ VĂN Câu chuyện người trên mây rủ BẢN đi chơi Phiếu học tập số 2 Tìm hiểu câu chuyện người trên mây rủ em bé đi chơi. Nội dung Hình ảnh/ biện pháp tu từ Tác dụng/ nhận xét Những người rủ em bé đi Em nhận xét gì về nơi chơi đến từ nơi nào? đó? . Hãy chỉ ra những biện pháp Tác dụng của biện pháp tu tu từ được sử dụng để miêu từ đó là gì? tả cuộc rong chơi đó? Lời mời Đâu là điều kiện để em bé Nhận xét gì về điều kiện gọi được đi này? chơicùng?
20. + Những đám mây gợi ra không gian cao rộng là bầu trời. Những người rủ em bé đi chơi ở trên mây. + Không gian tượng trưng cho thế giới diệu kì thần tiên mầ mọi đứa muốn khám phá. Lời mời gọi Điệp từ “chơi” được lặp lại 3 lần Tác dụng : đúng với tâm lý trẻ trong hai câu thơ. thơ thích vui chơi và khám phá.
21. Cách xưng hô thân mật giữa những người nhỏ tuổi để tạo sự Đại từ xưng hô ngôi thứ nhất thân thiết gần gũi. số nhiều “bọn tớ” cũng được lặp lại 3 lần. Lời mời gọi Cuộc chơi mải mê suốt ngày Cặp từ có nghĩa đối lập nhau: thức đêm từ khi thức dậy đến lúc dậy- chiều tà. chiều tà. Cuộc chơi trong bầu không Cặp hình ảnh song song “bình minh khí lung linh kì diệu cuốn hút vàng”- “vầng trăng bạc” và gọi mời.
22. em phải đến nơi tận cùng Điều kiện để em bé được trái đất. đi chơi là: Lời mời gọi Em sẽ phải xa mẹ, xa gia đình.
23. KHÁM PHÁ VĂN Câu chuyện người trên mây rủ BẢN đi chơi Phiếu học tập số 3 Tìm hiểu câu chuyện người trên mây rủ em bé đi chơi Nội dung Hình ảnh/ biện pháp tu từ Nhận xét Khi mới nghe lời mời gọi, em bé đã có tâm trạng gì? . Lựa chọn của Cuối cùng em đã quyết định em bé lựa chọn điều gì? Đâu là điều kiện để em bé được đi chơi cùng?
24. “Nhưng làm thế nào mình lên đó Khi mới nghe lời mời gọi, được?” em bé đã hỏi lại Tâm trạng em bé: tò mò, bị hấp dẫn bởi những thứ mới lạ, vui vẻ, muốn đi nên hỏi cách đi. Lựa chọn của em bé Câu hỏi nhưng cũng là câu trả lời, băn khoăn nhưng cũng Em bé khẳng định “Mẹ mình đang quả quyết: em không thể rời đợi ở nhà” rồi hỏi lại “ Làm sao có xa mẹ. thể rời mẹ mà đến được?”
25. KHÁM PHÁ VĂN Câu chuyện người trên mây rủ BẢN đi chơi Phiếu học tập số 4 Tìm hiểu câu chuyện người trên mây rủ em bé đi chơi. Nội Hình ảnh/ biện pháp tu từ Nhận xét dung Hãy chỉ ra biện pháp tu từ Tác dụng của biện trong câu thơ em bé tạo ra trò pháp tu từ đó là Trò chơi chơi mới? gì? mới của . em bé Em bé đã tạo ra trò chơi mới như thế nào? + Người chơi: + Nhập vai: + Địa điểm: + Cách chơi .
26. Biện pháp so con là mây, mẹ là trăng, mái nhà sánh: là bầu trời xanh thẳm. Biện pháp điệp ngữ: hai từ “con” và “mẹ” được lặp lại ở ba câu thơ. Vầng trăng là mẹ vì Trò chơi vầng trăng luôn dịu mới của em hiền, tỏa sáng cho bé em. Mây bao giờ cũng mềm mại, bồng Chỉ cần trò chơi có con và mẹ bềnh và tinh nghịch như tâm hồn thì ngôi nhà sẽ là thế giới bao của em bé. la cho mây được quấn quýt bên vòng tay của vầng trăng.
27. mái nhà đã trở Người thành bầu trời Địa điểm chơi: xanh thẳm con và mẹ Em bé đã tạo ra trò chơi mới hai bàn như thế nào? tay con ôm lấy mẹ. con là mây- mẹ là Nhập vai: Cách chơi trăng
28. Viết kết nối với đọc Bài tập: Tưởng tượng em là người đang trò chuyện với mây và sóng. Viết đoạn văn ( khoảng 5-7 câu) về cuộc trò chuyện ấy. Bước 1: xác định yêu cầu của đề - Dạng đoạn văn: đoạn văn tưởng tượng và kể lại. - Nội dung chính: cuộc trò chuyện với mây và sóng của bản thân em - Ngôi kể: ngôi thứ nhất ( xưng tôi) - Dung lượng đoạn văn: 5- 7 câu
29. Viết kết nối với đọc Bài tập: Tưởng tượng em là người đang trò chuyện với mây và sóng. Viết đoạn văn ( khoảng 5-7 câu) về cuộc trò chuyện ấy. Bước 3: Viết đoạn - Tiến hành viết đoạn văn. - Lưu ý nhất quán trong việc sử dụng ngôi kể. - Chú ý diễn đạt cũng như chính tả.
30. VẬN DỤNG Em làm thế nào khi nhận được những lời mời mọc, rủ rê đi chơi của các bạn khi mẹ dặn phải ở nhà?
31. • Nghỉ hè cũng là thời gian các thầy cô tranh thủ tìm kiếm giáo án, tài liệu để nghiên cứu chuẩn bị cho năm học tới. Bên em có hệ thống tài liệu hiện có: - Giáo án theo chính khoá 6,7,8,9 môn Văn và GDCD theo mẫu cv 5512, 3280 soạn kèm theo kế hoạch ( bản w + pp). - Tài liệu dạy thêm ngắn gọn, dễ hiểu và được khai thác triệt để các vấn đề, ôn tập hiệu quả. - Hệ thống phiếu đọc hiểu chi tiết các văn bản. - Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi, thi vào chuyên. - Giáo án ôn thi vào 10 theo kế hoạch ( bản w và pp). • Thầy cô quan tâm ib em trực tiếp ạ!(0368218377).