Kế hoạch bài dạy Toán 6 (Cánh diều) - Bài 7: Phép nhân, phép chia số thập phân - Năm học 2023-2024 - Phạm Thị Bích Liên

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Toán 6 (Cánh diều) - Bài 7: Phép nhân, phép chia số thập phân - Năm học 2023-2024 - Phạm Thị Bích Liên

1. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 Tiết theo PPCT Ngày dạy Lớp Tiết Ghi chú 1/4/2024 6A 5 Ngày soạn: 85 1/4/2024 6B 2 27/2/2024 3/1/2024 6A 3 86 1/4/2024 6B 3 BÀI 7: PHÉP NHÂN, PHÉP CHIA SỐ THẬP PHÂN. Thời gian thực hiện: (2tiết) I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau: - Biết và thực hiện được quy tắc nhân hai số thập phân - Biết và thực hiện được quy tắc chia một số thập phân cho một số nguyên, cho một số thập phân. - Biết các tính chất của phép nhân các số thập phân và áp dụng vào các bài toán tính nhanh 2. Năng lực Năng lực chung: Góp phần tạo cơ hội để HS phát triển một số năng lực toán học như: Năng lực giải quyết vấn đề toán học; năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán; năng lực giao tiếp toán học. Năng lực riêng: - Có ý thức quan sát đặc điểm các số xuất hiện trong biểu thức rồi vận dụng các tính chất của phép nhân, phép chia số thập phân để tính nhanh và đúng. 3. Phẩm chất - Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác. Tư duy các vấn đề toán học một cách lôgic và hệ thống. - Chăm chỉ tích cực xây dựng bài. - Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 - GV - Giáo án, SGK, SGV - Phiếu bài học cho HS; - Bảng, bút viết cho các nhóm - Bảng tính chất của phép nhân để trống cột kí hiệu 2 - HS - SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, bảng phụ III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) a) Mục tiêu: Giúp HS tiếp cận với phép nhân, phép chia số thập phân một cách tự nhiên và gần gũi. GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 1
2. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 b) Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi c) Sản phẩm: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức d) Tổ chức thực hiện: - GV yêu cầu HS đọc đề bài, suy nghĩ và thực hiện các yêu cầu đặt ra: Inch (đọc là in-sơ, kí hiệu là in) là tên của một đơn vị đo độ dài: 1 in = 2,54 cm. Một chiếc ti vi màn hình phẳng có độ dài đường chéo là 52 in. Độ dài đường chéo của màn hình ti vi là bao nhiêu mét? - GV gọi một vài HS trả lời câu hỏi => Giáo viên nhận xét, dẫn dắt vào bài mới. B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 1: Nhân hai số thập phân dương a) Mục tiêu: - HS thực hiện được phép nhân hai số thập phân dương b) Nội dung: HS đọc SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c) Sản phẩm: HS nắm vững kiến thức, kết quả của HS. d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. PHÉP NHÂN SỐ THẬP PHÂN - GV cùng HS thực hiện đặt tính và tính các phép 1. Nhân hai số thập phân tính ở HĐ1 HĐ1: 5,285 + GV ghi lên bảng, viết đến đâu giải thích đến đó. + GV lưu ý HS cách viết: thừa số này ở dưới thừa x 7,21 số kia giống như đối với các số tự nhiên 5285 - Yêu cầu HS đọc và ghi nhớ các bước thực hiện 10570 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 36995 - HS quan sát GV thực hiện và ghi chép vào vở Vậy 5,285 . 7,21 38,10485 = 38,10485 - HS lắng nghe thực hiện theo sự hướng dẫn của Như vậy để nhân hai số thập phân dương, GV ta làm như sau: Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Bước 1. Viết thừa số này ở dưới thừa số - Gọi 1 HS nhắc lại các bước thực hiện phép nhân kia như đối với phép nhân các số tự nhiên hai số thập phân dương Bước 2. Thực hiện phép nhân như nhân Bước 4: Kết luận, nhận định: các số tự nhiên - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời Bước 3. Đếm xem trong phần thập phân của học sinh. của cả hai thừa số có bao nhiêu chữ số rồi - GV chốt kiến thức về quy tắc nhân hai số thập dùng dấu tách ở tích ra bấy nhiêu chữ số phân dương GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 2
3. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 - GV lưu ý HS: Số chữ số ở phần thập phân của tích kể từ phải sang trái, ta nhận được tích cần bằng tổng các chữ số ở phần thập phân của các thừa tìm. số. Nếu số các chữ số ở tích có được sau bước 2 không đủ chữ số ở phần thập phân thì ta viết thêm các chữ số 0 và bên trái tích rồi mới đặt dấu “,” vào. Hoạt động 2: Nhân hai số thập phân bất kì a) Mục tiêu: - HS thực hiện được phép tính nhân hai số thập phân bất kì b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c) Sản phẩm: HS nắm vững kiến thức, kết quả của HS. d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: VD: - GV yêu cầu HS làm ví dụ sau để hình dung lại (-5) . (-18) = 5 . 18 = 90 quy tắc nhân hai số nguyên cùng dấu, khác dấu: 17 . (-12) = - (27 . 12) = - 324 Tính: (-5) . (-18) 27 . (-12) - Quy tắc nhân hai số thập phân (cùng dấu - Từ đó, GV đưa ra quy tắc nhân hai số thập phân hoặc khác dấu) được thực hiện giống như - GV hướng dẫn HS thực hiện VD1 quy tắc nhân hai số nguyên. - Yêu cầu HS áp dụng làm bài Luyện tập 1 + Tích của hai số thập phân cùng dấu luôn Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: là số dương - HS thảo luận, thực hiện nhiệm vụ. + Tích của hai số thập phân khác dấu luôn - GV theo dõi, hỗ trợ và hướng dẫn HS thực hiện là một số âm bài luyện tập 1 + Khi nhân hai số thập phân âm, ta nhân Bước 3: Báo cáo, thảo luận: hai số đối của chúng - HS trả lời kết quả sau khi thực hiện nhiệm vụ + Khi nhân hai số thập phân khác dấu, ta - Gọi 2 HS lên bảng thực hiện bài Luyện tập 1 chỉ thực hiện phép nhân giữa số dương với - HS khác theo dõi, nhận xét và bổ sung số đối của số âm rồi thêm dấu “-” trước Bước 4: Kết luận, nhận định: kết quả nhận được. - GV nhận xét, chốt kiến thức về quy tắc nhân hai Luyện tập 1 số thập phân a) 8,15 . (- 4,26) = - (8,15 . 4,26) = - 34,719 b) 19,427 . 1,8 = 34,9686 Hoạt động 3: Tính chất của phép nhân số thập phân a) Mục tiêu: - HS nắm được các tính chất của phép nhân số thập phân b) Nội dung: GV yêu cầu đọc SGK, tìm hiểu kiến thức và áp dụng làm ví dụ GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 3
4. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 c) Sản phẩm: HS nắm vững kiến thức, kết quả của HS. d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2. Tính chất của phép nhân số thập phân - GV yêu cầu HS nhắc lại các tính chất cơ bản của Giống như phép nhân số nguyên, phép phép nhân hai số nguyên đã được học. nhân số thập phân cũng có các tính chất: - Sau đó, GV cho HS phát biểu các tính chất của giao hoán, kết hợp, nhân với số 1, phân phép nhân số thập phân bằng lời và kí hiệu. phối của phép nhân đối với phép cộng và - GV phân tích, hướng dẫn HS thực hiện VD2. phép trừ. - Yêu cầu HS áp dụng làm bài Luyện tập 2 Luyện tập 2 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: a) 0,25. 12 = 0,25 . 4 . 3 = 1 . 3 = 3 - HS thảo luận, thực hiện nhiệm vụ. b) 0,125 . 14 . 36 = 0,125 . 2 . 7 . 4 . 9 - GV theo dõi, hỗ trợ và hướng dẫn HS thực hiện = (0,125 . 2 . 4) . (7 . 9) = 1 . 63 = 63 bài luyện tập 2 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ - GV gọi 1 HS phát biểu các tính chất của phép nhân số thập phân - Gọi 1 HS lên bảng thực hiện bài luyện tập 2 - HS khác nhận xét, bổ sung Bước 4: Kết luận, nhận định: - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của học sinh. - GV chốt kiến thức về các tính chất của phép nhân số thập phân. - GV nhấn mạnh: Dựa vào các tính chất này, ta có thể tính nhanh giá trị biểu thức trong một số trường hợp Hoạt động 4: Chia một số thập phân dương cho một số nguyên dương a) Mục tiêu: - HS nắm được quy tắc chia một số thập phân dương cho một số nguyên dương b) Nội dung: HS quan sát, sử dụng SGK, vận dụng kiến thức để áp dụng. c) Sản phẩm: Kết quả tính toán của học sinh d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: II. PHÉP CHIA SỐ THẬP PHÂN GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 4
5. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 - GV: Ở tiểu học ta đã biết chia một số thập phân HĐ4: cho một số nguyên dương. Nội dung này ta ôn lại 247,68 144 quy tắc chia một số thập phân cho một số nguyên 103 6 1,72 dương. 2 88 - GV hướng dẫn HS cách đặt tính và tính phép tính 0 trong HĐ4 Vậy 247,68 : 144 = 1,72 + GV ghi lên bảng, viết đến đâu giải thích đến đó. + Lưu ý HS khi đặt dấu “,” vào thương. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS quan sát GV thực hiện và ghi chép vào vở Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - Quan sát và ghi nhớ cách tính Bước 4: Kết luận, nhận định: - GV nhận xét, chốt kiến thức. Hoạt động 5: Chia một số thập phân dương cho một số thập phân dương a) Mục tiêu: - HS thực hiện được phép chia một số thập phân dương cho một số thập phân dương b) Nội dung: HS quan sát, sử dụng SGK, vận dụng kiến thức để áp dụng. c) Sản phẩm: Kết quả tính toán của học sinh d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: HĐ5: - GV đặt câu hỏi: Nếu ta nhân cả số bị chia và số 311,0,1 0,3 chia với cùng một số khác 0 thì kết quả qcuar phép 11 1036,7 chia có thay đổi không? 2 0 - Từ đó, GV dẫn dắt HS vào quy tắc thực hiện chia 2 1 một số thập phân cho một số thập phân. 0 - GV hướng dẫn HS cách đặt tính và tính phép tính Vậy 311,01 : 0,3 = 1036,7 trong HĐ5 Như vậy để chia hai số thập phân dương, + GV ghi lên bảng, viết đến đâu giải thích đến đó. ta làm như sau: + GV lưu ý HS: Phải đếm xem ở số chia có bao Bước 1. Số chia có bao nhiêu chữ số sau nhiêu chữ số sau dấu “,” thì ta chuyển dấu “,” ở số dấu “,” thì ta chuyển dấu “,” ở số bị chia bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số. sang bên phải bấy nhiêu chữ số (nếu số bị - GV yêu cầu HS nhắc lại các bước thực hiện chia không đủ vị trí để chuyển dấu thì ta - GV hướng dẫn HS thực hiện VD3 điền thêm những chữ số 0 vào bên phải Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: của số đó) GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 5
6. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 - HS thảo luận, thực hiện nhiệm vụ. Bước 2. Bỏ đi dấu ở số chia, ta nhận được - HS theo dõi lắng nghe GV hướng dẫn và thực số nguyên dương hiện, ghi chép vào vở. Bước 3. Đem số nhận được ở Bước I chia Bước 3: Báo cáo, thảo luận: cho số nguyên dương nhận được ở Bước - HS trả lời kết quả sau khi thực hiện nhiệm vụ 2, ta có thương cần tìm. - GV gọi 1 HS đứng tại chỗ nhắc lại các bước thực hiện - HS khác nhận xét, bổ sung Bước 4: Kết luận, nhận định: - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của học sinh. - GV chốt kiến thức về quy tắc chia một số thập phân dương cho một số thập phân dương. Hoạt động 6: Chia hai số thập phân bất kì a) Mục tiêu: - HS nắm được quy tắc chia hai số thập phân bất kì b) Nội dung: HS quan sát, sử dụng SGK, vận dụng kiến thức để áp dụng. c) Sản phẩm: Kết quả tính toán của học sinh d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: VD: - GV yêu cầu HS làm ví dụ sau để hình dung lại (- 435) : (-5) = 435 : 5 = 87 quy tắc chia hai số nguyên cùng dấu, khác dấu 72 : (-12) = - (72 : 12) = - 6 trong trường hợp chia hết: - Quy tắc chia hai số thập phân (cùng dấu Tính: (-435) : (-5) 72 : (-12) hoặc khác dấu) được thực hiện giống như - Từ đó, GV đưa ra quy tắc chia hai số thập phân quy tắc chia hai số nguyên. cùng dấu, khác dấu + Thương của hai số thập phân cùng dấu - GV hướng dẫn HS thực hiện VD4 luôn là số dương - Yêu cầu HS áp dụng làm bài Luyện tập 3 + Thương của hai số thập phân khác dấu Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: luôn là một số âm - HS thảo luận, thực hiện nhiệm vụ. + Khi chia hai số thập phân âm, ta chia hai - GV theo dõi, hỗ trợ và hướng dẫn HS thực hiện số đối của chúng bài luyện tập 3 + Khi chia hai số thập phân khác dấu, ta chỉ Bước 3: Báo cáo, thảo luận: thực hiện phép chia giữa số dương với số - HS trả lời kết quả sau khi thực hiện nhiệm vụ đối của số âm rồi thêm dấu “-” trước kết - Gọi 2 HS lên bảng thực hiện bài Luyện tập 3 quả nhận được. GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 6
7. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 - HS khác theo dõi, nhận xét và bổ sung Luyện tập 3 Bước 4: Kết luận, nhận định: a) (- 17,01) : (- 12,15) = 17,01 : 12,15 - GV nhận xét, chốt kiến thức về quy tắc chia hai = 1,4 số thập phân bất kì b) (- 15,175) : 12,14 = - (15,175 : 12,14) = - 1,25 C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức thông qua một số bài tập. b) Nội dung: HS dựa vào kiến thức đã học vận dụng làm BT c) Sản phẩm: Kết quả của HS. d) Tổ chức thực hiện: - GV yêu cầu HS hoàn thành các bài bập 1, 3, 6, 7 trong SGK trang 55, 56 - HS thảo luận hoàn thành bài toán dưới sự hướng dẫn của GV: Bài 1: a) 200 . 0,8 = 200 . 0,2 . 4 = 40 . 4 = 160 b) (- 0,5) . (- 0,7) = 0,5 . 0,7 = 0,35 c) (- 0,8) . 0,006 = 0,1 . (-8) . 6 . (0,001) = (0,1 . 0.001) . (- 8) . 6 = 0,001 . (- 48) = - 0,0048 d) (- 0,4) . (- 0,5) . (- 0,2) = (- 0,4) . (0,5 . 0, 2) = (- 0,4) . 0,1 = - 0,04 Bài 3: a) 46,827 : 90 = 0,5203 b) (- 72,39) : (- 19) = 72,39 : 19 = 3,81 c) (- 882) : 3,6 = - (882 : 3,6) = - 245 d) 10,88 : (- 0,17) = - (10,88 : 0,17) = - 64 Bài 6: Diện tích thửa ruộng là: 110 . 78 = 8580 (m2) Ta có 8580 m2 = 8580 . 0.0001 = 0,858 ha Cả thửa ruộng đó thu hoạch được số thóc là: 0,858 . 71,5 = 61,347 (tạ) Bài 7: Chiều rộng và chiều dài của tấm kính lớn lần lượt là a và b Chiều rộng và chiều dài của tấm kính nhỏ lần lượt là c và d 1 Ta có: a = b => b = 2a => Diện tích tấm kính lớn bằng: a . 2a 2 1 1 c = a (do a = d) => Diện tích tấm kính nhỏ bằng: a . a 2 2 Theo đề bài ta có: a . 2a + a . 12 a = 0,9 2 2a + 2 = 0,9 a = 0,6 (m) GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 7
8. Kế hoạch bài dạy Toán 6 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 => d = 0,6 (m) b = 2.a = 0,6 . 2 = 1,2 (m) 1 0,6 c = a = = 0,3 (m) 2 2 - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của học sinh, ghi nhận và tuyên dương nhóm học sinh có câu trả lời tốt nhất. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a) Mục tiêu: HS nắm kĩ nội dung vừa được học b) Nội dung: GV giao bài tập, HS hoàn thành c) Sản phẩm: KQ của HS. d) Tổ chức thực hiện: - GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập sau: Bài 1: Tính diện tích hình thoi có độ dài hai đường chéo lần lượt là 3,12 m và 6,4 m. Bài 2: Một thửa ruộng có dạng hình chữ nhật có chiều dài 98 m, chiều rộng 75 m. Người ta cấy lúa trên thửa ruộng đó, cứ 1 ha thu hoạch được 68,5 tạ thóc. Cả thửa ruộng dó thu hoạch dược bao nhiêu ta thóc? - HS thảo luận hoàn thành các bài tập - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của học sinh, ghi nhận và tuyên dương nhóm học sinh có câu trả lời tốt nhất. * HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Dặn HS về nhà ôn lại những kiến thức đã học trong bài - Hoàn thành bài tập còn lại trong SGK và các bài tập trong SBT - Chuẩn bị bài mới “Ước lượng và làm tròn số”. GV:Phạm Thị Bích Liên - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 8